13 80-100 euro headsets review: beter luisteren

Testmethode

Onze testopstelling voor headsets bestaat uit een piepschuimen hoofd met daarin een trillingsvrij opgehangen Dayton Audio EMM-6 microfoon, gekoppeld aan een Icon NeoPreAmp microfoon-voorversterker. Deze is aangesloten op de microfoon-ingang van een Asus Xonar Essence STX geluidskaart. Die regelt ook het uitgangssignaal naar de headset. Het programma Audiotester produceert testtonen, waarvan we met behulp van de opstelling kunnen meten hoe nauwkeurig die worden weergegeven door de headset. We meten in een geluidsdichte box, waardoor de nauwkeurigheid aanzienlijk hoger is dan bij metingen in een open ruimte.

Een sweep-meting die iedere frequentie opeenvolgend weergeeft, geeft ons een duidelijk inzicht in de verdeling van de tonen, die getoond wordt in een frequentiecurve. De White Noise meting, die alle toonhoogtes tegelijk uitstuurt, doet hetzelfde voor de stabiliteit van de weergave. Als deze frequentiecurve veel afwijkt van de sweep-meting, is de kans groot dat er bijvoorbeeld een duidelijke harmonische afwijking aanwezig is. Die harmonische afwijking zelf meten we dan ook, in procenten, en geven we aan in de waarde THD+N in de testresultaten.

THD+N

Om met die laatste te beginnen: een harmonische afwijking weerklinkt in de daaropvolgende frequentie. Bijvoorbeeld: een uitgestuurde 80Hz die je terughoort op 160Hz, 240Hz of zelfs 320Hz. Harmonische afwijkingen verschillen per headset in aantal en volume, maar een kleine harmonische afwijking is altijd aanwezig. Een headset die op een laag geluidsniveau alleen de daaropvolgende frequentie laat horen, heeft in de test een laag percentage.

We doen deze meting in 150 stappen van 20Hz tot 22Khz en brengen van iedere stap de afwijking in kaart. Kleine, niet hoorbare afwijkingen blijven onder de 1 procent. Echter, afwijkingen tot zo’n 4 procent zijn niet per se storend en tot 6 procent is het nog acceptabel. Daarboven mag je echt spreken van een onzuivere weergave. Afwijkingen komen het meest voor in de laagweergave van een headset. Doordat deze lage frequenties doorklinken in de hogere regionen, kan de basweergave voller klinken, maar deze is dan niet zo zuiver als gewenst.

De blauwe lijn in de grafiek is een voorbeeld van ernstige harmonische vervorming; de rode lijn geeft een voorbeeld van beperkte, niet storende vervorming.

Frequentiecurve

Naast de THD-waarde laat onze test per frequentie zien wat de geluidsterkte is in dB. Door deze waardes te verzamelen en in een grafiek te plaatsen, krijgen we een curve die de verhouding tussen laag, midden en hoog weergeeft. Hiermee kunnen we dus zien of een headset veel of weinig definitie heeft in de hoge tonen, of dat de basweergave bijvoorbeeld is aangezet. Samen met de test van de harmonische afwijking krijgen we zo een beeld van hoe zuiver de weergave is.

Een voorbeeld van twee frequentiecurves; de blauwe volgt de gewenste lijn bijzonder goed, de bruine laat een duidelijke afwijking in het laag zien en vertoont ook verder de nodige afwijkingen.

De testresultaten van de frequentiecurve zijn onderverdeeld in de frequentiegebieden laag, midden en hoog, plus de totaalweergave van 20 tot 16000Hz. Deze worden weergegeven als standaardafwijking van de dB-waarde. Hoe kleiner dit getal is, des te minder schommeling is er aanwezig in de weergave van het geluid. Een laag getal vertaalt zich in een strakke weergave van het aangegeven frequentiegebied, maar vertelt niet hoever dat frequentiegebied van de nullijn verwijderd is. De standaardafwijking van de totaalweergave geeft het beste aan hoeveel schommeling er aanwezig is. Voor een echt goede vergelijking moet je echter de daadwerkelijke geluidscurves van de headsets met elkaar vergelijken. Je kunt dus aan de hand van de cijfers een globaal beeld krijgen van de prestaties van een headset, maar meer dan een leidraad is het niet.

Daarnaast geven we niet de afwijkingen van 16 tot 22Khz weer, omdat dat een vervormd beeld oplevert van de standaard afwijking: iedere headset in dat gebied vertoont een sterke afloop. Wat we verder vaak zien in de test is dat zeker bij lagere prijsklassen de weergave vanaf 1KHz afneemt in volume tot circa 4KHz, waarna het weer toeneemt tot 6KHz. Daardoor mist er duidelijk definitie in dat gebied. Ook dit vind je terug in de testresultaten als 'Merkbare dip bij 4KHz'.

Bij de white noise-meting zie je het effect van THD op de frequentiecurve: de afwijking in het laag valt nog hoger uit (dit zijn dezelfde headsets als bij de frequency response grafiek).

Luistertest

Uiteraard beluisteren we zoals altijd ook iedere headset individueel en vergelijken we deze met een referentie-exemplaar. Getoonde afwijkingen in onze testresultaten hoeven in de praktijk namelijk niet per se een nadeel te zijn. De ervaring telt dus zeker zo zwaar als de meting (mits die binnen acceptabele afwijkingen blijft). Ons referentie-exemplaar is de Kingston HyperX Cloud, die we ook meenemen in deze test. Deze headset heeft namelijk de meest uitgebalanceerde weergave van alle headsets in deze test.

In de testresultaten van de luistertest zie je plus- en minpunten. Een score van nul geeft aan dat de geluidsweergave op in het betreffende toongebied hetzelfde is als van het referentie-exemplaar en dus mooi uitgebalanceerd. Minpunten geven aan dat de desbetreffende toonhoogte ondervertegenwoordigd is en pluspunten juist meer.