Monitoren update: 20 tot 27 inch schermen getest

Helderheid en contrast

Bij het beoordelen van de beeldkwaliteit van een monitor zijn verschillende eigenschappen van belang, waaronder helderheid, contrast, kijkhoek en reactiesnelheid. Fabrikanten proberen elkaar telkens af te troeven met steeds betere specificaties, met als resultaat dat de getallen die je tegenwoordig bij de producten in de winkel terug vindt, vaak maar weinig met de realiteit te maken hebben.

Om met de helderheid te beginnen; dit is de hoeveelheid licht die een scherm kan produceren, uitgedrukt in candela per vierkante meter. Een hogere helderheid is belangrijk wanneer er veel licht in op je werkplek valt. Als je bijvoorbeeld in de zomer naast een open raam werkt, moet het scherm voldoende licht kunnen produceren om alle data nog leesbaar te houden. Fabrikanten geven waardes op variërend van 300 cd/m² tot zo'n 500 cd/m². Onze tests wijzen uit dat relatief slecht scorende monitoren in de praktijk de 200 cd/m² nog niet eens behalen. Wij houden dat echter wel aan als ondergrens; met minder helderheid bemerkt je echt beperkingen in helder verlichte ruimtes. Misschien nog wel belangrijker dan de absolute helderheid is de uniformiteit ervan, ofwel: is de helderheid op alle plekken van het scherm wel even groot. In onze tests berekenen we dat, maar in de winkel kunt je ook zelf een inschatting maken door de Windows-achtergrond egaal wit te maken en te bekijken of dit wit wel overal (bij benadering) even helder is.

Onder contrast verstaan we het verschil in helderheid tussen het lichtste en het donkerste gedeelte op het scherm, ofwel het verschil tussen helemaal zwart en fel wit. Op de specificatielijstjes van fabrikanten komen we tegenwoordig waardes tot en met 3000:1 tegen, iets dat in de praktijk echt niet haalbaar is. Bij onze eigen testresultaten scoort de beste monitor een waarde van 1708:1, maar waardes rond de 800:1 zijn gebruikelijk en goed te noemen. Helaas is het niet altijd zo dat wanneer een fabrikant een hogere waarde opgeeft, dat de betreffende monitor ook in de praktijk een beter resultaat geeft. In tegenstelling tot wat je op het eerste gezicht zou denken, is het contrast voornamelijk afhankelijk van hoe donker het zwart is in plaats van hoe helder het wit is. Zelf een inschatting maken kan nog het best door wat kleurrijke foto's op het scherm te toveren en te bekijken of de beelden zowel bij lichte als bij donkere passages mooi zijn. Ook is het aan te raden om een compleet zwart vlak op de monitor te plaatsen en vervolgens te kijken of er veel licht ‘doorlekt'. Houd er wel rekening mee dat een winkel vrijwel altijd helderder verlicht is dan je eigen huisomgeving, zodat doorlekkend licht thuis beter zichtbaar zal zijn, dan onder felle winkelverlichting.