Prestaties
Het prestatieniveau van de aangekondigde machines is een onderwerp dat tijdens het aankondigingsevenement weinig aandacht heeft gekregen. Als Qualcomm, ASUS en HP al praten over prestaties, dan doen ze dat in termen als “apps openen net zo snel als je van conventionele Windows 10 machines gewend bent” en “de machines zijn net zo snappy als Snapdragon 835 gebaseerde smartphones”.
Tijdens het evenement kregen we ruim de tijd om met de aangekondigde machines te spelen en het moet gezegd worden, Windows 10 “voelt” inderdaad net zo snel als op moderne op Intel-processors gebaseerde laptops. Echter, conventionele Win32 toepassingen hebben we nog niet kunnen testen. De machines draaien standaard op Windows 10 S, de versie die enkel UWP-apps ondersteunt, en het was niet toegestaan om de (vooralsnog gratis) upgrade naar Windows 10 Pro uit te voeren. We zullen dus moeten wachten totdat de apparaten op de markt zijn om te bepalen of Qualcomm een product heeft dat echt kan concurreren met Intel.
Eén van de vandaag aangekondigde machines is de ASUS NovaGo, gebaseerd op Qualcomm Snapdragon 835.
Tijdens een vraaggesprek met de teamleider van Windows-on-ARM van Microsoft kregen we wat meer toelichting over de x86-emulatie. Microsoft geeft aan dat het de Windows-on-Windows abstractie laag, die onder meer ook gebruikt wordt voor het draaien van 32-bit software op 64-bit Windows, heeft uitgebreid met x86-naar-ARM mogelijkheden. Daarmee kan letterlijk alle Windows-compatible x86-code omgezet worden. Een belangrijk detail is dat enkel 32-bit Windows kan worden geconverteerd; voor 64-bit x86-64 code is er (vooralsnog) geen ondersteuning. De gehercompileerde code wordt gecached in het geheugen en/of op de disk van de Windows 10 Snapdragon PC. Dat zorgt ervoor dat het wat langer zal duren wanneer je Win32-software de eerste keer opstart, maar de tweede keer zal het sneller gaan, aangezien dan direct de eerder gehercompileerde code uitgevoerd kan worden. Deze cache wordt pas verwijderd bij een harde herstart van het systeem. Volgens Microsoft zal het verschil tussen een Snapdragon- en Intel-laptop het grootst zijn bij CPU-intensieve applicaties.
Bij applicaties die primair gebruik maken van de GPU of bijvoorbeeld primair afhankelijk zijn van geheugen zal het verschil kleiner zijn of in sommige gevallen zelf positief uitpakken voor Qualcomm. Dit komt doordat alle abstratielagen voor bijvoorbeeld de GPU en zaken als DirectX, ook allemaal als native ARM-code in Windows 10 zijn verwerkt.
Ook van belang: vanwege de energiezuinige werking van de Snapdragon processors bezwoer Qualcomm ons dat de chips in de nieuwe laptops niet zullen throttlen, zoals we inmiddels gewend zijn van Intel CPU’s. Hierdoor moeten de prestaties op een constant niveau zijn en dus niet na enige tijd inzakken.
De enige benchmark die we eenvoudig konden draaien was de Google Octane browser benchmark. Hierin behaalde de ASUS NovaGo een score van 12192 punten, vergelijkbaar met wat op Snapdragon 835 gebaseerde smartphones ook halen. Bij Intel is dit ruwweg het prestatieniveau van U-klasse processors, wat op zich betekent dat Qualcomm inderdaad een competitief prestatieniveau kan bieden.. Aangezien dit een single-threaded, Javascript-gebaseerde benchmark is, moeten we er vooralsnog niet teveel waarde aan hechten.