Techniek: Zen 2 + 7nm Vega met een vleugje Navi
Zoals we in ons uitgebreide achtergrondartikel van gisteren reeds schreven, liggen AMD's laptopprocessors sedert enige jaren ongeveer een halfjaar achter op de ontwikkelingen in de desktopserie. De Zen 2-core die aan de basis stond van de succesvolle Ryzen 3000-processors voor desktops, doet dus pas nu bij de Ryzen 4000-serie zijn intrede voor laptops.
Tot acht Zen 2-cores
Zen 2 is niet alleen de eerste processorkern die wordt geproduceerd op TSMC's 7nm-procedé, maar ook de eerste grote revisie op de Zen-architectuur die AMD in 2017 introduceerde. De verbeteringen in de microarchitectuur bespraken we eerder al uitgebreid, maar het komt erop neer dat de nieuwe cores ongeveer 15% sneller werken bij een gelijke kloksnelheid.
In de Renoir-die, die 156 mm2 meet en uit bijna 10 miljard transistors bestaat, zit één Zen 2-ccd met daarop twee core-complexen (ccx'en) van elk vier cores. Per ccx is er 4 MB L3-cache beschikbaar, wat betekent dat de meest luxe uitvoering over acht cores met smt en 8 MB L3-cache zal beschikken.
Vega, maar dan op 7nm en met een vleugje Navi
Het andere belangrijke onderdeel van Renoir is natuurlijk de geïntegreerde gpu, een gebied waarop AMD traditioneel excelleert dankzij de in-house Radeon-technologie. Ondanks dat ook dit deel van de chip op 7nm wordt gebakken, wordt er geen gebruikgemaakt van de nieuwste Navi-architectuur, maar van één generatie daarvoor, Vega. Het zijn dan ook met name de hogere kloksnelheden en de opbrengsten van het nieuwere procedé die ervoor moeten zorgen dat de geïntegreerde graphics een 59% hogere 3DMark Time Spy-score behalen dan de vorige generatie, bij een gelijk gebleven aantal cores en stroomverbruik.
AMD noemt piekprestaties van 1,79 teraflops bij standaard fp32-berekeningen voor de Vega-gpu met acht compute units. Dat is weinig bijzonder te noemen: we spreken over 8% lagere prestaties dan een Radeon RX 560. Dit is mede mogelijk door gebruik van lpddr4-4266 geheugen, dat een piekbandbreedte van 68,3 GB/s moet opleveren. Indien fabrikanten gebruik maken van regulier geheugen, is de bandbreedte met ddr4-3200 een lagere 51,2 GB/s. Het is afwachten hoeveel fabrikanten zullen kiezen voor het snellere geheugen.
Toch heeft AMD meer gedaan dan uitsluitend de Vega-architectuur naar 7nm getransformeerd. Het multimedia-gedeelte van de videochip, dat wordt gebruikt voor het encoderen en decoderen van video, is namelijk overgeheveld van de nieuwere Navi-architectuur. Daardoor kan onder meer vp9- en h.265-video in 4K met 60 fps worden gedecodeerd, terwijl dat bij de h.264-codec zelfs met 120 fps lukt. Een fijne bijkomstigheid is dat je dat signaal ook uit de laptop kan krijgen, want via usb-c kan displayport 1.4 worden uitgestuurd. Bovendien hangt de gpu met een dubbel zo brede bus aan de Infinity Fabric, waardoor hij meer bandbreedte tot zijn beschikking heeft.
Connectiviteit
Tot slot is de nieuwe chip een volwaardige soc, en dus bevat hij ook alle logica voor connectiviteit (usb, nvme, sata) en huisvest hij de pci-express controller. Op dit vlak is Renoir weer wat uitgebreider dan zijn voorganger, met bijvoorbeeld vier extra pci-express lanes en ondersteuning voor twee usb-poorten meer. Bovendien ondersteunt de nieuwe mobiele Ryzen-generatie een hbr3 / displayport 1.4 signaal over usb-c, waarmee het mogelijk wordt om twee 4K60-monitoren via deze weg aan te sluiten bij gebruik van multi-stream transport, mogelijk gemaakt door display stream compression (dsc) - uiteraard moeten de monitoren in kwestie dit dan wel ondersteunen. De eerste modellen die dit doen zijn inmiddels op de markt, maar het aanbod houdt nog niet over.
Door de kleinere transistors is de Renoir die 25% kleiner dan die van de voorganger. AMD heeft de fysieke omvang van de package identiek gehouden, zodat laptopfabrikanten hun bestaande designs niet hoeven aan te passen, waardoor het hoopt snel een flink aantal laptops op basis van de nieuwe architectuur in de markt te zien verschijnen.
