Acer Predator XB270HU review: eerste 144Hz IPS monitor

AHVA

Voordat we de Acer XB270HU zoals we hem kortweg zullen noemen, nader bekijken, gaan we eerst nog even in op hoe het nou zit met LCD-panelen, want dat onderdeel is bepalend voor de eigenschappen van elke TFT-monitor. 

Bij elk LCD-paneel draaien vloeibare kristallen rond een as onder invloed van een elektrische stroom. Een kant op om meer licht door te laten van het backlight en een andere kant om meer licht te blokkeren. Hoe ze georiënteerd zijn in de vloeistof en hoe ze draaien verschilt afhankelijk van het type paneel. Dat zorgt voor fundamenteel andere eigenschappen, met sterke en zwakke punten. Uiteraard doen de fabrikanten er alles aan om de zwakke punten te compenseren en dat lukt met elke nieuwe generatie ook weer een stukje beter. En zo groeien de verschillende technieken enigszins naar elkaar toe. Dat is ook het geval bij de Acer XB270HU die hier onderwerp van de review is. Daar zit een IPS-paneel in, maar waarom is dat nu zo bijzonder? Daarvoor moeten we de verschillende soorten LCD-panelen kort bespreken.

TN, VA en IPS 

(Heel) grofweg zijn er drie verschillende typen LCD-panelen: TN (Twisted Nematic), VA (Vertical Alignment) en IPS (In Plane Switching). Van alle drie zijn er allerlei varianten met een andere naam, doorgaans bedacht door de verschillende fabrikanten.  

Traditioneel is TN het goedkoopst te produceren en hierin reageren de kristallen het snelste. Vandaar dat nog altijd de meeste LCD-schermen een TN-paneel hebben én dat dit vrijwel altijd de verkozen techniek is voor gamingschermen.

VA is duurder, maar kan nauwkeuriger kleuren en kleurnuances weergeven; bovendien kunnen de kristallen hierbij veel beter het backlight blokkeren, met lagere zwartwaardes en daardoor een hoger contrast tot gevolg. Nadeel is dat de helderheid sneller afneemt wanneer van opzij bekeken. Ook reageren de kristallen in VA-schermen traditioneel langzamer. Voor televisies heeft VA doorgaans de voorkeur en ook voor beeldbewerking is het een duidelijk betere optie dan TN.

IPS ten slotte kenmerkt zich door een hoge kleurechtheid en hoge helderheid, gecombineerd met uitstekende kijkhoeken. Bovendien reageren de kristallen sneller dan bij VA, maar niet zo snel als bij TN. IPS heeft veel bekendheid gekregen door de toepassing in tablets en smartphones, waardoor het bij velen bijna synoniem is geworden aan 'kwaliteit'. 

Onbekend maakt onbemind

Hoewel echt niet alle IPS-monitoren zo geweldig zijn,leverde dat laatste voor fabrikanten van niet-IPS-panelen en van monitoren met een ander type paneel wel een probleem op. Samsungs PLS (Plane Line Switching) werkt volgens hetzelfde principe als IPS, met nog wat verfijning door Samsung waardoor de kristallen wat vlotter reageren en de kijkhoek nog iets beter is. Maar geen consument die het kent. AHVA (Advanced Hyper Viewing Angle) van AU Optronics zit in hetzelfde schuitje: dezelfde eigenschappen, misschien nog wel beter dan sommige IPS-panelen, maar niemand kent het. De oplossing zou zijn om ook gewoon IPS als marketingnaam te gaan gebruiken, maar dat mag niet - IPS is een gedeponeerd merk dat niet zomaar gebruikt mag worden. De oplossing zit in "IPS technologie": dat mag (onder voorwaarden) wél gebruikt worden en dat doen veel merken dan ook. Samsung overigens niet, maar Acer wel: de XB270HU is een "IPS technologie" scherm, de eigenlijk gebruikte techniek is AHVA van AU Optronic.

We schreven al dat de technieken naar elkaar toegroeien. Er zijn TN-schermen met een prima kleurweergave en uitstekende kijkhoeken (al blijft een kleurverschuiving inherent aan de techniek als je van opzij naar een scherm met zo'n paneel kijkt). Er zijn zeer snelle VA-panelen (Eizo gebruikt een VA-paneel in de razendsnelle FG2421 gamingmonitor). En ook IPS-panelen worden steeds sneller. AU Optronics is er nu in geslaagd om een "IPS technologie"-paneel te maken, dat snel genoeg is om 144 beelden per seconde weer te geven. Acer was de eerste die ons een monitor met dit paneel kon leveren - diverse andere merken hebben al aangekondigd ook met een 144Hz IPS-scherm te komen. Het zou ons niet verbazen als die op hetzelfde paneel gebaseerd zijn, maar Acer was de eerste en natuurlijk waren we razend benieuwd naar hoe het in de praktijk zou bevallen.