Mini-ITX moederborden review - Deel 1: Geïntegreerde CPU

ITX

De Mini-ITX formfactor werd in 2001 op de markt gebracht door CPU-fabrikant VIA. De bordjes meten 17 bij 17 centimeter, heel wat minder dan de 24,4 x 24,4 cm van microATX. Het kleine formaat heeft voor- en nadelen. De voordelen zijn evident: vanwege de kleine afmetingen kunnen de bordjes als basis gebruikt worden voor stijlvolle, kleinbehuisde PC’tjes. Zoals je in een vergelijkingstest verderop in dit blad kunt zien, is er qua behuizingen voldoende keuze. Verder zijn Mini-ITX moederbordjes over het algemeen erg zuinig, al is dat geen wet van Meden en Perzen. De prijs van de bordjes kan ten slotte ook lekker laag gehouden worden. Ze zijn immers minder groot, wat betekent dat er minder componenten gebruikt worden, wat op zijn beurt inhoudt dat productiekosten lager zijn.

Met 17x17 centimeter is een Mini-ITX bord (rechts) een flink slag kleiner dan een Micro-ATX bord (links).

Het kleine formaat brengt echter ook nadelen met zich mee. Zo is er slechts ruimte voor één uitbreidingsslot, wat meestal óf PCI-Express x16 is óf PCI. (Er zijn overigens de nodige Mini-ITX kastjes waarin het alsnog mogelijk is om dat x16 slot te voorzien van een dikke, high-end videokaart.) Het kleine formaat zorgt er verder voor dat ook de andere voorzieningen beperkt zijn. In vergelijking met (micro-)ATX moederborden valt het aantal SATA-aansluitingen vaak tegen. Voor wie een klein en zuinig PC’tje wil bouwen met enkel een SSD en eventueel een optische drive is dat geen probleem. Wil je echter een Home Server in elkaar zetten, waar een heleboel harde schijven in moeten worden geplaatst, is het zaak goed op te letten.

Wie houdt van overklokken kan bij wijze van spreken beter stoppen met lezen. Slechts een minderheid van de geteste bordjes heeft überhaupt overklokmogelijkheden, maar geen enkele is er echt voor geoptimaliseerd. Dat is ook bijna niet te doen: een uitgebreide stroomvoorziening voor de CPU neemt simpelweg te veel ruimte in.

Doelgroep

Ruwweg zien wij drie gebruiksdoelen voor de Mini-ITX-bordjes. Het eerste en belangrijkste gebruiksdoel is volgens ons kleinbehuisde PC’s die zuinig en/of goedkoop zijn. In het budget-segment kun je al snel beter kiezen voor een kant-en-klaar ‘nettop’-systeem, maar aangezien er tegenwoordig ook ITX-bordjes zijn voor snelle CPU’s kun je nu ook een PC samenstellen die zowel klein als krachtig is.

Een tweede gebruiksdoel is het maken van een stille, zuinige en kleine HTPC. Het hebben van de juiste audio- en video-uitgangen is dan wel van belang en passieve koeling een must. Het derde gebruiksdoel voor de bordjes is het maken van een thuisserver. Qua processorkracht en andere functionaliteit liggen de eisen dan over het algemeen niet hoog, maar een belangrijke eis is wel de aanwezigheid van voldoende SATA-aansluitingen.