Quicktest roundup: de TV's van 2011

Marktontwikkelingen

2011 is in de televisiemarkt een jaar van evolutie, niet zozeer revolutie. Technologieën als led backlight, 3D en internetfunctionaliteit kwamen we eerder al tegen, maar worden dit jaar duidelijk volwassen. Led backlights zien we bijvoorbeeld bij steeds meer lcd-televisies terug; vooral de ‘edge-led’ variant, waarbij de ledjes in de rand van het scherm zijn ondergebracht wordt veel toegepast. Edge led is goedkoper toe te passen dan full led, de variant waarbij de leds in clusters achter het scherm verdeeld zijn. Daarnaast maakt edge led het mogelijk om televisies erg dun te maken, wat ook een voordeel is. Full led zien we vooral bij echte high-end modellen terug. Het voordeel van full led is namelijk dat het de televisie in staat stelt de leds lokaal te dimmen om zo zwarter zwart mogelijk te maken, terwijl de helderheid van witte delen van het beeld onveranderd blijft.

Passief 3D

Ook op het gebied van 3D zijn er ontwikkelingen gaande. Niet alleen zien we 3D functionaliteit dit jaar doorsijpelen naar goedkopere modellen, een aantal fabrikanten brengt dit jaar ook zogenaamde passieve 3D televisies op de markt. Bij passieve schermen is nog altijd een brilletje nodig, maar een veel lichtere en goedkopere variant waarbij geen elektronica ingebouwd is. Bij actieve 3D televisies laat het scherm afwisselend de beelden voor het linker- en het rechteroog zien, waarbij de actieve bril razendsnel de lcd-brillenglazen laat knipperen, zodat elk oog alleen het voor hem bestemde beeld te zien krijgt. Het nadeel van actieve 3D technologie is dat de brillen duur en vrij zwaar zijn, en het knipperen van de glazen tot hoofdpijn kan leiden. Omdat elk brilleglas feitelijk de helft van de tijd 'op zwart' staat, heeft dit het effect van een zonnebril: alles ziet er dus donkerder uit.

Passieve brillen zijn goedkoper lichter en - in potentie - stijlvoller dan actieve modellen

Passieve 3D-televisies werken anders. Over het scherm wordt bij deze modellen een polarisatiefilter geplakt dat de oneven beeldlijnen anders polariseert dan de even beeldlijnen. Met een eenvoudig brilletje met eveneens gepolariseerde glazen wordt ook bij deze technologie gezorgd dat elk oog alleen het hiervoor bedoelde beeld te zien krijgt. Passieve brillen zijn niet alleen véél goedkoper dan actieve, maar bevatten geen elektronica en zijn daarom ook veel lichter en – potentieel – stijlvoller. Bijkomend voordeel is dat crosstalk (dubbelbeeld als gevolg van een slechte scheiding tussen het linker- en rechterbeeld) bij passieve 3D-technologie vrijwel geheel afwezig is, terwijl dit bij actieve schermen vaak een groot probleem is dat het 3D-effect nadelig beïnvloedt. Uiteraard zijn er niet alleen voordelen bij passief 3D, er is ook één groot nadeel. Omdat de beeldlijnen op het scherm om en om voor het linker en het rechteroog bestemd zijn, krijgt elk oog feitelijk maar de halve resolutie te zien, in plaats van 1080 beeldlijnen per oog zijn er bij passieve 3D-televisies slechts 540 per oog beschikbaar, de andere beeldlijnen worden door de bril weggefilterd en als zwart getoond. Nu mengen onze hersenen de beelden van beide ogen wel enigszins en geldt dat je op een kijkafstand van ongeveer vier maal de beeldhoogte al geen losse lijnen meer kunt zien, maar dat neemt niet weg dat het 3D-beeld op een passieve TV toch zichtbaar minder scherp is dan bij een actief model.