Inleiding
Of je het nou voor het milieu of je portemonnee doet, efficiënt omgaan met energie is sowieso een goed plan. De basis voor energiebesparing is inzicht in je verbruik, waarbij zelfs eenvoudige energiemeters een goed handvat bieden. Wij testen er acht, in prijs uiteenlopend van elf tot iets meer dan zestig euro, van vier fabrikanten.
Wat kost een Google Home? Of de NAS op zolder? Die ‘connected’ speaker in je werkkamer, het extra wifi access point op zolder of de ip-camera die buiten een oogje in het zeil houdt? Nee, we doelen in dit geval niet op de aanschafprijs, maar op de hoeveelheid euro’s die je elk jaar aan stroom kwijt bent om deze apparaten te gebruiken. Bijna ongemerkt halen we steeds meer elektrische apparaten in huis, wat tot vervelende verrassingen kan leiden wanneer de jaarafrekening van het energiebedrijf op de mat valt. Nu kan je natuurlijk alle apparatuur het huis uit doen en bij kaarslicht gaan leven, maar als lezer van Hardware Info geef je er vermoedelijk de voorkeur aan gewoon slim met die apparatuur om te gaan. Zo kan je deze via een tijdschakelaar écht uitzetten op momenten dat je er sowieso geen gebruik van maakt. Het begint echter met inzicht in het verbruik van apparatuur zodat je weet waar je winst kunt behalen. Er zijn bijvoorbeeld settopboxen voor digitale televisie die in standby meer dan 20 watt opslurpen, maar er zijn ook modellen die minder dan een halve watt verbruiken. In het eerste geval loont het de moeite om deze achter een tijdschakelaar of echte aan/uit-schakelaar te plaatsen, in het tweede geval verdien je die extra investering vermoedelijk niet terug.
Wat kost een watt?
Energiekosten zijn voor veel mensen een abstract begrip. Allereerst is het zaak om het opgenomen vermogen en de verbruikte energie van elkaar te onderscheiden. Het vermogen dat een apparaat kan opnemen wordt aangegeven in watt. Watt is een manier om de opgenomen energie per tijdseenheid aan te geven, een weergave van het aantal Joules per seconde. Het totaalverbruik van een apparaat gedurende een bepaalde tijd wordt weergegeven in kilowattuur (kWh), een weergave van de gebruikte energie. We kunnen hierbij een analogie maken met afstand en snelheid. De totale energie in kWh is hierbij vergelijkbaar met een afstand in kilometers, terwijl het vermogen in watt vergelijkbaar is met snelheid in kilometer per uur.
1 kWh is de hoeveelheid energie die nodig is om een apparaat met een opgenomen vermogen van 1000 watt één uur te laten werken. Een apparaat met een vermogen van 500 watt kan dus twee uur werken op 1 kWh energie, bij een vermogen van 100 watt loopt dat op naar 10 uur en een apparaat dat 1 watt opneemt kan 1000 uur werken op 1 kWh. Om onze analogie er nog even bij te pakken: een lagere snelheid betekent dat je er langer over doet om dezelfde afstand af te leggen.
Op dit moment kost 1 kWh – afhankelijk van de energieleverancier en of je enkel- of dubbeltarief afrekent – ongeveer 0,22 euro. Met die wetenschap kan je uitrekenen wat de energiekosten van een apparaat zijn. Een apparaat met een verbruik van 100 watt, dat continu aanstaat, verbruikt per dag 0,1 (kW) * 24 (uur) = 2,4 kWh en op jaarbasis 2,4 (kWh) * 365 (dagen) = 876 kWh. Vermenigvuldigen we dat verbruik met de kostprijs van een kWh, dan komen we in dit rekenvoorbeeld van een apparaat met een vermogen van 100 watt dus uit op 874 (kWh) * 0,22 (Euro) = 210 Euro. Een goede vuistregel is hiermee dat elke watt die een apparaat continu opneemt dus iets meer dan twee euro op jaarbasis kost als het continu actief is.
Dit rekensommetje is dan ook vooral handig om de kosten van het (sluip)verbruik van apparaten die altijd aan staan snel te berekenen. Om terug te komen op die eerdergenoemde settopbox voor digitale televisie, die 20 watt verbruikt in standby? Die kost je elk jaar dus sowieso 40 euro aan stroom, nog zonder dat je tv kijkt! Voor apparatuur die niet continu stroom verbruikt gaat deze rekensom niet op, maar moet je delen door het aantal uur verbruik per dag. Een pc en monitor die samen 100 watt verbruiken, maar elke dag slechts 4 uur gebruikt worden, verbruiken dus 0,1 kW * 4 uur = 0,4 kWh per dag, of 146 kWh per jaar, wat neerkomt op 146 (kWh) * 0,22 (Euro) = 32 euro.
