Qualcomm geeft gas op laptopmarkt met nieuwe Snapdragon 8c en 7c chips

Qualcomm probeert de afgelopen jaren voet aan de grond te krijgen in de lucratieve markt van laptopprocessors, op dit moment gedomineerd door Intel (AMD speelt hier vooralsnog geen rol van betekenis). De beloftes die Qualcomm doet zijn mooi: door de zuinige werking van de op ARM-architectuur gebaseerd chips zouden laptops meer dan een werkdag op een volle acculading moeten werken en door de geïntegreerde 4G en 5G modems biedt het platform ook optimale connectiviteit voor gebruik onderweg.

Always connected PC

Vandaar ook Qualcomms naam voor de eigen categorie laptops: Always Connected PCs. Daar timmert het merk al de nodige tijd mee aan de weg, eind vorig jaar berichtten we ook al over speciale chips die het merk voor laptops aankondigde. En dat was alweer de derde generatie. Daar heeft het bedrijf nu nieuwe versies van aangekondigd, de Snapdragon 8c en 7c, waarover verderop meer.

Nog geen groot succes

Inmiddels is Qualcomm dus ruim drie jaar aan de weg aan het timmeren, met achtereenvolgens voor dit gebruiksdoel aangepaste Snapdragon 835, 845 en 850 SoC’s en sinds dit jaar met de specifiek voor laptops ontwikkelde Snapdragon 8cx. Van een groot succes kunnen we echter nog niet spreken: in het buitenland is er een handvol producten op de markt gekomen, hier in Nederland hebben we nog geen enkele Qualcomm-gebaseerde laptop in ons testlab zien verschijnen. Toch lijkt Qualcomm meer en meer grote laptopfabrikanten aan zich te binden. Samsung introduceerde eerder dit jaar de op Qualcomm 8cx gebaseerde Galaxy Book S, Microsoft kwam kort geleden met de Surface Pro X en Lenovo werkt aan een apparaat dat nu nog luistert naar de naam Project Limitless. Al deze apparaten kenmerken zich door zeer dunne designs, multi-day accuwerktijd en geïntegreerde 4G of 5G functionaliteit. Maar opnieuw is een kanttekening op z'n plaats: de Galaxy Book S lijkt alleen mondjesmaat in Korea beschikbaar en alle Amerikaanse techsites die inmiddels de mogelijkheid hebben gehad om Microsofts Surface Pro X te reviewen zijn eensgezind in hun oordeel - en dat oordeel is niet bepaald positief.

Varianten op de 8cx

De Qualcomm 8cx werd vorig jaar december tijdens Qualcomms Snapdragon Summit 2018 aangekondigd en kwam halverwege dit jaar op de markt. Een opvolger op basis van de Snapdragon 865 kan Qualcomm dit jaar nog niet presenteren, maar het bedrijf heeft wel enig nieuws: het gaat de 8cx combineren met de eigen 5G modemchips, waarvan de genoemde toekomstige Lenovo laptop het eerste resultaat gaat zijn.

Het belangrijkste nieuws dit jaar is dat er tweede goedkopere (en uiteraard ook wat langzamere) Qualcomm SoC’s voor laptops gaan komen, de Snapdragon 8c en 7c. Hiermee wil Qualcomm ook een rol gaan spelen in het segment van goedkope (< $ 500) laptops. Overigens is dit een segment waar ook Chromebooks vrij succesvol zijn – maar of de chips ook daarvoor gebruikt (kunnen) gaan worden kon of wilde Qualcomm ons nog niet melden.

Loze kreten

De 8c lijkt in principe dezelfde chip als de 8cx, met lagere klokfrequenties en wellicht bepaalde functionaliteit uitgeschakeld. De exacte verschillen tussen de 8cx en de 8c zijn ons op het moment van schrijven nog niet duidelijk. De 7c is daadwerkelijk een andere, veel kleinere chip. Op basis van de specificaties hebben we het vermoeden dat de chip identiek is aan de Snapdragon 730 die we al kennen van smartphones, maar dan voorzien van andere firmware en een andere software stack. Qualcomm claimt voor de 7c, gericht op de goedkoopste laptops, tot 20% betere prestaties dan de concurrentie, tot 2x de werktijd op de accu, betere AI-features en betere connectiviteit. Zolang we niet exact weten met welke (Intel) chip wordt vergeleken en op welke manier, zijn dit natuurlijk loze kreten.


