Bij IVO Rechtspraak bouw je aan digitale systemen voor de Nederlandse rechtspraak, bijvoorbeeld voor het digitaliseren van papieren (post)stromen met hoge eisen aan betrouwbaarheid en veiligheid. Als echte 'backender' ervaart applicatieontwikkelaar Mark van der Werf het als een omgeving die openstaat voor nieuwe technologie. "We kijken voortdurend naar elkaars ideeën. Onze ontwikkelteams willen van A tot Z verantwoordelijkheid dragen voor hun product."
IVO Rechtspraak is een bijzondere werkgever waar mensen met juridische expertise en IT'ers nauw met elkaar samenwerken. De organisatie verricht belangrijk werk als ontwikkelaar en beheerder van digitale systemen voor de Rechtspraak. Die term staat voor de rechterlijke organisatie met alle rechtbanken, gerechtshoven en enkele bijzondere colleges zoals de Hoge Raad. Met de laatste technologieën (OpenShift, Azure DevOps, Splunk en Docker) pakt het projecten zo veel mogelijk agile aan, in DevOps-teams met een scrum-insteek. Als je werkt met onder meer rechtbankdocumenten, waarin veelal zeer gevoelige informatie over betrokken personen staat, zijn privacy en security termen met grote betekenis. Een voorbeeld is de behandeling van documenten in de Digitale Postkamer. Dat is een interne webapplicatie waarmee medewerkers van bijvoorbeeld de Rechtspraak inkomende en uitgaande berichtenstromen afhandelen en documenten opslaan die de rechtbank nodig heeft in een rechtszaak. "Dat is vaak heel gevoelige informatie, dus je kunt je voorstellen dat er geen ruimte is voor het maken van fouten", zegt Mark.
Postkamer-applicatie
Mark werkt sinds drie jaar bij IVO Rechtspraak. Binnen de organisatie zijn verschillende ontwikkelteams actief. De afdeling van Mark werkt aan eenvoudige, digitale toegankelijkheid en een webportaal voor advocaten advocaten[BR1] . In de toekomst is het bijvoorbeeld mogelijk om met je DigId in te loggen bij de Rechtspraak, waarna je je eigen rechtbankdocumenten kunt inzien. Tot voor kort zat Mark in het team dat de Digitale Postkamer verder ontwikkelt. "Het idee achter deze applicatie is dat we per zaakstroom en type recht - bijvoorbeeld jeugd- of familierecht - en per rechtbank en gerechtshof de berichtenstromen en bijbehorende gerechtsdocumenten opslaan bij de Rechtspraak of gerechtshof. Kenmerkend voor ons werkgebied is dat elke rechtbank, elk hof en elke zaakstroom specifieke eisen heeft. Je kunt bijvoorbeeld denken aan zaken waarbij er sprake kan zijn van beslaglegging op een auto of bankrekening. Bij dat soort zaken is het belangrijk dat medewerkers zien dat ze bepaalde berichten met spoed moeten behandelen. Wij zorgen ervoor dat ze die prioriteit kunnen herkennen."
Een interne webapplicatie is een beter werkbaar systeem dan het verzenden van berichten per beveiligde mail of het per post versturen van gerechtsdocumenten. “In de Digitale Postkamer delen teamleden een 'inbox', waarbij ze kunnen zien wat al gelezen is en wie wat oppakt”, aldus Mark. “Behalve dat het om een interne webapplicatie gaat, die dus niet beschikbaar is via het wereldwijde web, zijn gebruikers die inloggen op de Digitale Postkamer geautoriseerd via het single sign-on-model. De gebruiker gaat vervolgens naar de webapplicatie en heeft daar alleen rechten op zijn of haar eigen niveau. Als je bijvoorbeeld in het team Jeugdrecht zit bij de rechtbank Gelderland, kun je alleen berichten en bestanden bekijken en bewerken die voor jou zijn bedoeld.”
Generiek, maar ook flexibel
De applicatie is in verschillende talen geschreven, vertelt Mark. "De frontend is gemaakt in Angular. De backend hebben we gebouwd met C# in Dotnet, met voornamelijk REST-api's en met Red Hat AMQ als systeem voor het snel afhandelen van berichten. Daarmee kunnen we voor ontkoppeling van de api zorgen, waardoor hij beter beschikbaar is. De microservices voor de applicatie draaien in Linux-containers op OpenShift."
