nVidia GeForce GTX 295 test

Inleiding

Het kwam in onze Hardware.Info TV 2009 vooruitblik al ter sprake: 2008 was op processorvlak het jaar van Intel, maar op het terrein van videokaarten juist het jaar van AMD/ATI. Toen nVidia halverwege juni vorig jaar de GeForce GTX 280 en GTX 260 introduceerde, leek het noodlot voor AMD een feit. De nieuwe GT200 chip bleek een dusdanige krachtpatser, dat deze de bestaande GeForce 9-serie en bovenal ATI's Radeon HD 38xx met een gigantische voorsprong voorbij streefde. Het was wel duidelijk dat het AMD niet zou lukken om een 3D-chip te ontwerpen die de rekenkracht van nVidia's GT200 zou evenaren, maar wie niet sterk is moet slim zijn: de RV770 chip die de basis werd van de een paar weken later geïntroduceerde Radeon HD 48xx reeks was niet ontwikkeld met als doelstelling de snelste GPU ter wereld te worden, maar juist om een ideale basis te zijn voor videokaarten met een uitstekende prijs/prestatie-verhouding. En dat pakte goed uit! Hoewel de Radeon HD 4870 qua prestaties inderdaad de GeForce GTX 280 niet wist bij te benen, kon AMD deze kaart en zijn goedkopere 4850 broertje voor dusdanig lage prijzen in de markt zetten dat je eigenlijk wel gek was als je niet je keuze op een Radeon-kaart liet vallen. 

Een paar weken na de lancering van de Radeon HD 4850 en 4870 kwam AMD ook nog eens met haar geheime wapen op de proppen: de Radeon HD 4870 X2 kaart met twéé RV770 chips erop. Met de dubbele rekenkracht was ATI ineens wél duidelijk sneller dan nVidia en doordat de RV770 een relatief kleine chip is, kon de 4870 X2 zelfs voor een lager bedrag in de winkel komen dan de oorspronkelijke prijs van de GTX 280. Ineens was het dus AMD dat de snelste videokaart ter wereld in haar assortiment had. De ogen werden direct gericht op nVidia, want als ATI zo snel zo'n dual-GPU kaart op de markt kon brengen, dan moest nVidia dat toch ook lukken... Het zal geheid geprobeerd zijn, maar het was van meet af aan al duidelijk dat de op 65 nm geproduceerde GT200 te groot was en bovenal veel te veel energie slurpte om een dual-GPU kaart uit te brengen en die nog steeds gekoeld te houden. 

Ergo, er stond nVidia nog maar één ding te doen: de prijzen verlagen! En dat heeft het bedrijf drastisch gedaan. Hieronder zie je als voorbeeld de prijsgrafiek van de GeForce GTX 280 van XFX in onze prijsvergelijker. In een half jaar tijd is deze gezakt van rond de 550 euro tot net boven de 300 euro; pijnlijk voor nVidia en pijnlijk voor diegenen die direct bij de lancering zo'n kaart hebben gekocht. Het spelletje dat Intel in de CPU wereld speelt met AMD, kon AMD op haar beurt bijna heel 2008 in de GPU-markt met nVidia spelen: je concurrent dwingen om z'n producten (bijna) onder kostprijs te gaan verkopen. In de tussentijd gingen de Radeon HD 4850's, 4870's en zelfs de 4870 X2's als warme broodjes over de toonbank.

Voor nVidia was het wel duidelijk dat er wat moest gaan gebeuren. De GT200 chip bleek te complex, te duur en te heet. Snel begon men te werken aan een nieuwe, op 55 nm geproduceerde verse van de chip. Die heeft echter lang op zich laten wachten; oorspronkelijk had de GT200b er al in september moeten zijn, maar oktober, november en december heeft nVidia ook allemaal niet gehaald. De GT200b is deze week op de CES officieel geïntroduceerd. In eerste instantie nog niet op een losse videokaart, maar juist met een dual-GPU kaart. Met de nieuwe GeForce GTX 295 wil nVidia weer even laten zien wie de sterkste is. De Nederlandse videokaartenfabrikant Point-of-View en moederbordenfabrikant MSI konden ons als eerste van een sample voorzien om de nieuwe krachtpatser aan de tand te voelen.