280 of 360 mm? 15 grote waterkoelers review

David van Dantzig 15 september 2019 05:59

Testveld

Aangezien het aanbod aan energieslurpende en dus warmte afstotende processors momenteel flink toeneemt, vonden we het aardig om het aanbod aan grotere waterkoelers eens onder de loep te nemen. Dat valt qua omvang nog best mee, in de zin van: zo veel zijn er niet. We hebben voor deze test 14 exemplaren verzameld. Hiermee hebben we echter wel het overgrote deel getest van de grotere koelers die momenteel verkrijgbaar zijn.

Wat zijn grotere koelers? Dat zijn modellen met een radiator groter dan 240 mm, zo hebben we althans de grens getrokken voor dit artikel. In de praktijk hebben we het dan over 280 mm (met twee 14cm-fans) en 360 mm (met drie 12cm-ventilatoren). Groter is er niet, als je het bij kant-en-klaar wilt houden. In de wereld van zelfbouwkoelers kan je het zo gek maken als je zelf wilt: 520 mm is mogelijk (3x 14 cm) of 480 mm (4x 12 cm), maar in theorie kan je ook een autoradiator in je kruipruimte leggen – een voorbeeld dat niet uit de lucht gegrepen is, overigens.

Zoals gezegd testten we 10 exemplaren, die uiteenvallen in vijf sets met een lengte van 280 mm en een breedte van 140 mm, en vijf van 360 mm lang en 120 mm breed. Voor beide geldt dat deze zeker niet in alle behuizingen passen – wil je daar zeker van zijn, dan kom je uit op een 240 mm exemplaar – maar moderne wat grotere kasten kunnen doorgaans zeker 280 mm en vaak ook een 360 mm radiator wel huisvesten. Dat moet doorgaans aan de voorzijde, dan wel bovenzijde van de kast. Bij grotere behuizingen is het van belang er rekening mee te houden dat de lengte van de slangen bij deze koelers 35 à 40 cm bedraagt. Dat zal meestal volstaan, maar beter is het om ook dit even te controleren, alvorens tot aanschaf over te gaan: je zal die vijf centimeter extra maar nodig hebben.

Een laatste woord over de prijzen: die lopen vér uiteen. Het duurste model, de Asus RoG Ryujin, is met gemiddeld 258 euro ruim twee keer zo duur als het goedkoopste exemplaar, de Cooler Master ML360R RGB. Beide zijn overigens 360 mm modellen. Het is iets om in het achterhoofd te houden bij de uiteindelijke keuze.

Overeenkomsten en verschillen

We bespreken de koelers niet afzonderlijk, omdat de overeenkomsten groter zijn dan de verschillen. Alle modellen zijn gebaseerd op een (variant op) de techniek van Asetek, sinds jaar en dag huisleverancier van fabrikanten van all-in-one koelers. Dat zorgt er ook voor, dat de bevestiging bij alle modellen zeer vergelijkbaar is: je begint met een kruisvormige backplate achter de cpu socket te plaatsen, waarna je die met vier afstandsbusjes op zijn plaats schroeft. Hierop leg je (na aanbrengen van dunne laag koelpasta) een tweede kruisvormig onderdeel, met pomp, reservoir en koelblok. Met vier kartelmoeren schroef je die vast. Vervolgens bevestig je de radiator met de ventilatoren (die je vooraf zelf moet bevestigen met lange boutjes) met een flink aantal kleine schroeven aan het daarvoor bestemde frame in de behuizing, zoals gezegd doorgaans aan de bovenzijde of aan de voorzijde. Iets om rekening mee te houden is de beschikbare ruimte bovenin: als er twee 14 cm fans passen, wil dat niet zeggen dat er ook voldoende verticale ruimte is voor een radiator én twee fans, met een gezamenlijke dikte van om en nabij de 5,5 cm.

