Vergelijkingstest: de beste joysticks en stuurtjes

Joysticks

Ook bij joysticks is er veel veranderd. Van simpele pookjes met één knop zijn joysticks geëvolueerd tot realistische apparaten die rechtstreeks uit een echte vliegtuigcockpit lijken te komen en specifiek bedoeld zijn voor besturing van vliegtuigen of helikopters. Deze besturing wordt steeds realistischer en zeker de laatste jaren is er veel keus in joystickland. Vooral voor games zoals Flight Simulator en IL-2 Sturmovik zijn er veel joysticks op de markt. Deze worden steeds levensechter met throttles op ware grootte, force feedback voor weerstand en handvatten nagemaakt uit straaljagers. Net als bij de racestuurtjes nodigden wij fabrikanten uit om hun duurdere – maar wel betaalbare – modellen op te sturen.

Vibration en Force feedback

Er bestaat een wezenlijk verschil tussen deze twee varianten van krachtweergave in een stuur of joystick. Vibration feedback geeft eigenlijk alleen maar een vooraf bepaalde trilling in het stuur of de stick bij een slechtere wegligging of turbulentie, terwijl force feedback effecten weergeeft die real-time berekend worden en zo goed mogelijk overeenkomen met de krachten die in werkelijkheid op het stuur van een auto of de stick van een vliegtuig uitgeoefend worden. Het toepassen van force feedback is uiteraard duurder dan vibration feedback, maar biedt wel echt meerwaarde in spellen die het goed geïmplementeerd hebben, terwijl dit bij vibration feedback nauwelijks het geval is.

Throttle / gashendel

Voor een juiste besturing in vliegtuigspellen is het, zeker bij het landen en opstijgen, belangrijk dat de snelheid van het voertuig goed geregeld kan worden. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een gashendel welke op iedere moderne joystick aanwezig is, en 'throttle' genoemd wordt. Throttles zijn er in vele maten, variërend van een klein schuifje tot een heuse hendel met een brede handgreep. De kleine versie van de throttle bevind zich nog op merendeel van de joysticks in deze test.

Rudder / Roer

Een andere belangrijke toevoeging bij joysticks is de rudder of roerfunctie. Het roer heeft vooral veel effect op helikopters waarbij het gebruikt wordt om om de as van het voertuig te draaien. Bij vliegtuigen wordt het roer gebruikt om de staartvin te besturen. Op de meeste joysticks met een grote throttle is het roer verwerkt in deze throttle, met twee analoge knoppen achterop het hendel welke fungeren als een as met een waarde van nul tot honderd procent. Bij andere joystick is de roerfunctie in de stick zelf ondergebracht, door de stick rond zijn as te draaien wordt deze functie dan bediend.

Tension / veerkracht

De veerkracht, de kracht waarmee de joystick terug wil keren naar zijn centrale positie is sterk aan persoonlijke voorkeur onderhevig. De juiste tensie zorgt voor de juiste besturing per gebruiker. De ene joystick stuurt zwaarder dan de ander maar er zijn ook joysticks waarbij de veerkracht ingesteld kan worden. Dat kan zijn door middel van de driver in het geval van force feedback joysticks of een hardwarematige oplossing waarbij de veer gesteld kan worden.

D-Pad en POV-switch

Vrijwel alle stuurtjes en joystichs in deze test zijn voorzien van een D-pad of POV switch. De D-pad kennen we van de controllers bij spelconsoles, het is een meetal ronde knop die aan de zijkanten ingedrukt kan worden in vier of acht richtingen. Bij reacegames kan een D-pad handig zijn om bijvoorbeeld naast of achter je te kijken. Op joysticks vinden we een vergelijkbare knop terug alleen is deze meestal uitgevoerd als een mini-joystick die met de duim bediend wordt. In dat geval spreken we over een point of view of POV switch. Ook in vliegspellen wordt deze gebruikt om verschillende kanten op te kunnen kijken.