Flash-geheugen
De solid state drive dankt zijn naam aan het feit dat er geen elektromechanische, ofwel geen bewegende onderdelen in de drive zijn terug te vinden. Waar een conventionele harddisk werkt met één of meerdere ronddraaiende magnetische schijven (platters in jargon) en een bewegende arm met daarop lees- en schijfkoppen, bestaat een SSD simpelweg uit geheugenchips. De basis van iedere SSD is flashgeheugen, dat in tegenstelling tot de zogenaamde DRAM chips op geheugenmodules de prettige eigenschap heeft dat in het geheugen opgeslagen data bewaard blijft, ook wanneer de chip geen stroomtoevoer meer heeft. Flashgeheugen is begin jaren ‘80 uitgevonden door ingenieurs van Toshiba en wordt sinds de jaren 90 op steeds meer plekken gebruikt. Door moderne productietechnieken is het afgelopen jaren hard gegaan: geheugenkaartjes, USB-sticks, portable muziekspelers, bijna iedereen heeft anno 2009 wel één of meerdere Gigabytes aan flashgeheugen in huis.
De voordelen van op flash gebaseerde SSD’s ten opzichte van de conventionele harde schijf zijn legio. Het belangrijkste is dat de moderne schijven een extreem lage toegangstijd hebben van rond de 0,1 milliseconden. Het maakt niet uit waar en in welke chip data binnen een SSD is opgeslagen, de gegevens kunnen altijd even snel benaderd worden. Bij een conventionele harde schijf moet eerst de leesarm naar de juiste positie worden gebracht en daarna ook nog eens worden gewacht tot het benodigde gedeelde van de ronddraaiende schijf onder de arm doorvliegt. Het resultaat is een toegangstijd die rond de 10 milliseconden ligt. Wanneer er achter elkaar veel kleine bestanden benaderd moeten worden, die her en der over een schijf verspreid staan (en dat is exact wat er gebeurt tijdens het opstarten of gebruiken van Windows of daarop geïnstalleerde applicaties), kan een SSD een systeem vele malen beter doen presteren dan een harde schijf. Niet alleen de toegangstijd, maar ook de doorvoersnelheid is inmiddels in het voordeel van de SSD. Door het gebruik van slimme technieken – waarover verderop meer – zijn er inmiddels al exemplaren die rond 250 Megabyte per seconde kunnen verwerken, de maximale bandbreedte die je in de praktijk over een Serial ATA 300 verbinding kunt transporteren. Door het ontbreken van bewegende delen zijn SSD’s ook veel beter bestand tegen schokken: een gemiddelde harde schijf blijft goed werken bij bewegingen tot maximaal 0,5G, terwijl een gemiddelde SSD zelfs bij 20G nog geen kik geeft. Tenslotte verbruiken SSD’s ook nog eens minder stroom waardoor zij ook minder warm worden, produceren ze in z’n geheel geen geluid en zijn ze in de regel ook nog een stuk lichter dan harde schijven.
Wanneer we beide soorten schijven vergelijken op betrouwbaarheid zijn de meningen van experts verdeeld: hoewel iedereen het over eens is dat de harde schijf in een PC het meest slijtagegevoelige onderdeel is, doen er zoals gezegd ook veel slechte verhalen over SSD’s de ronde; zoals we verderop zullen zien overigens grotendeels onterecht. Blijven slechts drie voordelen van de conventionele schijf over: de grotere beschikbare capaciteiten, de lagere prijs per Gigabyte en de hogere datadichtheid. Hoewel de ontwikkelingen bij SSD’s razendsnel gaan, licht het niet in de lijn der verwachting dat harde schijven de voorsprong op deze vlakken binnen afzienbare tijd moeten afstaan.
