Creative Sound Blaster 16 PCI
Creative, marktleider op het gebied van geluidskaarten, heeft wederom een nieuw product uitgebracht: De Sound Blaster 16 PCI. Deze kaart vervangt de niet echt succesvolle Sound Blaster 64PCI en 128PCI. De naam van de nieuwe kaart doet vermoeden dat het gewoonweg een PCI uitvoering van hun bekende Sound Blaster 16 (ISA) is. Niets is echter minder waar: de 16PCI heeft andere specificaties, een andere chipset en werkt op een andere manier.
Met de 16PCI probeert Creative weer terug te komen op de Lowbudget geluidskaarten markt. De kaart zal dan ook niet veel gaan kosten (ik schat rond de Fl. 75,--). Deze lage prijs is ook wel noodzakelijk, aangezien hun andere product, de Sound Blaster Live!, in oem-uitvoering al te krijgen is voor net iets meer dan Fl. 150,--.
Zoals we achter op de doos kunnen lezen heeft de geluidskaart in principe drie doelgroepen: ten eerste privé-gebruikers, die hun geluidskaart alleen voor de "standaardzaken" gebruiken. Ten tweede de kantoorgebruikers, die hun geluidskaart niet veel zullen gebruiken, maar wel degelijke kwaliteit wensen en goede ondersteuning. Als laatste positioneert Creative haar nieuwe kaart als de ideale geluidskaart voor Internetgebruikers.
Een aantal andere doelgroepen vallen dus meteen weg: fervente gamers zijn beter af met de Sound Blaster Live!. Aangezien deze kaart gebruik maakt van de Environmental Effects zal de geluids-"ervaring" (zoals Creative dit noemt) bij spellen met een Live! veel hoger zijn. Ook gebruikers van DVD-apparatuur zullen beter met een Live! kunnen werken, aangezien deze surround-geluid ondersteund. Als laatste zijn er natuurlijk de personen die actief muziek maken met behulp van hun computer. Ook deze groep raden wij (en Creative) aan om zeker de Live! aan te schaffen.
Specificaties
Als we een blik op de kaart werpen zien we dat de kaart niet erg veel componenten heeft, maar wel veel aansluitmogelijkheden:
Intern zien we niet alleen de aansluiting voor de CD-ROM drive, maar ook voor een Voice-modem en een derde apparaat (bijv. een extra DVD-speler). Extern vinden we naast de joystickpoort de bekende andere aansluitingen: Speaker-out (Zwart), Line-Out (Groen), Mic-In (Rood) en Line-In (Blauw). De mooie kleurtjes maken de kaart PC99 compatible en zorgt ervoor dat iedereen hem op de juiste wijze kan aansluiten.
De SB 16PCI maakt gebruik van Creative's nieuwe ES1373 geluidschip. De specificaties, zoals Creative die hiervoor opgeeft, zijn:
- Creative WaveStudio® 4.0 met 2MB, 4MB en 8MB GM -banken
- Levert tot 128 stemmen wavetable-synthese
- Beschikt over bus-mastering- functies die de algemene prestatie van het systeem verbeteren en de latentie van de audiostroom verminderen.
- Stereo Wave Recording
- MPU 401 MIDI I/O-poort
- DirectSound® 6.0
- PCI Power Management
- Tooncontrole - bass en treble
- Geluidseffecten - reverb, chorus
- EAX™ support
- Sound Blaster-compatibiliteitssoftware
- DirectSound-softwareversnelling
- DirectSound 3D-softwareversnelling
- Sample-frequenties van 5kHz tot 48kHz met 16-bit precisie
- Hardware full-duplex ondersteuning.
Zoals we zien biedt de 16PCI alles (en meer) wat we van een goedkope nieuwe-generatie PCI-geluidskaart kunnen verwachten. De eerste regel van de specificaties kan wat verwarring opwekken. De Sb16PCI kan gebruik maken van de General Midi geluidsbaken (de verzameling geluiden waarin de instrumenten voor MIDI-muziek zitten) t/m 8 MB. Hiermee ligt de kaart op het zelfde MIDI-geluidsnivo als de SB Live!. Sommigen zullen nu denken dat de kaart 8MB of meer geheugen aan boord heeft: dit laatste is echter niet waar. Door de PCI-uitvoering kan de kaart rechtstreeks gebruik maken van het standaard systeemgeheugen van de PC en zullen daarin de geluidsbanken worden geladen. Als je dus een grotere geluidsbank installeert zal de MIDI geluidskwaliteit omhoog gaan, maar zal de kaart wel meer geheugen opslokken en meer processortijd gebruiken. Hier staat gelukkig wel tegenover dat de kaart bus-mastering ondersteund, wat de gebruikte processortijd weer vermindert. Zaken als een 128-stemmige synthesizer en een MPU401 MIDI i/o-poort zijn uiteraard al lang standaard. Nieuw is overigens wel dat deze kaart geheel DirectSound en EAX compatible is, twee van de op dit moment meest gebruikte Geluids-API's. Hiermee zullen de nieuwe geluidseffecten in (3D)-games ook hoorbaar zijn op de SB 16PCI. Over de kwaliteit van de effecten van de 16PCI verderop meer.
