Inleiding
Geheugen was lange tijd een van de saaiste componenten van een pc: je moest er vooral zo veel mogelijk van hebben; het specifieke type en de snelheid maakten weinig uit. Nu zijn die reepjes RAM opeens één van de meest besproken onderdelen. Tijd voor een grondige test.
Hoewel het inmiddels al enige tijd de belangrijkste standaard is, kwam het eerste ddr4-geheugen pas in 2014 op de markt, met het high-end Haswell-E platform. Een jaar later volgden de Skylake processors met de eerste iteratie van socket 1151, waarmee ddr4 ook zijn intrede deed in het middensegment.
Ten opzichte van ddr3 gingen de kloksnelheden van het geheugen omhoog. 2133 MHz is bij ddr4 de minimumsnelheid en in de praktijk zien we modules met nog veel hogere klokfrequenties. Hoewel de prestatiewinst deels ongedaan wordt gemaakt door hogere latencies, is de nieuwe generatie per saldo toch een stukje sneller. Voornamelijk voor laptops is ook de lagere operationele spanning een voordeel, wat resulteert in een zuinigere werking.
Geheugen kiezen anno 2018
Nu het geheugen weer even is opgefrist, is het tijd om de actuele ontwikkelingen te beschouwen. In 2016 doken er YouTube-video’s op die beweerden dat je tientallen fps zou winnen door sneller geheugen te installeren. Dat was in strijd met de consensus tot dan toe, namelijk dat sneller geheugen voor gaming weinig toegevoegde waarde had en je beter kon investeren in méér, dan in sneller geheugen. Wij trokken die bevindingen destijds na en dergelijke enorme fps-winsten konden wij niet reproduceren. Desondanks maten we vooral in scenario’s waar de cpu de flessenhals vormt, prestatiewinsten in de enkele cijfers. Een paar euro meer uitgeven aan een iets sneller kitje bleek dus eindelijk geen weggegooid geld meer te zijn.
Vorig jaar werd de markt nog eens opgeschud. AMD maakte met de Ryzen-processors zijn rentree in het duurdere segment. Inherent aan de Zen-architectuur is dat de cpu’s profiteren van sneller geheugen, maar helaas zijn de Ryzens tegelijkertijd behoorlijk kieskeurig wat de compatibiliteit van ddr4 betreft. De geïntegreerde geheugencontroller is beduidend minder krachtig dan die van Intel, zelfs na alle zogenaamde AGESA-updates die sinds de lancering zijn uitgebracht. Dat is op zich geen schande, want Intel heeft natuurlijk al jarenlang ervaring kunnen opdoen met het perfectioneren van zijn ddr4-controller, maar het betekent wel dat je niet blind elk type geheugen kunt kopen om met Ryzen te gebruiken.
Al met al zijn er tegenwoordig een hoop meer factoren om rekening mee te houden als je de online winkelschappen afstruint naar een aantrekkelijk geheugenkitje. Ook de prijs speelt daarbij een niet te onderschatten rol: door de tekorten aan dram-chips zijn de geheugenprijzen in 2017 fors gestegen. De verwachting (en in ieder geval onze hoop) is dat de prijzen in de loop van dit jaar zullen stabiliseren en tegen het einde van 2018 wellicht zelfs weer gaan dalen, maar voor nu zullen we ermee moeten leven dat intern geheugen een stuk duurder is dan we gewend waren.
De prijzen van ddr4-geheugen zijn in het afgelopen jaar fors gestegen.
28 besproken producten
Vergelijk | Product | Prijs | |
---|---|---|---|
![]() |
Corsair Dominator Platinum 16GB DDR4-3000 CL15 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Corsair Vengeance Black/Red LED 16GB DDR4-3200 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Corsair Vengeance LED 32GB DDR4-3200 CL16 quad kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Corsair Vengeance LPX Black 16GB DDR4-2400 CL16 kit
|
€ 41,9013 winkels |
|
![]() |
Corsair Vengeance LPX Black 16GB DDR4-3000 CL15 kit
|
€ 46,9015 winkels |
|
![]() |
Corsair Vengeance LPX RGB 16GB DDR4-3200 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Corsair Vengeance LPX RGB 32GB DDR4-3200 CL16 quad kit
|
€ 295,562 winkels |
|
![]() |
Crucial 16GB DDR4-2133 CL15 kit
|
€ 149,001 winkel |
|
![]() |
Crucial Ballistix Elite 8GB DDR4-3000 CL15 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Crucial Ballistix Elite 8GB DDR4-3200 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Crucial Ballistix Sport 16GB DDR4-2400 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Crucial Ballistix Sport LT 16GB DDR4-2400 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Crucial Ballistix Sport LT 32GB DDR4-2666 CL16 kit Grey
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Crucial Ballistix Sport LT Grey 16GB DDR4-2666 CL16 DR kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Crucial Ballistix Tactical 16GB DDR4-3000 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
G.Skill Flare X 16GB DDR4-3200 CL14 kit
|
€ 97,001 winkel |
|
![]() |
G.Skill Flare X 32GB DDR4-3200 CL14 quad kit
|
€ 189,491 winkel |
|
![]() |
G.Skill Trident Z 16GB DDR4-3200 CL16-18 kit
|
€ 53,901 winkel |
|
![]() |
G.Skill Trident Z 16GB DDR4-3866 CL18 kit
|
€ 125,421 winkel |
|
![]() |
G.Skill Trident Z RGB 16GB DDR4-3600 CL16 kit
|
€ 116,051 winkel |
|
![]() |
G.Skill Trident Z RGB 32GB DDR4-3600 CL16-16-16-36 quad kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
G.Skill Trident Z Silver/Red 16GB DDR4-4000 CL19 kit
|
€ 95,481 winkel |
|
![]() |
Geil Evo X 16GB DDR4-3200 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Kingston HyperX Fury Black 16GB DDR4-2666 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Kingston HyperX Predator 16GB DDR4-3000 CL15 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Kingston HyperX Predator 16GB DDR4-3200 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Kingston HyperX Predator 16GB DDR4-3333 CL16 kit
|
Niet verkrijgbaar | |
![]() |
Kingston HyperX Predator 16GB DDR4-3600 CL17 kit
|
Niet verkrijgbaar |