Inleiding
De nieuwe hdmi 2.1 standaard maakt hogere resoluties en framerates mogelijk, ondersteunt automatisch gamemode-selectie en variabele framerates. Wat heb je daar in de praktijk aan, en waar blijven die apparaten met hdmi 2.1 eigenlijk? Wij zochten het uit.
Bij onze jaarlijkse preview-artikelen over nieuwe televisies houdt één aspect de gemoederen dit voorjaar flink bezig: hdmi 2.1. Deze nieuwe versie van de hdmi standaard belooft een aantal significante verbeteringen ten opzichte van hdmi 2.0b, de versie waar de meeste nieuwe audio-videoapparatuur momenteel aan voldoet. Hoewel de hdmi 2.1 standaard al begin 2017 werd aangekondigd, blijft er veel onduidelijkheid, niet in de laatste plaats over wanneer we televisies en mediaspelers met deze nieuwe interface mogen verwachten. Twee jaar na dato zijn er nog steeds geen producten op de markt die aan de vereisten van de nieuwe standaard voldoen en hoewel de eerste producten nu wel zijn aangekondigd, is het de vraag of die eerste generatie probleemloos gaat werken. In dit artikel vertellen we precies wat hdmi 2.1 zal gaan bieden en waarom je misschien helemaal geen hdmi 2.1 nodig hebt, terwijl je toch van veel van de voordelen die de nieuwe standaard biedt gebruik kunt maken.
Hogere resoluties en hogere framerates vereisen een nieuwe hdmi standaard
In den beginne...
Hdmi, de High Definition Multimedia Interface, werd een kleine 15 jaar geleden op de markt gebracht om audio- en videoapparatuur onderling te verbinden met één kabel die zowel digitaal beeld als geluid kan overdragen. De hdmi 1.0 standaard voorzag in een 5 Gbps datarate, waarmee het mogelijk was om full hd video met een resolutie van 1920x1080 pixels bij een beeldsnelheid van maximaal 60 fps te versturen in combinatie met maximaal 8 kanaals digitale audio. De standaard werd later geüpdatet om overdracht van onder andere dvd-audio en dsd-audio signalen toe te staan.
In 2006 verdubbelde de hdmi 1.3 specificatie de bandbreedte naar ruim 10 Gbps, waardoor hogere resoluties en grotere kleurdieptes mogelijk werden. HDMI 1.4 voegde in 2009 extra officieel ondersteunde resoluties toe, binnen de beperkingen van de bandbreedte, die verder onveranderd bleef. Hdmi 1.4 introduceerde bovendien de ondersteuning van 100 Mbit Ethernet en Audio Return Channel – waarover verderop in dit artikel meer - via de hdmi interface.
HDMI 2.0 en Ultra HD
De volgende grote verandering kwam eind 2013 met de hdmi 2.0 standaard. De datasnelheid zag hierbij wederom bijna een verdubbeling, maar 18 Gbps. Hdmi 2.0 maakte het daarmee onder meer mogelijk om ultra hd signalen (3840x2160) met 50 of 60 beelden per seconde te versturen, waar hdmi 1.4 beperkt was tot 30 fps bij doorvoer van ultra hd video. Versie 2.0 bood ook officieel ondersteuning voor het grotere Rec.2020 kleurbereik en 32-kanaals audio met hogere samplefrequenties. In 2015 en 2016 volgden kleine updates naar versie 2.0a en 2.b, die respectievelijk ondersteuning voor hdr met statische metadata en de hdr-standaard HLG toevoegden.