Een uitdaging voor het Postkamer-team - dat naast de genoemde applicatie ook nog werkt aan een webportaal voor bijvoorbeeld advocaten en burgers - is het bouwen van iets dat generiek genoeg is om meerdere dingen aan te kunnen, maar ook voldoet aan de specifieke wensen die rechtbanken hebben. "Daarnaast moeten we wat ontwikkeling betreft ervoor zorgen dat we een goede DevOps-werkwijze ontwikkelen waarbij je vlot alles kunt deployen. Dat houdt in dat je netjes in CI/CD-pipelines werkt, met automatisch deployen en testen." Enkele teams werkten al via bovenstaande werkwijze, maar Marks team moest sommige dingen zelf nog uitzoeken. In dit team zijn verschillende rollen vertegenwoordigd, waaronder de productowner, ontwikkelaars, testers, UX-designer en een site reliability engineer (sre). "We moesten pipelines inrichten en tooling uitkiezen, en mensen moesten daar aan wennen. Dat gold bijvoorbeeld voor testers, die hun activiteiten verlegd hebben van handmatig naar automatisch testen. Wat de tooling betreft, hebben we ervoor gekozen om onze code vanuit Azure DevOps op te bouwen en te releasen."
Meer dan code kloppen
DevOps spreekt Mark persoonlijk het meeste aan. "Dat je niet alleen functioneel code aan het kloppen bent in dotnet, maar ook de tooling inricht in CI/CD, het realiseert in Azure Devops, het configureert binnen OpenShift en ook met het testen hebt te maken." De applicatieontwikkelaar vindt het daarnaast leuk om continu met nieuwe technologie te werken, en in zijn rol bij IVO Rechtspraak is daar zonder meer sprake van. "Wij maken nu bijvoorbeeld veel gebruik van Splunk als data-analysetool. Als er een foutmelding van een gebruiker binnenkomt - en daarbij kan het om van alles gaan, bijvoorbeeld een niet-werkende pdf-functionaliteit - kunnen we aan de hand van logging zelf het probleem analyseren en tests uitvoeren. Ook op die manier ben je problemen van A tot Z aan het oplossen die te maken hebben met je product."
Inmiddels werkt Mark in een ander team aan de koppeling tussen ketenpartners (bijvoorbeeld de Belastingdienst en grote advocatenkantoren) van de Rechtspraak. "In dat zogenoemde koppelvlak moeten we een slag maken voor het vertalen van berichten naar de Digitale Postkamer. Mijn team is voornamelijk bezig met het inrichten van de backend, waarbij ik nog altijd veel te maken heb met de werkzaamheden van mijn vorige team. We roepen bijvoorbeeld componenten aan die door mijn oude team worden onderhouden, en werken met hun REST-api's. Mijn ervaringen uit de afgelopen drie jaar neem ik mee naar mijn nieuwe team. We zijn bijvoorbeeld bezig met het vervangen van Jenkins door Azure DevOps."
Leren van elkaar
Van anderen leren en inspiratie opdoen, gaat in Marks organisatie heel gemakkelijk. "Wij kijken voortdurend naar elkaars ideeën. Mijn focus ligt misschien wat meer op de backend, maar ik vind het leuk om met 'frontenders' mee te kijken als ze met Angular bezig zijn. Zij hebben bijvoorbeeld hun code in een mono-repository staan, terwijl die van backenders in een poly-repo staan. Het is interessant om te kijken of dat misschien ook voor ons toepasbaar is om onze flow efficiënter te maken. Door regelmatig te overleggen met elkaar en te kijken naar projecten waarin teams met vergelijkbare tooling werken, kun je veel van elkaar leren."
Essentieel systeem
Behalve de technologie ervaart Mark de missie van zijn organisatie als motiverend in zijn dagelijkse werkzaamheden. "Het klinkt misschien als een dooddoener, maar je werkt wel aan een systeem dat essentieel is voor Nederland. Je kunt als ontwikkelaar vergelijkbaar werk doen voor bijvoorbeeld een autoverhuur-app, maar dit voelt toch anders." Openheid voor technologische verbetering en de wil om als ontwikkelteams verantwoordelijkheid te dragen voor een product, zijn kenmerkend voor de houding van zijn collega's, merkt Mark. "Wij willen allemaal volledig voor de beschikbaarheid van een applicatie zorgen. Als een keer iets in de avonduren moet gebeuren, bijvoorbeeld omdat er een melding binnenkomt, zijn we direct online. Je hoeft echt niet alles meteen zelf te doen, maar bij een storing buiten kantooruren zie je collega's online al snel de eerste analyses maken, of er wordt zelfs al aan een fix gewerkt. Dat zegt veel over de organisatie waarin je werkt."
Meer weten over IVO Rechtspraak, of benieuwd naar vacatures die aansluiten bij jouw profiel? Check het hier.
