Parallel of serieel geschakeld?
Bij het plaatsen van zonnepanelen moet worden bepaald of je het systeem serieel of parallel schakelt. Bij de eerstgenoemde variant zijn alle panelen aan elkaar verbonden in strings en loopt er een gezamenlijke kabel naar een centrale omvormer. Bij een parallel geschakeld systeem is elk paneel apart aangesloten op een micro-omvormer.
Over het algemeen wordt gesteld dat als de ligging van de zonnepanelen niet optimaal is, bijvoorbeeld omdat er veel schaduw op enkele panelen valt, een parallel geschakeld systeem het beste is. PV-panelen die minder zonlicht ontvangen, presteren immers slechter, wat bij een serieel geschakeld systeem leidt tot minder rendement bij de andere zonnepanelen. Als er geen sprake is van die situatie en alle panelen even optimaal zonlicht kunnen opvangen, is een seriegeschakeld systeem wellicht te overwegen, aangezien het goedkoper is en minder ingewikkeld in installatietechnisch opzicht.
Het is echter niet altijd meteen duidelijk welke variant het beste bij een specifieke situatie past. Als je bijvoorbeeld veel verschillend georiënteerde dakvlakken hebt en een groot aantal PV-panelen wil installeren waarbij een aantal ervan op een minder gunstige plek liggen, is er geen duidelijk beste keuze. Je kunt er namelijk ook voor kiezen om bij een serieel geschakeld systeem optimizers in te zetten om de mindere opbrengst van de slechtst presterende zonnepanelen op te vangen. Tegelijkertijd is het bij alle zonnepanelen plaatsen van een micro-omvormer een tijd- en geldrovende grap die qua extra rendement niet altijd heel veel verschil hoeft te maken. Dit kan dus een flinke puzzel opleveren, waarbij je zelf een kosten-batenafweging moet maken.
Bij dergelijke dakconstructies is niet meteen duidelijk of een parallel dan wel of serieel geschakeld systeem de beste keuze is (bron).
Hou er verder rekening mee dat de zonnepanelen op voldoende afstand van elkaar liggen. Een van de aanbieders geeft aan dat bij een schuin dak moet worden uitgegaan van minimaal 1,5m² ruimte per zonnepaneel; bij een plat dak is dat minimaal 2,5m². Op een plat dak kunnen de panelen schaduw over elkaar werpen, waardoor er meer afstand moet worden gecreëerd. Bij een schuin dak moet je er volgens Stralend Groen wel weer rekening mee houden dat de panelen zo’n 20cm van de dakrand verwijderd blijven. Aan de dakrand kunnen volgens deze site stevige windstoten ontstaan. Bovendien zorgt die genoemde afstand ervoor dat regenwater via de zonnepanelen in de goot terechtkomt en niet direct van het dak valt.
Er is nog een aspect waarbij het volgens experts veelvuldig fout gaat bij doe-het-zelfaanleggers, ook al zal het voor de meesten waarschijnlijk een bekend verhaal zijn: het is zeer belangrijk om rekening te houden met de hellingshoek en dakrichting van de zonnepanelen. Voor het beste rendement moet het PV-systeem naar het zuiden worden gericht, specifiek richting zuidoost of zuidwest. De ideale hellingshoek is bij zo'n opstelling volgens onder meer Zonnepaneelprijzen 35 graden.
Ook plaatsing richting de oost- of westkant is mogelijk, maar hou daarbij wel rekening met een hellingshoek van circa 13 graden, voor zo min mogelijk rendementsverlies. Alleen als je de panelen in noordelijke richting plaatst, gaat dat flink ten koste van het rendement en kan het zeer lang duren voor je je investering terugverdient. Soms heb je dus pech als je een schuin dak hebt met een ongunstige richting, al beweert WarmerThuis.nl dat met de gemiddelde levensduur van 25 tot 30 jaar voor zonnepanelen er ongeacht de dakrichting voldoende tijd is om de aanschaf terug te verdienen.
Naast de richting van de zonnepanelen kun je op platte daken zelf de hellingshoek heel precies bepalen, door middel van een verstelbaar montagesysteem. Overigens zijn er ook automatische systemen die de panelen laten meedraaien met de richting van de zon, zodat je in theorie het hele jaar door het maximale rendement behaalt. Aan zo'n systeem zijn wel hoge kosten verbonden, en het neemt veel ruimte in beslag. Of dat opweegt tegen de paar procent extra rendement, is maar de vraag.
