Vier home automation controllers met ondersteuning voor Z-Wave en Zigbee review

Zipato Zipatile

Waar andere smart home basisstations in de regel suffe kastjes zijn die je liefst in de meterkast weg zet, gooit Zipato het met de Zipatile over een compleet andere boeg. Deze controller bevat een 8-inch bedieningspaneel, gebaseerd op Android. Je kunt de controller dus op een centrale plek in huis ophangen en vanaf daar alle smarthome apparaten in huis configureren én bedienen.

De Zipatile is veel meer dan een “basisstation met een scherm”. Naast het aanraakscherm zit het apparaat ook volgepropt met allerhande sensoren: zo heeft het een geluids-, licht-, vochtigheid-, temperatuur-, bewegings- en schoksensor aan boord. Daarnaast heeft de Zipatile een ingebouwde camera, een ingebouwde sirene, een back-upbatterij en twee aan/uit-relays. De combinatie van al die zaken maakt dat je de Zipatile direct uit de doos kunt gebruiken als thermostaat én als full-featured alarmsysteem. In tegenstelling tot bij Zipato’s Zipabox hoef je niet extra te betalen om de geavanceerde alarm- en thermostaatfuncties te gebruiken, bij de Zipatile zijn die in de prijs inbegrepen.

Het configureren van het basisstation en alle apparaten kan vanaf de Zipatile zelf, maar is eenvoudiger via de webinterface. Daar is een belangrijke opmerking bij te maken: het configuratiepaneel draait bij Zipato en wanneer je aanpassingen doet of bijvoorbeeld scènes of regels maakt, worden deze gesynchroniseerd naar je Zipatile. Vanaf dat moment werkt het apparaat gewoon autonoom; ook als er geen internetverbinding is of wanneer de servers van Zipato offline zijn, blijft je slimme huis dus gewoon werken.

De webinterface van Zipato is zeer uitgebreid en heeft daardoor een aardige leercurve. Techliefhebbers, zoals de gemiddelde Hardware.Info lezer, zullen het kunnen waarderen: bedenk het, en het is in te stellen of aan te passen. Voor beginnende gebruikers is het echter te complex; dit is geen basisstation dat je neerzet bij je schoonouders of niet-technische vrienden.

Uitgebreid te programmeren

Vooral de programmeerbaarheid is een groot pluspunt van Zipato. Men maakt gebruik van een blokkensysteem, waarbij je routines visueel in elkaar kunt lego’en. Daardoor hoef je geen volleerd programmeur te zijn. Het mooie is dat het systeem wel alle mogelijkheden biedt om zéér complexe regels te bouwen; if-then-else constructies, loops, variabelen, je kunt het zo gek niet bedenken of het is beschikbaar – waarbij we wel moeten aanmerken dat je voor de meest complexe bouwblokken eenmalig een extra licentie van 39 euro moet kopen. Met de Zipato kun je routines maken met een flexibiliteit en complexiteit die bij de andere controllers ondenkbaar is.

Wel valt op dat enkele voor de hand liggende zaken in de standaardfunctionaliteit ontbreken. Een voorbeeld daarvan is GeoFencing, waarmee je binnen regels het wel of niet thuis zijn van één of meerdere personen als conditie kunt opnemen. Gelukkig is het juist door de uitgebreide configuratiemogelijkheden eenvoudig toe te voegen; zo kun je een virtuele schakelaar maken, daarvoor een URL opvragen om die via internet aan- en uit te schakelen en die vervolgens bij IFTTT weer koppelen aan een GeoFencing recept. Appeltje-eitje voor de doorgewinterde Domotica-enthousiasteling, veel te complex voor de beginner.

