11 geluidskaarten review

Ruimtelijk

Al hebben surround en 3D geluid dezelfde uitkomst, toch is er voor een geluidskaart een wezenlijk verschil. Wanneer je een film kijkt met surround geluid, doet de geluidskaart niets anders dan het doorsturen van al gedefinieerde geluiden naar het juiste kanaal. Dit komt doordat de plaatsing van het geluid van te voren bekend is. Aan een game met 3D geluid heeft de computer een zwaardere taak: op ieder moment kan er een verandering plaatsvinden, waarvan het effect direct berekend moet worden. Dat is eigenlijk hetzelfde als met beeld: een film (3D of 2D) hoeft alleen afgespeeld te worden, maar een beeld in een spel moet berekend worden, wat sneller en beter gaat met een goede videokaart.

Een computer spel maakt gebruik van een audio engine voor het berekenen van 3D geluid, die met behulp van een API communiceert met het besturingssysteem. Een spelontwikkelaar heeft keus uit veel verschillende soorten engines zoals Fmod en Miles Sound System; de keus kan door meerdere factoren worden beïnvloed, maar over het algemeen zal de voorkeur uitgaan naar de meest gebruiksvriendelijke oplossing. De sound engine legt de verbinding tussen het spel en de geluidskaart door gebruik te maken van een API, zoals Directsound3D of OpenAL.

Sinds Windows Vista biedt Microsoft in DirectX geen directe toegang meer tot de geluidskaart. In theorie behaal je hierdoor met Windows Vista en 7 een lagere frame rate in games, terwijl de kwaliteit van het 3D geluid lager is. Er is nog wel hardware versnelling mogelijk, maar dan moet een spel gebruik maakt van een aparte API zoals OpenAL. Creative biedt voor de X-Fi kaarten een stukje software met de naam Alchemy, dat EAX commando’s voor een groot aantal oudere games vertaalt naar OpenAL, zodat ze ook onder Vista en Windows 7 nog werken. Moderne games maken geen gebruik meer van EAX, en de EAX-commando’s zijn inmiddels opgenomen in een aparte uitbreiding op de OpenAL API met de naam EFX.

Met OpenAL is er dus nog wel een directe verbinding mogelijk met de geluidskaart vanuit een computer spel, waardoor de CPU minder belast kan worden. Dit voordeel is echter inmiddels voornamelijk theoretisch: moderne CPU’s zijn snel genoeg om complexe geluidseffecten te berekenen, zonder merkbare invloed op de video frame rate. Het gebruik van OpenAL neemt desalniettemin langzaam toe, mede geholpen door kant-en-klare op OpenAL gebaseerde bouwstenen als Rapture3D. Dit is goed nieuws als je een geluidskaart hebt met ondersteuning voor OpenAL: niet alleen kun je enige processorkracht besparen, maar geluidseffecten en 3D positionering kunnen ook beter klinken.

Voor deze test hebben we de games Stalker Clear Sky en Dirt 2 gebruikt om te kijken naar de invloed van de geluidskaart op prestaties en geluidskwaliteit.