Alles over de DVD
De weg van CD naar DVD.
Het is alweer 14 jaar geleden dat Philips met een wereldverschuivende uitvinding op de markt kwam: de CD heeft in de afgelopen 14 jaar enorm succes gehad en er zijn ondertussen al meer dan 120 miljoen Cd-spelers en meer dan 3 miljard Cd's verkocht. In het CD tijdperk is het zilveren schijfje voor steeds meer toepassingen gebruikt: was de cd bij de uitvinding uitsluitend bedoeld voor audio, nu gebruiken we hem voor veel meer zaken, waaronder CD-ROM. De cd-rom werd geïntroduceerd in een tijd dat hardeschijven van 240 MB nog een luxe waren: op een cd-rom kon 650 MB en dat leek een oneindig grote hoeveelheid data. Nu de gemiddelde harddisk al lang boven de 3 GB ligt is er ook ineens weer vraag naar een soort cd’s waar veel meer informatie op kan. (Hoe vaak gebeurt het nu al niet, dat bijvoorbeeld een spel veel meer dan 1 cd-rom beslaat?). Op dit probleem zijn een aantal fabrikanten afgesprongen en gezamenlijk is er begonnen aan een nieuw type CD die veel meer informatie kan bevatten en voor veel meer toepassingen kan worden gebruikt. De tocht naar het uiteindelijke "DVD" was begonnen.
Wat is DVD?
Zoals boven ook al gezegd is de DVD niets meer en niets minder dan een nieuw type CD dat in meerdere uitvoeringen opslag ruimtes biedt van 4,9 GB tot maximaal 17 GB. (Dit is meer dan 20x zoveel als een CD!). De DVD is uitgevonden door bedrijven als Philips, Sony, Panasonic, Toshiba, etc. In het dadelijk volgende "technische" gedeelte zal uitgelegd worden hoe de DVD precies werkt. 
Wat u zich nu misschien ondertussen afvraagt is waar de letters DVD precies voor staan. Dit laatste is een van de enige dingen waar de verschillende fabrikanten het nog niet over eens zijn. De een gebruikt de naam "Digital Versatile Disc" en de ander weer "Digital Video Disc". Om alle verwarring te voorkomen wordt de DVD nu ook kortweg aangeduid met alleen haar afkorting. Met de laatste naam hebben we meteen een van de nieuwe toepassingen te pakken: DVD-Video, hierover later meer.
De technische kant van DVD
Een DVD heeft precies dezelfde afmetingen als een normale CD. Met het blote oog zijn ze ook vrij moeilijk te onderscheiden. In nevenstaand plaatje kunnen we één van de redenen zien waardoor er op de DVD veel meer informatie past dan op een CD: De putjes zoals die in een CD zitten ("vergelijkbaar" met groeven op een LP, alleen dan voor digitale informatie: een putje is een 1 en geen putje is een 0) zijn bij de DVD een stuk kleiner en zitten veel dichter bij elkaar. De putjes zijn o.a. een factor 2 kleiner en zitten ook een factor 2 dichter bij elkaar. Dit houdt in dat er op hetzelfde oppervlak veel meer informatie kan staan dan bij een CD.
Iets wat bij de DVD mogelijk is en bij CD niet is om de DVD uit meerdere (2) lagen te laten bestaan. Met twee verschillende lasers worden resp. de eerste en de twee laag gelezen. Iets anders wat gebruikt wordt, is om twee DVD’s als het ware op elkaar te plakken. We krijgen dan het LP idee, van een dubbelzijdig beschreven schijf.
Combinaties hiervan zijn uiteraard ook mogelijk. De maximale opslagruimte wordt dus bij een DVD bereikt door een dubbelzijdige dubbel lagige DVD te gebruiken. In onderstaand overzicht staan de mogelijkheden nog eens opgesomd en staan de verschillende opslag ruimten erbij vermeld. De volgende plaatjes verduidelijken een en ander nogmaals.
