[Pro] Intel Optane DC P4800X 750GB review: eerste 3D XPoint SSD getest

3D XPoint

Veel recente ssd's maken gebruik van zogenaamd 3d-nand, maar 3D XPoint is een totaal ander type geheugen. Waar 3d-nand simpelweg bestaat uit gestapelde lagen traditioneel flashgeheugen, is 3D XPoint een in een driedimensionale matrixstructuur opgebouwd geheugen dat qua werking een beetje het midden houdt tussen dram en nand.

3D XPoint (spreek uit: crosspoint) bestaat uit phase-change geheugencellen, die van waarde kunnen worden veranderd door er spanning op te zetten. Elke cel kan één bit van 0 of 1 bevatten. Door de cel voor een fractie van een seconde op te warmen naar 350 graden wordt de waarde ingesteld op 1, terwijl opwarmen tot iets meer dan 600 graden Celsius leidt tot een reset naar 0.

Om de dichtheid van de geheugenchips zo hoog mogelijk te maken, hebben Intel en Micron ervoor gekozen om een driedimensionale matrixstructuur te gebruiken. Het nadeel van deze structuur is dat er meerdere paden mogelijk zijn naar elke geheugencel, wat ruis kan geven bij het uitlezen of zelfs de informatie in verkeerde cellen kan veranderen. Daarom is in het circuit van een cel een speciale schakelaar opgenomen, die ervoor zorgt dat er geen stroom bij de opgeslagen data kan zolang een bepaald voltage niet wordt bereikt. Mogelijke andere paden bieden meer weerstand en worden zodoende niet geactiveerd.

Op dit moment gebruikt Intel een 20nm-productieprocedé om zijn 3D XPoint te fabriceren. Doordat de hoeveelheid stroom die nodig is om een cel te programmeren bij kleinere processen lager wordt, zijn kleinere procedés bij deze technologie eigenlijk alleen maar beter. Dat is qua materiaalgebruik en productie een uitdaging, maar biedt wel mogelijkheden voor de toekomst.