17 gaming monitoren review - welke is de snelste?

Overdrive

Diverse methodes die fabrikanten toepassen om de reactietijd te verbeteren, vatten we samen onder de noemer ‘overdrive’. Het komt erop neer, dat een pixel eerst voorbij de te bereiken waarde wordt gestuurd, om vervolgens weer ‘terug te vallen’ naar het uiteindelijke eindresultaat. Dat kost in theorie meer stroom, een reden voor veel merken om de overdrive-functie standaard uit te zetten, al is het maar om de noodzakelijke goedkeuring voor de Europese markt te behalen. In onze tests konden we weinig verschil noteren tussen verbruik met en zonder overdrive.

Daarnaast heeft overdrive een potentieel belangrijker nadeel, dat in verschillende mate zichtbaar is: het kan de beeldkwaliteit van bewegende beelden negatief beïnvloeden. Doordat een pixel steeds ‘voorbij’ de bedoelde kleur wordt gestuurd en dan weer terugvalt, ontstaat bij bewegende beelden een effect dat lijkt op digitale ruis. Dat is met name goed zichtbaar in effen kleurvlakken. Daarnaast zijn soms donkere of juist lichte lijnen waarneembaar langs bewegende objecten. Deze effecten laten zich lastig vastleggen en zijn niet voor iedereen even storend, maar het is wel iets om rekening mee te houden. Het lijkt erop dat schermen met VA of IPS-technologie hier sneller last van hebben dan TN-schermen, mogelijk omdat de twee eerstgenoemde technologieën agressievere vormen van overdrive nodig hebben om met TN vergelijkbare responstijden te behalen.

We hebben voor deze test voor zover mogelijk alle monitoren getest met overdrive aan en uit – bij sommige monitoren is dit niet als menu-optie aanwezig. We kwamen tot de conclusie dat het qua reactietijd soms weinig uitmaakt, maar in bepaalde gevallen wel veel scheelt. Voor alle andere meetwaarden bleek het activeren of deactiveren slechts zeer beperkt een verschil op te leveren. Bedenk daarbij wel dat deze metingen op statische beelden worden uitgevoerd; de hierboven besproken problemen met overdrive bij bewegende beelden laten zich zoals gezegd lastig vastleggen.

Aangezien de meeste kopers weinig tot niets aan de monitorinstellingen zullen aanpassen na aanschaf, hebben we alle andere meetresultaten opgenomen van de schermen zoals ze uit de doos kwamen. Alleen voor de reactietijd noteren we, waar mogelijk, waardes met overdrive aan en uit.

Het Dell Alienware OptX scherm is een voorbeeld van een model waarbij overdrive erg veel verschil maakt in de reactietijden.

120 Hz

Door veel gamers worden 120 Hz monitoren, waarvan er met de komst van actieve 3D-beeldschermen steeds meer worden aangeboden, sterk gewaardeerd vanwege de soepeler game-ervaring. Zoals besproken in het artikel over VirtuMVP, is die zogenaamde responsiviteit bijzonder lastig te meten. Op papier heeft een 120 Hz scherm een verversingsfrequentie nodig van minimaal 8,3 ms om 120 beelden per seconde te tonen. Echter, voor een goede 3D-ervaring is een veel kortere tijd nodig tussen beeldwisselingen. Diverse 60 Hz schermen in deze test laten waardes noteren die bijna minder dan de helft zo hoog zijn als die 8,3 ms. De twee ‘echte’ 120 Hz schermen in deze test hebben wel inderdaad spectaculair lage responstijden – mits overdrive actief is.