Qualcomms referentielaptop met 7c chip

Hands-on

Tijdens het evenement konden we al even kort ervaring opdoen met Qualcomms referentielaptop met 7c chip. Op de laptop waren puur native applicaties (Windows zelf en Office 365) geïnstalleerd en het moet gezegd dat alles erg snappy aanvoelde. De office applicaties startten opvallend snel op en de beta-versie van de op Chromium gebaseerde versie van de Edge browser voelde ook net zo snel als op veel duurdere laptops. Tijdens een gesprek met Qualcomm medewerkers kregen we te horen dat op Snapdragon 7c gebaseerde laptops tussen de $ 250 en $ 450 zullen gaan kosten en het moet gezegd: voor dergelijke bedragen krijg je in de Intel-wereld laptops die en stuk logger zijn en zeer zeker niet standaard zijn voorzien van 4G. 

Wat men ons verder wist te vertellen is dat de 7c (en overigens ook de andere Snapdragon laptopchips) niet alleen geschikt zijn voor Windows, maar ook voor Chrome OS. Dat laatste is potentieel erg interessant: aangezien bij Chrome OS in feite alle functionaliteit binnen de browser draait, kan dus alle programmacode native op de ARM-processor draaien. De Snapdragon 7c zou nog wel eens een heel interessante basis kunnen zijn voor goedkope Chromebooks.

De uitdaging: software

De uitdaging voor Qualcomm (en andere ARM-processorfabrikanten) zit hem in de software. Windows is oorspronkelijk bedacht voor Intels x86-processorarchitectuur. Microsoft heeft een native ARM-versie van Windows beschikbaar en apps die volgens de moderne UWP-programmeeromgeving zijn gemaakt kunnen ook eenvoudig naar native ARM-code worden omgezet. De praktijk is weerbarstig: developers lijken niet happig om UWP apps te maken en als ze dat al doen blijkt het aanbieden van een native ARM-versie geen no-brainer. Conventionele Windows-software (gebaseerd op de Win32 technologie) kan ook werken op de Qualcomm laptops, maar moet geëmuleerd worden. Dat werkt prima, maar de prestaties zijn niet best. Emulatie voor 64-bit software is (nog) niet beschikbaar. Qualcomms weerwoord is dat de meest gebruikte zakelijke software (internet browsers, Microsoft Office, …) native beschikbaar is, de chips snel genoeg zijn voor zaken als fotobewerking en het platform zeker niet bedoeld is voor workloads als videobewerking of gaming.

De markt die Qualcomm primair wil veroveren is natuurlijk die van Windows-laptops. Onze mening is dat 2020 het make it or break it jaar wordt voor Qualcomm gebaseerde Windows machines. Nu na onder meer HP en ASUS ook HP, Lenovo en Microsoft luxe, zakelijke laptops gebaseerd op Qualcomm 8cx chips op de markt gaan brengen, zou het aanbod geen probleem meer moeten zijn. De vraag is en blijft of gebruikers de voordelen (dunne lichtgewicht notebooks, lange werktijd op de accu, connectiviteit) vinden opwegen tegen de nadelen (lagere prestaties en incompatibiliteit bij conventionele software). Uiteraard zullen wij het komende jaar proberen zoveel mogelijk van de nieuwe devices in ons lab te krijgen om een goed oordeel te kunnen vellen.

SoC Snapdragon 8cx Snapdragon 8c Snapdragon 7c
CPU 8x Kryo 495 8x Kryo 490 8x Kryo 468
CPU-cores 4x Cortex A76 + 4x Cortex A55 4x Cortex A76 + 4x Cortex A55 2x Cortex A76 + 6x Cortex A55
CPU-klokfrequentie 4x 2.84 GHz + 4x 1.8 GHz 4x 2.45 GHz + 4x ? GHz "up to 2.4 GHz"
GPU Adreno 680 Adreno 675 Adreon 618
DSP / AI Hexagon 690 Hexagon 690 Hexagon 692
Geheugen 128-bit LPDDR4x @ 2133 MHz 64-bit LPDDR4x @ 2133 MHz 32-bit LPDDR4 @ 2133 MHz
ISP Spectra 380 Spectra 390 Spectra 255
4G modem Snapdragon X24 Snapdragon X24 Snadragon X15
5G modem Snapdragon X55 (extern) Snapdragon X55 (extern) -
WiFi WiFi 5 (802.11ac) WiFi 5 (802.11ac) WiFi 6 "ready" (802.11ax)
Productie 7 nm N7 (TSMC) 7 nm N7 (TSMC) 8 nm LPP (Samsung)


Qualcomms referentieplatforms voor Snapdragon 8cx, 8c en 7c.

« Vorig bericht Volgend bericht »
0