Nvidia: Super naar de notebook
Ook Nvidia heeft nieuws te melden - niet gek, want vermoedelijk komen beide introducties vaak zij aan zij in nieuwe laptops terecht. Na een korte terugblik op het zelfverklaarde succes van de RTX-generatie tot nu toe, met vijftien miljoen verkochte GeForce RTX-videokaarten, presenteerde Nvidia ons een vernieuwde GeForce-lineup voor laptops.
De 'GeForce 2020'-lineup
Die vernieuwing bestaat enerzijds uit een aantal nieuwe gpu's, waaronder een RTX 2070 Super en RTX 2080 Super, maar ook de GTX 1650 Ti zagen we nog niet eerder. Anderzijds verlaagt Nvidia van een aantal modellen de prijzen. Dat blijft enigszins vaag, aangezien Nvidia uitsluitend de 'vanafprijzen' van laptops met een dergelijke gpu communiceert.
We begrijpen dat de RTX 2070 op het oude prijspunt van de RTX 2060 terecht zal komen, terwijl de RTX 2060 op zijn beurt naar het '$999'-prijspunt wordt gemanoeuvreerd dat tot nu toe werd bezet door de GTX 1660 Ti. De GTX 1650 volgt de GTX 1050 op als instapper, het gat dat daardoor valt wordt opgevuld door zowel de in prijs verlaagde 1660 Ti als een geheel nieuwe chip, de 1650 Ti.
In de tabel hieronder zie je de specificaties van de drie volledig nieuwe modellen. Zoals gebruikelijk bij laptopchips kunnen ze op uiteenlopende tdp's worden ingesteld, waardoor de prestaties tussen laptops met volgens het stickertje dezelfde gpu flink kunnen verschillen. Van zowel de RTX 2070 Super als RTX 2080 Super komen ook weer lager geklokte 'Max-Q' varianten. Opvallend is dat de RTX 2070 Super nu de TU104-gpu gebruikt, waar de mobiele RTX 2070 nog gebaseerd was op de TU106-chip. Die telt fysiek niet meer dan 2304 cores, waardoor een upgrade noodzakelijk was.
| GTX 1650 Ti | RTX 2070 Super | RTX 2080 Super | |
|---|---|---|---|
| GPU | TU117 | TU104 | TU104 |
| Cores | 1024 | 2560 | 3072 |
| Kloksnelheid (boost) | 1200 - 1485 MHz | 1155 - 1380 MHz | 1080 - 1560 MHz |
| Geheugen | 4 GB GDDR6 | 8 GB GDDR6 | 8 GB GDDR6 |
| Bandbreedte | 192 GB/s | 448 GB/s | 448 GB/s |
| TGP | 35 - 55 W | 80 - 115 W | 80 - 150+ W |
Max-Q Dynamic Boost en Advanced Optimus
Nvidia slaat daarnaast flink op de trom over een aantal nieuwe technologieën. Sommigen daarvan zijn interessanter dan andere. DLSS 2.0, een nieuwe versie van Nvidia's deeplearning-gebaseerde resolutieschaling, behandelden we onlangs al op Hardware Info en werkt uiteraard ook op de vandaag geïntroduceerde modellen. Ook gddr6-geheugenchips met een lagere spanning en een efficiëntere stroomvoorziening worden genoemd. Volledig nieuwe technologieën zijn echter Dynamic Boost en Advanced Optimus, die beide wat extra uitleg behoeven.
Max-Q Dynamic Boost is Nvidia's naam voor een nieuwe feature waarbij de processor en videokaart een variabele powertarget krijgen, afhankelijk van de taak of game die je op dat moment uitvoert. In een spel dat door de gpu wordt gebottleneckt, mag de gpu dan bijvoorbeeld 15 watt meer verbruiken, wat er aan de kant van de cpu af gaat. Conceptueel doet dit denken aan AMD's SmartShift, waar het bij de lancering van Ryzen 4000 mee kwam. De techniek van Nvidia werkt echter met zowel AMD- als Intel-processors, SmartShift uitsluitend met een AMD+AMD-combinatie. Niet elke laptop met een geschikte gpu heeft overigens ook Max-Q Dynamic Boost aan boord: een fabrikant moet het ook nog in hardware implementeren. Zo moet de stroomvoorziening per component (cpu en gpu) er bijvoorbeeld op berekend zijn om ze meer te kunnen laten verbruiken.
De tweede nieuwe feature is Advanced Optimus. Optimus is sinds jaar en dag Nvidia's technologie voor het schakelen tussen de in een processor geïntegreerde graphics en de losse videokaart, zodat die laatste alleen wordt gebruikt als de extra rekenkracht nodig is, bijvoorbeeld tijdens het gamen. Zo wordt er stroom bespaard als je alleen wat over het web aan het surfen bent, wat je bij een laptop uiteraard merkt aan de accuduur. Tot nu toe werd het beeldscherm van de monitor hiervoor intern aangesloten op de iGPU, die als doorgeefluik diende voor beelden van de videokaart. Hierdoor was het videosignaal echter ook gebonden aan de beperkingen van de iGPU, zonder bijvoorbeeld de mogelijkheid om G-sync op het scherm van je laptop te gebruiken.
Met Advanced Optimus hebben laptopfabrikanten de mogelijkheid een aparte 'Dynamic Display Switch' aan te sturen. Naar de framebuffer van die chip kunnen zowel de losse als de geïntegreerde gpu beelden wegschrijven. Dat scheelt in theorie een beetje latency, maar maakt het bovendien mogelijk om G-Sync of hogere resoluties (bijvoorbeeld 4K 120Hz) te gebruiken. Waar je tot nu toe moest kiezen tussen de langere batterijduur met Optimus en de variabele refreshrate van G-Sync, kan dat met Advanced Optimus dus allebei.
