Samsung 950 Pro 256GB / 512GB review: supersnelle PCIe M.2 SSD's

Ondersteunde platformen

Om de Samsung 950 Pro SSD's optimaal te kunnen gebruiken heb je dus een systeem nodig met een M.2 slot met vier PCI-Express 3.0 lanes. Als je een Intel Haswell-E of Skylake systeem hebt, is de Samsung 950 Pro een goede keuze, aangezien dergelijke M.2-sloten bij deze platformen vrijwel altijd aanwezig zijn. Heb je een ouder systeem, dan is de kans maar klein dat je de SSD op volle snelheid kunt aansturen. Qua software is Windows 8.1 of liever nog Windows 10 benodigd; met speciale drivers kunnen oudere Windows-versies ook werken, maar optimaal is het niet.

De Samsung SSD 950 voelt zich het best thuis op moderne Skylake moederborden.

M.2: de nieuwe standaard

De Samsung 950 Pro sluit aan in het beperkte aantal op PCI-Express gebaseerde SSD's dat op dit moment in de losse verkoop verkrijgbaar is. In een uitgebreide vergelijkingstest besteedden we een kleine twee maanden geleden al aandacht aan PCI-Express SSD's en de verschillende bijbehorende form-factors en uitdagingen, een goed artikel om nog eens terug te lezen.

Het heeft lang geduurd totdat er snellere PCI-Express SSD's op de markt kwamen, wat te wijten was aan het gebrek aan aansluitingen hiervoor. Pas bij Skylake zijn M.2 en SATA-Express op vrijwel elk moederbord aanwezig. M.2 was oorspronkelijk bedoeld voor laptops, terwijl SATA-Express bedoeld was als opvolger van de SATA 600-standaard. Dit kan nog gezien worden aan de form factor: op SATA-Express poorten moet je schijven aansluiten met een kabel, terwijl M.2-SSD’s op het moederbord geschroefd moeten worden.

Inmiddels lijkt SATA-Express een stille dood te sterven, doordat de M.2-standaard beter en sneller is. De maximale bandbreedte van eerstgenoemde is de helft van M.2, 2 GB/sec. Veel PCI-Express SSD’s weten deze grens nu al te doorbreken. Daarnaast is M.2 veel geschikter voor laptops, en het is uiteraard veel makkelijker om één product te ontwikkelen voor zowel desktops als laptops. We hebben daarom tot nu toe geen SATA-Express SSD’s daadwerkelijk op de markt zien verschijnen, en we verwachten dat dit ook niet zal gebeuren. Niettemin blijven fabrikanten SATA-Express implementeren op hun moederborden, omdat het nagenoeg niets kost en hun producten hierdoor beter lijken in specificatielijsten.

De eerste M.2-sloten zagen we in de Z97-moederborden, die uitkwamen in 2014. Voor het grootste deel beschikten zij echter over twee PCI-Express 2.0-lanes, waardoor de effectieve bandbreedte van de M.2-slots beperkt bleef tot 1 GB/sec. De Z97-chipset had veel minder lanes en deze waren bovendien allemaal PCI-Express 2.0, die slechts half zoveel bandbreedte biedt als PCI-Express 3.0. De CPU-lanes hiervoor gebruiken was geen optie, aangezien deze gebruikt moeten worden om de videokaart(en) van bandbreedte te voorzien.

Bij de X99-chipset van Haswell-E zagen we voor het eerst dat de meeste moederborden vier PCI-Express 3.0 lanes gebruikten voor hun M.2-sloten. Afhankelijk van welke processor je gebruikt, kan de X99-chipset 28 of 40 lanes leveren. Dit is meer dan voldoende om zowel de videokaarten als M.2-sloten van voldoende bandbreedte te voorzien. Bij deze moederborden zagen we voor het eerst dat de meeste moederborden vier PCI-Express 3.0-lanes gebruikten voor hun M.2-implementatie.

Het is echter niet de moeite waard om producten te ontwikkelen alleen voor het high-end platform, omdat dit maar weinig gebruikers heeft. De echte doorbraak kwam bij de lancering van de mainstream Skylake architectuur. Deze processorgeneratie ging vergezeld van de Serie 100 chipset, waarvan de grootste verbetering de enorme toename van het aantal lanes was. Als we de high-end Z97-chipset van de vorige generatie vergelijken met de Z170 chipset van Skylake, zien we dat het aantal lanes meer dan verdubbelt van 8 naar 20. Daarnaast zijn de lanes van de chipset niet langer PCI-Express 2.0, maar 3.0. De bandbreedte hiervan is ongeveer twee keer zo hoog. De totale bandbreedte die de Z170-chipset kan leveren ligt daardoor veel hoger dan die van zijn voorganger. We zien daarom ook bij vrijwel alle Skylake-moederborden vier PCI-Express 3.0 lanes leveren aan hun M.2-sloten.