Onbereikbare snelheden
Een ieder die wel eens de verpakking van een router heeft bekeken, weet dat deze vaak de meest indrukwekkende AC-getallen tonen en daarmee duizelingwekkende snelheden beloven. Wie denkt daadwerkelijk deze snelheden te kunnen halen, komt van een koude kermis thuis. De opgegeven snelheid is namelijk altijd die van de fysieke laag (phy). Deze geeft puur aan hoeveel 0’en en 1’en (bits) er verstuurd kunnen worden, zonder rekening te houden met overhead. Echter, naast de daadwerkelijk informatie die je wilt versturen, is er wel degelijk sprake van overhead, zoals voor automatische foutcorrectie. De bandbreedte die je overhoudt zonder deze overhead is de MAC Throughput, die vaak wordt afgeleid door ongeveer tweederde deel van de phy rate te nemen.
De snelheid op de doos haal je niet, die kan je beter door twee delen.
Is tweederde van wat op de doos staat dan de snelheid die je mag verwachten van je wifi-verbinding? Nee, het ligt wederom iets genuanceerder. In de basis is de MAC Throughput de bandbreedte die daadwerkelijk beschikbaar is voor datacommunicatie, maar ook hier is er sprake van overhead, zoals voor het gebruikte communicatieprotocol (bijvoorbeeld tcp/ip) en software. Ervan uitgaande dat de MAC Throughput in het beste geval tweederde deel van de phy throughput is, zal er in de praktijk ongeveer de helft van de bandbreedte van die fysieke laag daadwerkelijk overblijven. Kortom, de snelheid op de doos haal je niet, die kan je beter door twee delen. Toch is er iets voor te zeggen dat fabrikanten deze aanduiding gebruiken, het is namelijk het enige onderdeel van de complexe vergelijking die de uiteindelijke doorvoersnelheid oplevert, die niet afhankelijk is van externe factoren. De mate van storing en overhead zullen per locatie en toepassing verschillen. In die zin biedt de ‘AC-klasse’ wel een basis voor een eerlijke vergelijking.
Creatief boekhouden
Dubieuzer is een andere praktijk van de fabrikanten: afgezien van het feit dat de gespecificeerde snelheid uitgaat van een volstrekt theoretisch getal, is het getoonde getal ook nog eens het resultaat van een ingenieuze optelsom in de categorie creatief boekhouden. Dat is namelijk afgeleid uit de totale snelheid die alle beschikbare datastromen, met een optimale kanaalbreedte en modulatie bij elkaar genomen, in theorie zouden moeten kunnen halen. Uiteraard tellen de fabrikanten ook de bandbreedtes van de 2,4 GHz en 5 GHz frequenties bij elkaar op, ook al maakt geen client op beide gelijktijdig verbinding.
De zwakste schakel
In de praktijk ben je natuurlijk altijd afhankelijk van de zwakste schakel en dat is vrijwel altijd de client. Heb je een smartphone met 1 antenne en ondersteuning voor 802.11ac, dan kan deze in combinatie met een 802.11ac router een snelheid van niet meer dan 433 Mbit/s halen. Dat is de maximale snelheid van een 1x1:1 (1 zendantenne, 1 ontvangstantenne, 1 datastroom) verbinding op 5 GHz (802.11ac) is. Ook al biedt je router ondersteuning voor een 3x3:3 configuratie (3 zendantennes, 3 ontvangstantennes en 3 datastromen), je verbinding met de smartphone zal nooit meer dan 433 Mbit/s halen. Op de doos van een dergelijke router zal je echter hele andere getallen zien staan, die refereren aan de eerder genoemde totale theoretische snelheid.
Een klasse apart
Uitgaande van de standaard kanaalbreedte van 80 MHz biedt een 802.11ac router met één antenne (1x1) een maximale doorvoersnelheid van 433 Mbit/s. Een 2x2 router komt zodoende op 866 Mbit/s, 3x3 op 1300 Mbit/s en 4x4 op 1733 Mbits. Sommige fabrikanten ronden de getallen naar boven af op 450, 900, 1300 en 1750 Mbit/s. Zoals in het artikel beschreven zijn er fabrikanten die de snelheid op 2,4 GHz erbij optellen. Bij 802.11n kun je per antenne 150 Mbit/s behalen. Met 3x3 kom je dan op 450 Mbit/s en opgeteld bij de 1300 Mbit/s van een 3x3 802.11ac router kom je dan uiteindelijk uit op 1750 Mbit/s; vandaar dat 3x3 routers meestal als ‘AC1750’ worden aangeprezen.
Met 4x4 kun je maximaal 600 Mbit/s over 802.11n bewerkstelligen. 600 + 1733 = 2333 Mbit/s. Na wat creatieve afronding voldoende reden voor fabrikanten om dergelijke routers het predicaat ‘AC2400’ te geven. Kom je een ‘AC3200’ tegen? Dan heb je te maken met een tri-band router met twee 3x3 5 GHz radio’s en ziet de som er als volgt uit: 600 Mbit/s (2,4 GHz) + 1300 Mbit/s (5 GHz radio 1) + 1300 Mbit/s (5 GHz radio 2) = 3200 Mbit/s. De hoogste AC-klasse die we in de praktijk tegenkomen is “AC5300”. Deze routers maken gebruik van speciale Qualcomm-chips die dankzij niet-standaard encodering meer bits over dezelfde bandbreedte kunnen transporteren. Aangezien er vrijwel geen clients zijn die dit ondersteunen, heb je hier in de praktijk weinig aan. Er wordt bij dergelijke routers een zuiver theoretische 1000 Mbit/s op 2,4 GHz beloofd, en 2166 Mbit/s in plaats van 1733 Mbit/s op 5 GHz. Aangezien dit ook weer tri-band routers zijn, kom je hier dan uit op 1000 + 2166 + 2166 = 5332 Mbit/s, wat voor de verandering eens naar onder afgerond wordt tot AC5300.
