Buitenbeentje: Samsung QLED
De enige grote fabrikant die geen oled-televisies in haar programma heeft is Samsung. Samsung heeft overigens wel oled-televisies gebouwd en verkocht, in 2013 bracht het namelijk de KE55S9C (review) uit. Dat was een 55 inch model met een gebogen oled-paneel van eigen makelij. De KE55S9C werd destijds voor 7999 euro verkocht, een prijs waarbij Samsung naar verluid verlies maakte op elk exemplaar. Anders dan de oled-panelen van LG Display maakte Samsung geen gebruik van witte oleds met kleurfilters, maar van pixels die uit rode, groene en blauwe oleds bestaan. Deze technologie past Samsung ook toe bij haar smartphones en tablets, waar dit succesvol en kosteneffectief gedaan wordt.
De KE55S9C uit 2013 is Samsung eerste en (voorlopig) enige oled-televisie.
Helaas bleek Samsung’s RGB oled-technologie niet gemakkelijk naar grotere beeldmaten te schalen, waardoor de kosten bij panels van een tv-formaat door hoge uitval domweg te hoog waren. Hoewel Samsung het nooit bevestigd heeft, gingen er destijds geruchten dat slechts 20 procent van de geproduceerde panels daadwerkelijk door de kwaliteitscontrole kwam. Daarnaast is de levensduur van rode, groene en blauwe oleds niet gelijk, waardoor er na verloop van tijd kleurveranderingen kunnen optreden.
Samsung probeerde dit te ondervangen door de blauwe en snelst slijtende subpixels extra groot uit te voeren, waardoor deze minder hard aangestuurd hoefden te worden. Dat leek te werken, maar de kleinere rode en groene subpixels beperkten de maximale lichtopbrengst van de schermen. Over verkoopaantallen van Samsung’s oled-tv weten we niets, maar enkele maanden nadat de tv op de Nederlandse markt verscheen, verdween hij ook weer van het toneel.
De grote vraag is natuurlijk of Samsung met de opkomst van oled ook weer overweegt om die technologie te herintroduceren. De kans daarop lijkt echter klein. Sinds Samsung haar oled-tv van de markt haalde heeft het Koreaanse bedrijf namelijk vol ingezet op het verbeteren van haar lcd-technologie, waarbij het bovendien voortdurende de boodschap verkondigt dat oled grote nadelen kent, en haar eigen lcd-televisies superieure beeldkwaliteit leveren. Alleen al om die reden zou het vreemd zijn als Samsung nu op haar schreden terugkeert en oled weer zou omarmen.
Wellicht de belangrijkste reden waarom Samsung geen oled levert, is dat aartsrivaal LG momenteel de enige producent is van (goede) oled-panelen voor televisies. Gezien de sterke concurrentie tussen Samsung en LG is het helemaal de vraag of LG Display er voor open zou staan om Samsung haar panelen te leveren, nog afgezien van het feit dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Samsung überhaupt bij LG zou aankloppen.
Quantum Dots
Als alternatief voor oled zet Samsung sterk in op de ontwikkeling van quantum dot-technologie. Quantum dots zijn zeer kleine deeltjes met een doorsnede van slechts enkele nanometers die licht kunnen uitstralen op het moment dat ze ofwel door elektriciteit of door licht gestimuleerd worden. De grootte van de quantum dot is hierbij bepalend voor de kleur van het licht dat wordt uitgezonden. Momenteel worden quantum dots gebruikt in de backlight bij lcd-televisies, waarbij ze helpen om het licht van een blauwe backlight-leds deels om te zetten in rood en groen licht. Het voordeel van de toepassing van quantum dots in de backlight van lcd-televisies is dat het een groter kleurbereik mogelijk maakt dan wanneer er witte leds gebruikt worden. Samsung heeft deze vorm van quantum dot-technologie de afgelopen jaren toegepast in haar SUHD en QLED lcd-televisies, zoals bijvoorbeeld de Q7F die wij eerder dit jaar reviewden.
Samsung's 2017 Q7F 'QLED' televisie maakt gebruik van een LCD paneel met daarachter een backlight die voorzien is van quantum dots.
Het einddoel dat Samsung voor ogen lijkt te hebben, is om quantum dots op een heel andere manier toe te passen. Quantum dots kunnen bestaand licht in een andere kleur veranderen - zoals bij de huidige backlight-technologie gebeurt - maar quantum dots kunnen ook oplichten door er een elektrische stroom door heen te sturen. Op die manier is het mogelijk om een self emissive scherm te bouwen, waarbij elke pixel uit drie quantum dot subpixels bestaat die elk individueel kunnen oplichten. Deze toepassing van quantum dots heeft dus geen backlight en ook geen lcd-paneel nodig, maar lijkt in zeker zin op oled: Pixels zijn écht zwart als dat moet, maar kunnen ook zeer helder oplichten en een groot kleurbereik weergeven.
Voorlopig lijkt deze vorm van quantum dot-technologie echter nog enkele jaren van ons verwijderd. Tot die tijd zal Samsung waarschijnlijk aan haar lcd-technologie blijven schaven. Het meest recente resultaat daarvan zijn de 2017 ‘QLED’ modellen. Een wat verwarrende naam, waarachter feitelijk lcd-technologie in combinatie met een quantum dot backlight schuilgaat.