Installatie
In de doos vinden we naast de kaart een zeer dikke handleiding. Het feit dat de handleiding zo dik is komt doordat hij in 14 (!!) verschillende talen is geschreven. Het uiteindelijke Nederlandse deel is dus niet meer schrikbarend dik, maar wel zeer duidelijk. Verder is er uiteraard nog de CD met drivers en software en een kabeltje voor tussen de CD-Rom drive en de geluidskaart. Aangezien de kaart vooral ook gericht is op mensen met minder computerervaring hebben we hem precies volgens de handleiding proberen te installeren. Al snel blijkt dat de gevolgde procedure in de handleiding voor Windows 95 precies geldt, maar dat sommige schermen in Windows 98 er iets anders uitzien. Toch zal het iedereen lukken de kaart d.m.v. de handleiding te installeren. Na de installatie van de drivers werkt de kaart meteen. Daarna kan de extra software worden geïnstalleerd. Naast software om de kaart compatible te maken aan de oude SB16 ISA (voor oude DOS-spellen) bundelt Creative vier eigen pakketten bij de kaart:
Creative Multimedia Desk
Dit biedt een CD-Speler, een MIDI-speler en een WAV-speler. Al de functionaliteit van de programma's zit standaard ook al in Windows, maar de Creative uitvoeringen zijn hier en daar wat makkelijker in gebruik.
Creative Soundo'LE
Creative Soundo'LE is een simpel programma-tje om .WAV bestanden op te nemen en te plaatsen in andere programma's die OLE (Object Linking en Embedding) ondersteunen
Creative WaveStudio
Een programma op grafisch .WAV-files mee te kunnen editen. Natuurlijk lang niet zo uitgebreid als professionele pakketten als CoolEdit, maar zeker leuk en bruikbaar voor de beginner.
Creative Keytar
Volgen Creative is dit programma "een virtuele rhythm guitaarconsole waarmee je elke song via je computer keyboard kunt spelen". Persoonlijk vond ik dit programma verre van functioneel.
De test
Uiteraard hebben we de kaart in zoveel mogelijk gebruiksomgevingen getest. Het afspelen van WAV en MIDI bestanden gaf, zoals verwacht, uiteraard geen probleem. Ook het afspelen van MP3 bestanden met WinAmp ging vlekkeloos. Zoals Creative al aangaf had de kaart ook geen probleem met de verschillende vormen van Internet Streaming Audio. Door de full-duplex ondersteuning werkte de kaart ook perfect bij internettelefonie, bijv. met het programma Netmeeting. De DirectSound3D effecten hebben we getest met de Audio WinBench van ZD Labs. Dit programma brengt enkele 3D-effecten ten gehore (bijv. een helikopter die om je geen vliegt) waardoor je zelf de kwaliteit kunt inschatten. Sommige geluidskaarten zijn beter in het simuleren van 3D-geluid bij 2 speakers dan andere: dit viel ook weer op bij de SB 16PCI. De 3D-effecten waren zeker hoorbaar, maar soms waren er ineens te felle overgangen van linker naar rechter speaker (en andersom). De 3D-kwaliteiten van de kaart zijn dus wat minder indrukwekkend, wat wederom benadrukt dat de kaart minder geschikt is voor de echte gamefreak. In principe zijn de 3D-effecten bepaald door de software-drivers, zodat gevonden problemen wellicht met een driver-update verholpen zijn. Voor de rest hebben we de kaart nog met verschillende programma's uitgeprobeerd en liet hij ons geen enkele keer in de steek.
Conclusie
Creative maakt waar wat ze beloven: een zeer degelijke kaart voor de beginnende en/of niet veel eisende gebruiker. De duidelijke handleiding en de complete levering maken de kaart zelfs zeer ideaal voor mensen met minder computerervaring. Aangezien de SB Live! OEM steeds goedkoper wordt mag de prijs voor deze kaart dus uiteraard niet te hoog worden. De Nederlandse prijs is nog niet bekend, maar een redelijke prijs vinden wij rond de Fl. 75,--. Uiteraard heeft ook deze kaart de befaamde Creative ondersteuning.
Kort samengevat: als je een veel computer spellen speelt, surround-sound wilt gebruiken voor o.a. DVD of zelf muziek creëert, kun je het beste uitwijken naar een iets duurdere en geavanceerdere geluidskaart als de SB Live!. Voor alle anderen is de Sound Blaster 16 PCI zeker een aanrader!
