PC geluid in 2007: zes geluidskaarten getest

Geluid in Windows XP en Vista

Afhandeling van geluid in Windows XP was een relatief simpele aangelegenheid. Zoals in figuur 1 te zien is, hebben API's (in het voorbeeld ASIO, OpenAL, DirectSound en MME) vrijwel direct toegang tot de hardware van de geluidskaart via de hardware abstraction layer, met hooguit een paar tussenlagen. Veel games bevatten voor geluid overigens speciale API's, die alleen voor het laatste deel van de geluidsverwerking gebruikmaken van het 2D deel van DirectSound. Vergelijk dit met de pipeline van een videokaart, waar het laatste stadium altijd de 2D frame buffer is waarin het eindresultaat van een gerenderd beeld wordt opgeslagen.

De tweede figuur laat zien dat Windows Vista een heel andere benadering heeft. Het voert te ver om hier het hele traject uit de doeken te doen, maar via een WASAPI (Windows Audio Session API) kan geluid worden bewerkt met APO's (Audio Processing Objects). Het geval wil nu dat alle niet-DirectX 10 audio data door middel van emulatie in een WASAPI wordt gegoten. Vervolgens wordt het standaard traject doorlopen. Een direct pad naar de hardware is voor DirectSound dus niet aanwezig, en hiermee is hardware-versnelling uitgesloten. Zoals deze afbeelding ook laat zien, is dat wél mogelijk bij de OpenAL, de door Creative gepromote opvolger van DirectSound3D. Overigens ziet het ernaar uit dat OpenAL in ieder geval van de kant van meer geluidschipfabrikanten ondersteuning zal krijgen. De grote vraag is of de API ook bij de software-ontwikkelaars gaat aanslaan.

De consequenties van een overstap naar Vista zijn met name voor gamers groot. In het meest gunstige geval worden effecten goed weergegeven, maar geheel softwarematig. Echter, vaak maken games audio-opties beschikbaar op basis van gedetecteerde hardware. Dat betekent dat als het spel niet doorheeft dat de Vista-emulatie overweg kan met de audiodata, het alleen een zeer beperkt geluidsbeeld zal presenteren. Stereo is dan het beste dat je kunt verwachten.

Creative heeft, zoals vermeld op de vorige pagina, gepoogd haar klanten die op Vista overstappen in ieder geval tegemoet te komen, door het programma ALchemy te ontwikkelen. Dit moet DirectSound en EAX-commando's afvangen, converteren naar OpenAL en direct doorsturen naar de geluidskaart. Op dit moment is ALchemy alleen voor X-Fi kaarten beschikbaar, in de toekomst waarschijnlijk ook voor Audigy-modellen. Wij testten het met de games F.E.A.R. en Halo, met variabele maar hoopgevende resultaten. Bij de timedemo van Halo, die het geluid ook versneld afspeelt, horen we gekraak en gepiep wanneer we EAX en hardware-acceleratie activeren; op sommige momenten verandert het beeld in een diashow. Gaan we echter gewoon spelen, dan zijn beeld én het geluid prima. Bij F.E.A.R. werkt ALchemy gewoon uitstekend, we zien zelfs een toename in de snelheid in vergelijking bij gebruik zonder ALchemy, ondanks de geactiveerde extra effecten. De toename in kwaliteit is bij dit spel ook overduidelijk merkbaar. Aangezien Halo een tamelijk oud spel is, zou een voorzichtige aanname zijn dat ALchemy beter zal werken met DirectX 9-titels dan met games die van oudere versies gebruik maakten. Het aardige is dat gebruik van ALchemy de prestaties nauwelijks doet dalen. De vertaalslag die plaatsvindt en ongetwijfeld processorkracht kost, wordt goedgemaakt door de hardwareversnelling.

In het kader van de vergelijking tussen Windows XP en Vista is ten slotte het vermelden waard dat de snelheid onder Windows XP van alle spellen die we hebben getest beduidend hoger is. Bij Halo liep het verschil op tot bijna 60 procent snelheidsverlies bij gebruik van EAX, maar ook het moderne S.T.A.L.K.E.R. haalde 5 frames per seconde meer onder XP dan in Vista.

Audio in XP...

...audio in Vista