23 Intel Z390 moederborden review + VRM test: welk bord is écht 8-core waardig?

Verschillen: stroomvoorziening & overklokfeatures

Bij de onderstaande specificaties van de vrm's hebben we ons even beperkt gehouden tot de fasen die stroom leveren aan de cores zelf - vaak zijn er aparte fasen gereserveerd voor onder meer de igpu. Fabrikanten halen tegenwoordig echter allerlei trucs uit om het aantal chokes, de blokjes rondom de socket, zo hoog mogelijk te laten zijn. Lang niet altijd zijn die gelijk aan het aantal echte fasen. Binnen die trucs zijn er diverse gradaties van hoe veel de 'nepfasen' op echte fasen lijken: soms wordt het pwm-signaal van de controller gesplitst met zogenaamde doublers, in andere gevallen gaan er simpelweg steeds twee sets componenten tegelijkertijd in en uit fase, en we hebben zelfs al borden gezien waarbij twee chokes één set mosfets deelden.

Zelfs als je hier dagelijks mee te maken hebt kan het soms lastig zijn om te achterhalen welke configuratie een fabrikant nou precies heeft gekozen, dus als je inmiddels helemaal de weg kwijt bent, begrijpen we dat volledig. Mede daarom hebben we verderop in deze review ook een test van de vrm's opgenomen, zodat je ook zonder een bachelor in cpu-stroomtoevoer in een oogopslag kan zien hoe goed de vrm's van een moederbord nou écht zijn.

	PWM controller	CPU - Aantal fasen	CPU - Aantal chokes	CPU - Type mosfets	CPU - Doublers
ASRock Z390 Pro4	uPI Group uP9521	6	9	NIKO-SEM PK618BA + PZ0903BK
ASRock Z390 Phantom Gaming SLI	uPI Group uP9521	5	10	Sinopower SM4336NSKP + SM4337NSKP
ASRock Z390 Phantom Gaming-ITX/AC	Intersil ISL69138	5	5	ISL99227F
ASRock Z390 Phantom Gaming 9	IR35201	5	10	TI 87350D (DSM)
ASRock Z390 Taichi	IR35201	6	12	TI 87350D (DSM)
ASRock Z390 Taichi Ultimate	IR35201	6	12	TI 87350D (DSM)
Asus Prime Z390-A	Digi+ ASP1400	4	8	ON Semiconductor NCP302045
Asus RoG Strix Z390-I Gaming	Digi+ ASP1401	4	8	ON Semiconductor NCP302045
Asus RoG Strix Z390-E Gaming	Digi+ ASP1400CTB	4	8	ON Semiconductor NCP302045
Asus RoG Maximus XI Gene	Digi+ ASP1405I	5	10	IR3555M
Asus RoG Maximus XI Hero WiFi	Digi+ ASP1400CTB	4	8	Vishay Siliconix SiC639
Asus RoG Maximus XI Formula	Digi+ ASP1400CTB	4	8	Vishay Siliconix SiC639
Asus RoG Maximus XI Extreme	Digi+ ASP1405I	5	10	IR3555M
Gigabyte Z390 UD	Intersil ISL69138	5	10	ON Semiconductor 4C06N + 4C10N
Gigabyte Z390 I Aorus Pro WiFi	IR35201	6	6	IR3553M
Gigabyte Z390 Aorus Pro	Intersil ISL69138	6	12	Vishay Siliconix SiC634
Gigabyte Z390 Aorus Master	IR35201	6	12	IR3553M
Gigabyte Z390 Aorus Xtreme	IR35201	8	16	TDA21482
MSI MPG Z390 Gaming Edge AC	uPI Group uP9521	5	10	ON Semiconductor 4C024+ 4C029
MSI MPG Z390 Gaming Pro Carbon	uPI Group uP9521	5	10	ON Semiconductor 4C024+ 4C029
MSI MEG Z390 Godlike Gaming	IR35201	8	16	TDA21462
SuperMicro Supero C9Z390-CG-IW	Primarion PXE1520CDN	5	5	TDA21470
SuperMicro Supero C9Z390-PGW	Primarion PXE1610BDN	6	6	DA21232

Ten slotte nog een aantal features die voor de meer veeleisende gebruiker en zeker de die-hard overklokker van pas komen. Om te beginnen het aantal fanconnectors: dat wordt nu gelukkig minder gebruikt als manier om producten te differentiëren door simpelweg te weinig fanheaders aan te brengen voor zinnig gebruik. Alleen de twee fanheaders van Supermicro's ITX-bord vinden we nog echt te weinig, verder heb je altijd voldoende connectors beschikbaar om al je casefans aan te sluiten.

Voltagemeetpunten zitten alleen op de MSI Godlike Gaming en Gigabyte Z390 Aorus Master. Bij Gigabyte's Z390 Aorus Xtreme zitten ze niet op het bord zelf, maar krijg je wel een los printplaatje met daarop alles wat je als overklokker nodig hebt - meetpunten, knopjes voor het veranderen van de kloksnelheid, zes extra fanheaders en power/reset/clear-cmos knoppen. Het flashen van de bios zonder cpu is helaas nog altijd alleen mogelijk op de duurdere modellen van de diverse fabrikanten, waaronder alle RoG Maximus XI-borden. Foutcodes kun je alleen bij de goedkoopste ASRock-modellen en een paar ITX-borden niet aflezen - er zijn vaak op z'n minst wat debug-leds aanwezig, maar bij duurdere borden is een HEX-display standaard. Asus en MSI implementeren op hun topmodellen zelfs een heus oled-schermpje.

	Fan headers	Voltage-meetpunten	Bios flashen zonder CPU	Dual BIOS	Probleemdiagnose	Power / Reset knop
ASRock Z390 Pro4	4				Geen
ASRock Z390 Phantom Gaming SLI	5				Geen
ASRock Z390 Phantom Gaming-ITX/AC	3				Geen
ASRock Z390 Phantom Gaming 9	8				HEX-display
ASRock Z390 Taichi	8				HEX-display
ASRock Z390 Taichi Ultimate	8				HEX-display
Asus Prime Z390-A	7				Debug-leds
Asus RoG Strix Z390-I Gaming	3				Debug-leds
Asus RoG Strix Z390-E Gaming	7				Debug-leds
Asus RoG Maximus XI Gene	6				HEX-display
Asus RoG Maximus XI Hero WiFi	8				HEX-display
Asus RoG Maximus XI Formula	8				HEX-display
Asus RoG Maximus XI Extreme	13				OLED-display
Gigabyte Z390 UD	4				Debug-leds
Gigabyte Z390 I Aorus Pro WiFi	3				Geen
Gigabyte Z390 Aorus Pro	8				Debug-leds
Gigabyte Z390 Aorus Master	8				HEX-display
Gigabyte Z390 Aorus Xtreme	8				HEX-display
MSI MPG Z390 Gaming Edge AC	7				Debug-leds
MSI MPG Z390 Gaming Pro Carbon	7				Debug-leds
MSI MEG Z390 Godlike Gaming	10				OLED-display
SuperMicro Supero C9Z390-CG-IW	2				Debug-leds
SuperMicro Supero C9Z390-PGW	5				Debug-leds