Het Europees Parlement heeft de Digital Services Act en de Digital Markets Act goedgekeurd, een wetgevend kader dat de rechten van online gebruikers moet beschermen en meer concurrentie moet mogelijk maken.
De DSA omvat verplichtingen voor digitale diensten, zoals sociale media of marktplaatsen, die de verspreiding van illegale inhoud, desinformatie en andere maatschappelijke risico’s moeten aanpakken. Een versterkte traceerbaarheid en controles van handelaren moet ervoor zorgen dat producten en diensten veilig zijn, terwijl dark patterns en andere misleidende praktijken worden verboden.
De DMA is dan weer gericht op grote platformen, die door hun marktpositie moeilijk kunnen worden omzeild door consumenten. Deze zogenaamde gatekeepers krijgen regels opgelegd die oneerlijke handelspraktijken moeten voorkomen. Consumenten moeten meer keuze krijgen door (spraak)berichten en bestanden te kunnen versturen tussen verschillende berichtenapps. Zakelijke gebruikers moeten dan weer toegang krijgen tot de gegevens die zij genereren op het platform van de ‘poortwachter’, om hun eigen aanbiedingen te kunnen promoten en contracten te sluiten met hun klanten – ook buiten het platform in kwestie.
De DMA zou onder meer Apples controle beïnvloeden wat betreft webbrowsers op iOS.
Daarnaast worden er allerlei praktijken verboden. Zo zullen deze bedrijven niet langer hun eigen diensten of producten gunstiger mogen opstellen dan die van andere partijen. Gebruikers moeten in staat zijn om vooraf geïnstalleerde software te verwijderen en applicaties en appwinkels van derden te gebruiken. Tot slot wordt het verboden om persoonsgegevens te verwerken voor gerichte reclame, tenzij daarvoor uitdrukkelijk toestemming is verleend.
Zodra beide besluiten in juli (DMA) en september (DSA) formeel door de Raad worden aangenomen, zullen zij in het Publicatieblad van de EU worden bekendgemaakt en twintig dagen na de bekendmaking in werking treden. De DSA gaat vijftien maanden daarna van kracht, of uiterlijk vanaf 1 januari 2024. Wat de DMA betreft gaat het om een periode van maximaal zes maanden – rond eind 2022 dus.
Bronnen: Europese Commissie, Europees Parlement
