Intel Core i7 8700K / i5 8600K / i5 8400 'Coffee Lake' review: betaalbaar zes cores!

Coffee Lake: een vreemde 14nm tussengeneratie

Coffee Lake, zoals vandaag geïntroduceerd, is een wat vreemde generatie processors, die eigenlijk nooit op de planning stond en pas relatief kort geleden op Intel roadmaps verscheen.

Lange tijd was Intels strategie eenvoudig: toen het met de Core-processors begon, hield het vast aan de zogenaamde tick-tock strategie, waarbij ieder jaar een nieuwe generatie processors op de markt kwam, met ofwel een nieuwe architectuur op basis van een bestaand productieprocedé, ofwel een nieuwe productieprocedé met een bestaande architectuur. De 2^e generatie Core (Sandy Bridge) was een tock: een nieuwe architectuur op het bewezen 32nm procedé. De 3^e generatie Core (Ivy Bridge) maakte gebruik van een vergelijkbare architectuur, maar was de eerste generatie op een 22nm procedé. De 4^e generatie Core (Haswell) was weer een nieuwe architectuur op dat 22nm procedé en bij de 5^e generatie Core (Broadwell) stapte Intel over naar een 14nm procedé. De metronoom van de tick-tock strategie begon echter toen al te kraken, want Broadwell werd aanvankelijk alleen voor mobiele chips uitgebracht; er is nooit een volledige line-up van desktop-processors uit deze generatie geweest. In 2015 volgden de 6^e generatie Core-processors (Skylake) met weer een nieuwe architectuur op 14nm. 

In principe zou dus voor 2016 een overgang naar een nieuw productieprocedé op de rol hebben moeten staan, in de vorm van 10nm Cannon Lake processors. In plaats daarvan liet Intel bij de introductie van Skylake weten dat de ontwikkeling van dit nieuwe 10nm procedé dusdanig veel voeten in de aarde had, dat het moest afstappen van de tick-tock strategie. Vanaf nu zou Intel meer tijd gaan nemen voor het introduceren van nieuwe procedé's; na een traditionele "tick" zou het eerst nog een verder geoptimaliseerde versie van de bestaande architectuur op het bestaande procedé introduceren. Vandaar dat als 7^e generatie Core processors vorig jaar Kaby Lake werd geïntroduceerd, een geoptimaliseerde versie van de Skylake processors op een geoptimaliseerd 14nm procedé, door Intel aangeduid als 14nm+. 

Kaby Lake was zodoende al een "tussengeneratie", maar nog altijd is Intel niet klaar om de stap naar 10nm te maken. Hierdoor moet het met Coffee Lake, dat oorspronkelijk dus niet op roadmaps voorkwam, opnieuw een tussengeneratie introduceren. Deze processors zijn qua architectuur feitelijk identiek aan Kaby Lake (dat weer feitelijk identiek was aan Skylake), met dien verstande dat er nu dus chips zijn met zes in plaats van vier cores. Coffee Lake wordt nog steeds geproduceerd middels een 14nm procedé, maar wel een nog verder verfijnde versie daarvan, getiteld 14nm++. Volgens Intel zijn het juist de verdere optimalisaties in het procedé die zes cores binnen de TDP van voormalige quad-core processors mogelijk maken (al moeten daarvoor ook de klokfrequenties omlaag, zoals we zullen zien op de volgende pagina). Als opvolger van Coffee Lake staat dan toch echt Cannon Lake op de rol, de eerste 10nm chips, gevolgd weer door Ice Lake, wat weer een nieuwe architectuur wordt.

Coffee Lake wordt geproduceerd middels een verder geoptimaliseerd 14nm procedé.

8^e generatie Core: marketinggeneratie ≠ chipgeneratie

Niet alleen een tweede tussengeneratie is dus opmerkelijk; met de hele 8^e generatie Core processors is er wat vreemds aan de hand. Tot nu toe was er namelijk een duidelijke één-op-één relatie tussen een marketinggeneratie (lees: modelnummers) en een technische generatie processors. de 2^e generatie Core waren Sandy Bridge processors, de 3^e generatie Core was Ivy Bridge, de 4^e was Haswell, de 5^e Broadwell, de 6^e Skylake en de 7^e generatie was Kaby Lake. Daar komt nu dus verandering in.

Binnen de 8^e generatie Core-processors gaat Intel maar liefst drie technische chip-generaties combineren. Traditiegetrouw maakt Intel binnen een generatie een viertal chip-types; S-klasse voor desktops, all-in-one's en mini-PC's (ca. 35-110W TDP), H-klasse voor snelle laptops (ca. 35-45W TDP), U-klasse voor dunne laptops / Ultrabooks (ca. 15W TDP) en Y-klasse voor tablets, 2-in-1's en de dunste laptops (minder dan 10W TDP). De eerste 8^e generatie U-klasse processors zijn in augustus al geïntroduceerd en zijn gebaseerd op dezelfde Kaby Lake generatie als de 7^e generatie Core en luisteren zodoende naam de naam Kaby Lake Refresh. De vandaag geïntroduceerde S-klasse chips zijn dan Coffee Lake en dat zal ook gelden voor de H-klasse chips die op een later moment volgen. De Y-klasse chips binnen de 8^e generatie Core zullen echter de eerste processors zijn uit de 10nm Cannon Lake generatie.

Hierdoor is het vooralsnog volstrekt onduidelijk hoe de volgende serie processors, 9^e generatie Core, er precies uit zal zien. Komt Cannon Lake bijvoorbeeld ook naar de desktop, of wordt bij de 9^e generatie Core alles gewoon weer overzichtelijk en gebaseerd op Ice Lake? Dat zijn vragen waar we op zijn vroegst eind volgend jaar antwoord op zullen krijgen.