Samsung Q9F 2018 QLED review: Op alle punten beter?

Beeldkwaliteit HDR

Testprocedures voor het meten van de beeldkwaliteit van televisies in hdr-modus zijn nog volop in ontwikkeling. De Calman software die wij gebruiken heeft inmiddels een 'HDR Analysis' workflow, die wij gebruiken voor het meten van de hdr-weergave van televisies. Anders dan in sdr-modus voeren we hdr-metingen uit met een 5% groot window op een zwarte achtergrond, de de facto standaard om hdr-metingen uit te voeren op dit moment.

Bovendien gebruiken we bij onze hdr-tests vanaf nu niet langer dE 2000 als eenheid om grijs- en kleurfouten weer te geven, maar maken we gebruik van de nieuwe dE ICtCp (PDF whitepaper) berekeningen. Deze sluit beter aan bij het grotere kleur- en helderheidsbereik van HDR-signalen en geeft meer weging aan fouten bij lagere helderheden. Voor de waardering geldt grofweg hetzelfde als bij dE 2000: Scores van 3 of lager zijn als zeer goed te bestempelen, tot 5 als goed en boven 10 als ongewenst.

Bij de testresultaten vind je zowel voor grijs- als kleurmetingen in hdr-modus twee dE ICtCp waarden. Eén met daarbij eventuele afwijkingen van de gewenste helderheid meegenomen in de score, en één zonder dat fouten in helderheid wordt meegewogen. Dit is gedaan omdat geen enkele televisie in hdr-modus perfect de EOTF (gamma) curve volgt, maar alle televisies de helderheid van het signaal richting hun maximaal mogelijke helderheid met een lichte curve 'afrollen'. Dit resulteert bij metingen in in het hoge helderheidsbereik in lagere helderheid dan de software verwacht, maar in de praktijk is dit geen ongewenst gedrag. In afwachting van een betere manier om de hdr-kwaliteit in kaart te brengen, hechten wij vooralsnog vooral waarde aan de grayscale en color checker scores waarbij de helderheidsfout niet wordt meegewogen.

Grijsverloop HDR

Onderstaand screenshot laat boven elkaar zien wat de dE ICtCp afwijkingen bij het grijsverloop zijn zowel zonder als met weging van eventuele helderheidsfouten. Let op: de schaal van beide grafieken is niet per definitie gelijk. Rechts laten twee grafieken zien hoe de televisie de EOTH (gamma) curve volgt en wat de helderheid bij elke stap is, waarbij de meeste televisie bij het bereiken van hun maximale helderheid geen harde knik laten zien zoals de gele EOTF curve verwacht, maar middels een lichte buiging langzaam helderheid afvallen. Dit is gewenst, maar resulteert op plekken waar dit gebeurd wél in hogere dE ICtCp waarden wanneer de helderheid meegewogen wordt. 

De Samsung QE55Q9FN doet het ook in HDR modus heel aardig, al zien we dat de tv in de highlights eigenlijk een iets te blauwige tint heeft. De gemiddelde dE ICtCp kom desondanks uit op een zeer nette 2,2,1.

De maximale helderheid in hdr-modus komt uit op ongeveer 1100 cd/m² als we een 5% groot wit vlak meten op een zwarte achtergrond en bij metingen van een 2% en een 10% vlak zien we zelfs waarden van meer dan 1300 cd/m². Dit vreemde gedrag heeft waarschijnlijk te maken met de local dimming, die bij een 5% vlak iets aan helderheid wegneemt. Bij een volledige wit scherm is de maximale helderheid nog altijd ruim 500 cd/m². Qua helderheid scoort de Q9FN daarmee aanzienlijk beter dan de oled televisies van de concurrentie, die bij een 5% vlak zo'n 600 cd/m² laten noteren, en bij een volledig wit scherm terugzakken tot ongeveer 150 cd/m². 

Color checker HDR

De color checker test in vergelijkbaar met die we in sdr-modus uitvoeren, alleen ditmaal met gebruik van de DCI-P3 kleurruimte. De Samsung QE55Q9FN laat ook in hdr-modus redelijk goede kleurechtheid zien, als zijn de fouten hier groter dan in sdr-modus, iets wat we overigens bij alle televisies zien.