De Intel 850 chipset
Zoals in het
artikel over de Pentium 4 al vermeld, is er op dit moment slechts één chipset voor de nieuwe processor beschikbaar, te weten de Intel 850 chipset.
Alle huidige Pentium 4 moederborden maken hier dan ook gebruik van. Deze nieuwe chipset bestaat uit twee belangrijke onderdelen: de i82850 MCH (Memory Controller HUB) en de i82801BA ICH (I/O Controller HUB). Deze i82801BA wordt door Intel ook wel ‘ICH2’ genoemd.
De MCH van de 850-chipset verbindt vier zaken met elkaar: de processor, het geheugen, de videokaart en de verbinding naar de ICH. Voor de processor wordt gebruik gemaakt van een nieuwe quad-pumped frontside-bus. Dat houdt in dat de frontside-bus technisch gezien op 100 MHz werkt, maar in de praktijk komt dat neer op 400 MHz: per klokslag kunnen er namelijk vier bits verstuurd worden. Deze nieuwe frontside-bus heeft een theoretische doorvoersnelheid van maar liefst 4,8 GB/s.
Om voldoende snel te kunnen communiceren met het intern geheugen, maakt de 850-chipset gebruik van Dual Channel Rambus geheugen. Dual Channel houdt in dat er twee Rambus kanalen tegelijkertijd gebruikt worden, om zo een theoretisch dubbele snelheid te behalen. In plaats van de theoretische doorvoersnelheid van 1,6 GB/s bij een enkel PC800 Rambus-kanaal, heeft Dual Channel Rambus een theoretische doorvoersnelheid van 3,2 GB/s. Een praktisch nadeel hiervan is echter dat het bij de 850-chipset vereist is om de RIMM geheugen-modules per twee te plaatsen: het is dus alleen maar mogelijk om óf twee óf vier geheugen-modules te plaatsen. Helaas is het Rambus geheugen nog steeds erg duur, zodat deze situatie niet helemaal ideaal te noemen is. Voor 128 MB Rambus geheugen betaal je bijvoorbeeld nog altijd tussen de 700 en 1000 gulden. Zoals vermeld hadden wij de beschikking over 256 MB Rambus geheugen van Kingston. De prestaties van dat dual-channel Rambus geheugen zijn inderdaad zeer zeker niet verkeerd!
Voor de videokaart biedt de MCH van de 850-chipset ondersteuning voor de AGP 4X standaard. Op een aantal Pentium 4 moederborden komen we zelfs een AGP Pro connector tegen. AGP Pro is een uitbreiding op AGP 4X waarmee de videokaart meer stroom uit het moederbord kan trekken. Hoewel er nog steeds geen AGP Pro videokaarten zijn, is het wel een veilig gevoel om ‘voorbereid’ te zijn. Voor de verbinding tussen de MCH en ICH chip, maakt Intel gebruik van de ‘Advanced Hub Architecture’, wat inhoudt dat beide chips middels een bandbreedte van 266 MB/s met elkaar kunnen communiceren.
De ICH-chip van de 850-chipset (de i82801BA) is al bekend van onder andere de Intel 815E chipset: deze maakt gebruik van precies dezelfde ICH. De i82801BA heeft onder andere ondersteuning voor maximale 6 PCI-sloten, een of twee CNR-sloten (Communication Network Riser), twee Ultra ATA/100 kanalen, vier USB-poorten en zo verder.
Aangezien zowel de processor als de chipset zeer veel stroom verbruiken (de MCH-chip van de 850-chipset wordt niet voor niets gekoeld met een zeer stevig koelblok), moet er voor Intel 850 moederborden gebruik gemaakt worden van een speciale voeding die voldoet aan de ATX 2.03 standaard. Deze nieuwe voedingen hebben maar liefst drie connectoren die op het moederbord aangesloten dienen te worden. Dit zien we op bovenstaande foto: de grote connector links is bekend als de standaard ATX-voedingsconnector, maar de twee kleinere connectoren zijn er bij de Pentium 4 bijgekomen. Bedenk dus dat als je naar een Pentium 4 wilt upgraden, dat een nieuwe voeding (en soms ook een nieuwe kast, zie de volgende pagina) een vereiste is!