Waar de Zipatile echt uitblinkt is bij het alarm; de functionaliteit daarvan is minstens zo uitgebreid als van een “echt” alarmsysteem van honderden of duizenden euro’s. Allereerst bevat de Zipatile standaard vier verschillende alarmen, waaronder een inbraakalarm en een veiligheidsalarm. Die laatste is bijvoorbeeld om gekoppelde rook- of overstromingssensors centraal op te vangen. Het inbraakalarm is zeer uitvoerig te configureren; denk hierbij aan zaken als inschakelvertraging, notificaties, en zo verder. Het alarm is in te stellen als “Arm Away” (je bent weg) en “Arm Home” (je bent thuis, bijvoorbeeld ’s nachts). Je kunt per sensor instellen of die in beide situaties wel of niet actief moet zijn. Je kunt ook instellen welke sensors bij de ingang van je huis zitten en welke niet. Op die manier kun je ervoor zorgen dat wanneer bewegings- of deursensors in de hal activiteit registreren het alarm nog niet direct afgaat, omdat je nog de tijd moet hebben om het alarm te deactiveren. Tegelijkertijd gaat zo het alarm bij beweging op de eerste verdieping of bij het openen van een raam wel direct af.

Juist het feit dat de Zipatile een eigen bedieningspaneel heeft maakt het alarm handig in gebruik. In- en uitschakelen (met pincode) kan eenvoudig via het aanraakscherm. Je kunt echter ook eenvoudig één of meerdere Zipato Z-Wave rfid-keypads koppelen, zodat je met rfid-tags het alarm kunt in- of uitschakelen. Notificaties kun je krijgen via de app of via e-mail. Tegen betaling kun je “credits” kopen, waarmee je ook notificaties via SMS of als telefoongesprek kunt ontvangen; niet onbelangrijk voor een alarm. In dit geval is het ook goed om te weten dat de Zipatile een back-upbatterij heeft. Eén ding ontbreekt helaas: er is geen mogelijkheid om een back-upinternetverbinding via 3G/4G te configureren. Wel kun je van Zipato een notificatie krijgen als het apparaat niet meer te bereiken is.

Zipato heeft een zeer uitgebreide webinterface, maar wel met een steile leercurve.

Dankzij de uitbreide, op blokken gebaseerde programmeermogelijkheid kun je bij Zipato je huis zo’n beetje iedere denkbare wijze automatiseren.

Uniek bedieningspaneel

De bediening van je domoticasysteem met de Zipatile ideaal: niet alleen omdat je op het 8” scherm al je apparaten en scènes direct kunt bedienen, maar ook omdat er rond het scherm een zestal aanraakgevoelige knoppen zijn waar je 18 verschillende functies (één keer, twee keer en drie keer tikken) achter kunt definiëren. In de praktijk is het bijvoorbeeld handig om veel gebruikte scènes (TV kijken, eten, slapen, etc.) achter die knoppen te zetten.

Qua compatibiliteit zit het wel snor. Alle Z-Wave apparaten die wij testten werden compleet ondersteund, inclusief alle mogelijke configuratieopties. Sonos, Nest en Ikea Trådfri hebben we niet geprobeerd, maar zouden probleemloos moeten werken volgens de fabrikant. IFTTT support is niet ingebakken, maar is via de API relatief eenvoudig te koppelen. Google Home ondersteuning is er nóg niet, maar Zipato liet ons weten dat de ontwikkeling daarvan is voltooid en de code nu ter goedkeuring bij Google ligt. Wellicht dat bij het verschijnen van dit blad die ondersteuning er al is. Amazon Alexa wordt wel al ondersteund. Wel is het zo dat verdere ondersteuning voor apparaten wat tegenvalt; zaken als Siemens Home Connect of Luxaflex Powerview worden niet ondersteund, maar zijn via IFTTT vermoedelijk relatief eenvoudig te koppelen.

Door de uitgebreide uitrusting is de Zipatile wel de duurste controller in de test: € 369 mag je er voor neertellen. Toch valt ons dat eigenlijk nog mee, gezien het feit dat de uitgebreide controllers van Athom en Vera, die géén scherm en minder sensors aan boord hebben, slechts 70 euro goedkoper zijn.