DVD-Video
Op een DVD kan tot 4 uur videofilm opgeslagen worden in MPEG-2 formaat. (MPEG2 is een compressie formaat ontworpen door de Motion Picture Expert Group. Het beeld wordt gecompressed door o.a. informatie die hetzelfde blijft (zoals niet bewegende achtergronden) weg te filteren uit de nieuwe beeldjes.) Voor de mensen die bekend zijn met het fenomeen Video-CD: dit werd gecompressed met het MPEG-1 video-compressie algoritme. MPEG2 heeft hierboven een groot aantal voordelen: ten eerste is de resolutie van MPEG-2 in beide schermrichtingen twee keer zo groot. In totaal heeft u dus een 4x zo gedetailleerd beeld, een kwaliteit die met geen enkele videorecorder of laserdiscspeler behaald kan worden. Verder heeft DVD mogelijkheden voor Dolby AC3 Surround geluid (6 kanaals) in max. 8 talen en 32 talen ondertiteling. Een ander leuke optie van DVD is dat de films er zowel in het originele breedbeeld formaat op staan (16:9) als in het gewone TV/Monitor-formaat (4:3). Met één druk op de knop kan hier tussen gewisseld worden. DVD-Video is absoluut de meest indruk wekkende toepassing van DVD: wie eenmaal een film op DVD heeft gezien wil nooit meer een video. Het enige probleem van DVD-Video is dat deze schijfjes zijn beveiligd met een regionale code. In bijstaand plaatje zijn de verdelingen van de regio’s te zien. Een DVD-speler uit een bepaalde regio kan ook alleen maar DVD-Video’s uit die bepaalde regio afspelen. Gelukkig hebben de meeste DVD-spelers voor de computer hier geen last van! (zie bovenstaand plaatje voor een overzicht van de 6 regio’s.)
De toekomst van DVD
In de toekomst kunnen we nog veel meer zaken van DVD verwachten. Eind dit jaar of begin volgend jaar zullen de eerste DVD-Writers en DVD-Ram’s op de markt komen. Op dit moment is hier nog geen eenduidige standaard voor, maar deze staat er wel aan te komen. Op zo’n beschrijfbare DVD zal rond de 5 GB geschreven kunnen worden. Ook is men bezig met een audio-standaard voor de DVD. Audio op DVD kan met een veel hogere sampling rate worden opgeslagen (96 kHz, tegenover de 44.1 kHz van de CD), wat de geluidskwaliteit enorm ten goede komt.
De huidige DVD-Rom spelers en de huidige software
Op dit moment zijn er al een aantal DVD-Rom spelers op de markt: twee daarvan zijn de Creative Labs PC-DVD encore kit en de Toshiba DVD speler. Beide spelers zijn zogenaamde tweede generatie spelers: dit houdt in dat zij niet alleen ook normale cd’s en cd-rom’s kunnen lezen, maar ook zonder problemen cd-r’s en cd-rw’s. De Creative Encore Kit komt met een 2x speed (let op: 2x speed DVD is sneller dan 20x speed CD!) DVD-rom speler en een MPEG2 decoder kaart met Dxr2 beeldverbetering. De beeldkwaliteit van DVD-Video’s op dit apparaat is werkelijk schitterend. Als bonus heeft deze decoder kaart ook nog een video-uitgang om aangesloten te worden op een TV. De Toshiba is een OEM product. Het is dus alleen een 2x speed DVD-speler en geen MPEG2 decompressie kaart. Beide producten kosten resp. Fl. 699 en Fl. 399. Ook is er al software voor DVD op de markt, al zal het aanbod hierin de komende tijd flink stijgen. Wat DVD-Video betreft zijn al bijna alle films te krijgen, hoewel de meeste nog Amerikaanse import zijn. Maar ook software pakketten zijn er al: bij de Creative DVD-speler zit bijvoorbeeld het spel Wing Commander IV DVD-edition: dit is waarlijk prachtig om te zien en geeft echt het idee alsof je midden in een film zit. Er zullen de komende tijd veel meer spellen en andere programma’s op DVD uitkomen.
De slagingskansen van DVD
Het is vrijwel zeker dat DVD de nieuwe standaard wordt. Dit heeft drie redenen: ten eerste is DVD uitgevonden door een samenwerkingsverband van alle grote fabrikanten op dit gebied: er is dus niet een slechts een beperkt aantal merken dat DVD spelers kan en/of mag maken. Ten tweede zijn de DVD-speler nu bij de introductie vrij goedkoop: voor iemand die nu een Cd-rom speler wil kopen is het al goed mogelijk om af te wegen of een DVD-speler niet een betere keuze is. Ten derde (en dit is denkelijk het belangrijkste) is dat er al veel software voor te krijgen is: vrijwel alle grote filmmaatschappijen staan achter dit nieuwe medium en DVD-Video kan al bijna niet meer floppen. Computer software fabrikanten zijn al lang aan het wachten op een nieuw medium waar veel meer (multimedia) informatie op geplaatst kan worden en ook zijn zullen snel toehappen op dit nieuwe medium.
