Testmethode
Vorig jaar hebben we onze testmethode voor moederborden grondig op de schop genomen. De basis van onze test is sindsdien een vrm-test, waarbij we het moederbord langere tijd belasten om de stabiliteit en koeling op de proef te stellen. Dit levert beduidend interessantere resultaten op dat het draaien van reguliere benchmarks en het meten van zaken als usb-snelheden en geluidskwaliteit: op dergelijke vlakken presteert elk bord praktisch gelijk, of zo goed dat de meetbare verschillen niet merkbaar zijn.
Verbeteringen
In deze Z490-test hebben we de feedback van diverse gebruikers en moederbordfabrikanten meegenomen, aangevuld met enkele van onze eigen wensen om de methodologie te verbeteren. De oorspronkelijke vrm-test was kort gezegd een duurtest met de processor op een vaste kloksnelheid en spanning, waarbij we de temperaturen maten met een warmtecamera.
Eén van de mogelijke verbeterpunten was het nog preciezer afstellen van de spanning en daarmee het verbruik van de processor. Nu stellen we weliswaar een vaste spanning in, maar door verschillen in de zogenaamde load line calibration kan het uiteindelijke voltage (licht) afwijken. We noteren de door het moederbord doorgegeven spanning, maar die sensors zijn chronisch inaccuraat en een wél accurate en vergelijkbaar meting zou hardwarematig moeten plaatsvinden, door achterop elk getest moederbord te solderen. Daarnaast kan er veel tijd gaan zitten in het exact goed krijgen van de spanning: een eerste run om te kijken wat het bord standaard doet en vervolgens potentieel nog vele extra runs met aangepaste instellingen.
Een andere mogelijkheid, waar we uiteindelijk hebben voor gekozen, was het verbeteren van de meetmethode. Zoals gezegd gebruikten we daarvoor een warmtebeeldcamera, maar die kan niet goed door bijvoorbeeld heatsinks, plastic overkappingen en backplates heen kijken. Vooral luxe moederborden zijn daar steeds vaker mee uitgerust. Een alternatief is het noteren van de vrm-temperatuur die de sensor op het moederbord doorgeeft, maar die is niet altijd betrouwbaar, uitleesbaar of überhaupt aanwezig.
In de eerste run meten we de warmste plek met een Flir-warmtebeeldcamera.
De oplossing die we daarvoor hebben gevonden is het toepassen van zogenaamde K-type thermocouples, zelfklevende sensors die we aan de achterkant van de mosfets bevestigen, waar van toepassing onder de backplate. Dit blijkt accuratere resultaten op te leveren dan ze aan de voorkant tussen het koelblok en de bovenkant van de mosfet in te klemmen. Het resultaat is dat we van elk moederbord een accurate vrm-temperatuur kunnen meten. In aanvulling daarop noteren we zowel de temperatuur die de moederbordsensor aangeeft als de waarde uit de warmtecamera.
Voor de tweede run plaatsen we op die plek(ken) thermocouples, zoals je hierboven ziet.
Naast de verbeterde vrm-test zetten we alle geteste moederborden uiteraard ook uitgebreid op de foto, vullen we alle specificaties volledig in en testen we het stroomverbruik.
Testconfiguratie
We hebben elk Z490-moederbord getest met de volgende hardware:
- Processor: Intel Core i9 10900K @ 4,9 GHz all-core / 1,3 V (behalve bij stroomverbruik)
- Geheugen: Corsair Vengeance Pro 32GB (2x 16GB) DDR4-3600 (XMP)
- Videokaart: Nvidia GeForce GT 1030
- SSD: Samsung 860 Evo 500GB
- Voeding: Seasonic Focus Plus Gold 1000W
- Behuizing: NZXT H700
- Cpu-koeling: NZXT Kraken X62 (bovenin, outtake, 12V)
- Intake: 3x NZXT casefan (12V)
- Outtake: 1x NZXT casefan (12V)
Om throttling om andere reden dan vrm-koeling te voorkomen, schakelen we Thermal Velocity Boost uit en zetten we de powerlimits maximaal - dat laatste is doorgaans overigens reeds het geval.
24 besproken producten
| Vergelijk | Product | Prijs | |
|---|---|---|---|
|
ASRock Z490 Pro4
|
€ 243,541 winkel |
|
|
ASRock Z490 Steel Legend
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Asus Prime Z490-A
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Asus ProArt Z490-Creator 10G
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Asus RoG Maximus XII Apex
|
€ 537,091 winkel |
|
|
Asus RoG Maximus XII Extreme
|
€ 541,623 winkels |
|
|
Asus RoG Maximus XII Formula
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Asus RoG Maximus XII Hero (Wi-Fi)
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Asus RoG Strix Z490-E Gaming
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Asus RoG Strix Z490-I Gaming
|
€ 159,001 winkel |
|
|
Asus TUF Gaming Z490-Plus (Wi-Fi)
|
€ 257,541 winkel |
|
|
Gigabyte Z490 Aorus Elite AC
|
€ 245,212 winkels |
|
|
Gigabyte Z490 Aorus Master
|
€ 276,911 winkel |
|
|
Gigabyte Z490 Aorus Pro AX
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Gigabyte Z490 Aorus Xtreme
|
€ 705,021 winkel |
|
|
Gigabyte Z490 Gaming X
|
€ 183,391 winkel |
|
|
Gigabyte Z490 Vision G
|
Niet verkrijgbaar | |
|
Gigabyte Z490I Aorus Ultra
|
Niet verkrijgbaar | |
|
MSI MAG Z490 Tomahawk
|
€ 273,441 winkel |
|
|
MSI MEG Z490 Ace
|
€ 443,411 winkel |
|
|
MSI MEG Z490 Godlike
|
Niet verkrijgbaar | |
|
MSI MEG Z490 Unify
|
Niet verkrijgbaar | |
|
MSI MEG Z490I Unify
|
Niet verkrijgbaar | |
|
MSI MPG Z490 Gaming Carbon WiFi
|
Niet verkrijgbaar |