Kijken we naar wat de modellen wél onderscheidt, dan valt op dat het gewicht aardig uiteenloopt, het zwaarste model weegt honderden grammen meer dan het lichtste, ook als je binnen de respectieve segmenten van 280 en 360 mm kijkt. Daarnaast valt op dat de maximale rotatiesnelheden van de ventilatoren volgens opgave van de fabrikanten nogal verschillen, van 1200 tpm bij de Corsair H115i tot 2300 tpm bij de modellen van Enermax. Overigens blijkt uit de opgaves op de websites van de fabrikanten wel dat er een forse marge kan zitten in de daadwerkelijke rotatiesnelheden.

Het grootste en meest in het oog springende verschil is de verlichting. Alle modellen claimen ‘rgb’-verlichting, maar bij zes van de tien gaat het om lampjes in de koelblok/pompmodule. Alleen de Asus Ryujin, Cooler Master ML360R, Corsair H115i Pro Platinum en de ThermalTake Water 3.0 beschikken ook over fans met verlichting, wat natuurlijk een stuk meer opvalt. Niet alle koelers integreren met de rgb-systemen van de moederbordmakers: Corsair heeft het eigen iCue systeem, NZXT werkt met de eigen CAM-software. De Asus koeler werkt uiteraard alleen met het eigen Aura Sync. Voor de beste integratie moet je bij Cooler Master, Enermax en Thermaltake zijn.

Advertentie

14 besproken producten

Vergelijk alle producten

Vergelijk		Product	Prijs
		Asus RoG Ryujin Performance 360mm All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 1200 Socket 2011/2066 Socket AM4 1520 gram 120 mm 360 mm	€ 199,51 8 winkels
		Be quiet! Silent Loop 280mm All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket SP3/TR4 1680 gram 140 mm 280 mm	Niet verkrijgbaar
		Be quiet! Silent Loop 360mm All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket AM4 1753 gram 120 mm 360 mm	Niet verkrijgbaar
		Cooler Master Masterliquid ML360R RGB All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 1200 Socket 2011/2066 Socket AM4 1480 gram 120 mm 360 mm	€ 118,90 7 winkels
		Corsair Hydro Series H115i 280mm All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket SP3/TR4 1365 gram 140 mm 280 mm	Niet verkrijgbaar
		Corsair Hydro Series H115i Pro RGB All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket AM4 1320 gram 140 mm 280 mm	Niet verkrijgbaar
		Corsair Hydro Series H115i RGB Platinum 280mm Liquid CPU Cooler All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 1200 Socket 2011/2066 Socket AM4 Socket SP3/TR4 1471 gram 140 mm 280 mm	Niet verkrijgbaar
		Corsair Hydro Series H150i Pro RGB All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket AM4 1420 gram 120 mm 360 mm	Niet verkrijgbaar
		Enermax LiqTech II RGB 280mm All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket AM4 1521 gram 140 mm 280 mm	Niet verkrijgbaar
		Enermax LiqTech II RGB 360mm All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket AM4 1662 gram 120 mm 360 mm	Niet verkrijgbaar
		EVGA CLC 280 Liquid CPU Cooler 280mm All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 1200 Socket 2011/2066 Socket SP3/TR4 1150 gram 140 mm 280 mm	€ 166,29 2 winkels
		NZXT Kraken X62 AM4 All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket AM4 Socket SP3/TR4 1315 gram 140 mm 280 mm	€ 154,89 1 winkel
		NZXT Kraken X72 All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 2011/2066 Socket AM4 Socket SP3/TR4 1340 gram 120 mm 360 mm	€ 206,45 1 winkel
		Thermaltake Water 3.0 360 aRGB All-in-one waterkoeling Socket 115x Socket 1200 Socket 2011/2066 Socket AM4 1350 gram 120 mm 360 mm	€ 176,00 3 winkels

Hardware Info is gestopt

280 of 360 mm? 15 grote waterkoelers review

Testveld

Overeenkomsten en verschillen

14 besproken producten

Bekijk ook deze cpu-koeler artikelen op Hardware Info