GTX 970, GTX 980 Ti, R9 380, R9 390X & R9 Fury X getest in 2019: tijd voor een upgrade?

Recap: AMD Radeon R9 380, 390X & Fury X

De AMD Radeon R9 380 en R9 390X zijn officieel videokaarten die stammen uit juni 2015, net als de GTX 980 Ti, maar de gpu's waren destijds al niet nieuw. De R9 380 kwam in september 2014 al op de markt als de R9 285, die enkel een iets lagere kloksnelheid had. De Hawaii-gpu in de R9 390X kende zelfs al een geschiedenis die teruggaat tot oktober 2013, toen hij werd geïntroduceerd in de R9 290X, zij het met de helft van het videogeheugen dat de 390X meekreeg.

Radeon R9 380: R9 285 2.0

In AMD's codeboek staat de chip die aan de basis van de Radeon R9 380 stond bekend als Antigua, maar in feite gaat het om exact dezelfde 28nm-chip als de Tonga-gpu die in de R9 285 zat. Tonga was een buitenbeentje, want de R9 280X bestond toen hij uitkwam al: dat was een rebrand van de Tahiti-chip die in de HD 7970 voor het eerst werd toegepast. Opvallend genoeg was de R9 285 niet eens sneller dan de reeds bestaande 280X, maar dankzij de nieuwere GCN 1.2-architectuur wel een stuk moderner, bijvoorbeeld als het aankwam op ondersteuning voor nieuwe videocodecs.

De R9 380 had 1792 geactiveerde shader-units en een 256-bit geheugenbus, gekoppeld aan 2 of 4 GB gddr5-geheugen. Het door ons geteste exemplaar betreft de 4GB-editie, die tevens een iets hogere gpu-frequentie had.

Radeon R9 390X: Hawaii met verdubbeld geheugen

Ook de R9 390X betrof een rebrand, zoals dat in de gpu-markt doeltreffend wordt genoemd. In feite ging het om dezelfde kaart als de R9 290X, maar dan met een verdubbelde hoeveelheid geheugen van 4 naar 8 GB. Ondanks de oudere GCN 1.1-architectuur, is de Hawaii-chip op papier een stuk potenter dan die in de R9 380: hij telt 2816 shader-units die bij de 390X allemaal waren ingeschakeld. De gpu-klokfrequentie werd bovendien verhoogd naar 1050 MHz. Met zijn adviesprijs van ruim 350 euro werd de R9 390 rechtstreeks tegenover de hierboven besproken GeForce GTX 970 van Nvidia gepositioneerd, de 390X kostte destijds honderd euro meer en viel daarmee eigenlijk in het gat dat Nvidia tussen de GTX 970 en 980 had laten vallen.

• Lees terug: AMD Radeon R9 380 & R9 390X review (18 juni 2015)

Radeon R9 Fury X: buitenbeentje in alle opzichten

We noemden de R9 380 net al een buitenbeentje, maar dat begrip past nog veel beter bij de laatste oude AMD-kaart die we hebben getest, de R9 Fury X. Deze videokaart zag het levenslicht slechts een paar dagen na de R9 390X. AMD had er net als Nvidia last van dat een nieuwer productieproces dan 28 nm niet beschikbaar was, wat erin resulteerde dat de Fiji-gpu in de R9 Fury X tot op de dag van vandaag de grootste AMD-chip ooit is: 596 mm² meet hij om exact te zijn.

Dat kwam om te beginnen doordat de Fiji-gpu veel meer cores bevatte dan de Hawaii-chip, namelijk 4096 stuks. Daarnaast maakte AMD voor het eerst gebruik van hbm (high bandwidth memory), met een enorme totale geheugenbus van 4096 bits. De maximale grootte van één hbm-stack was destijds 1 GB en AMD kon er vier van kwijt op de gebruikte interposer, destijds eveneens fonkelnieuwe technologie. Het kwam er echter op neer dat AMD niet meer dan 4 GB videogeheugen kon plaatsen.

De AMD Radeon R9 Fury X werd standaard met waterkoeling geleverd.

Met de games van toen was dat geen enorm probleem, maar aan de mate waarin de R9 Fury X future-proof was werd getwijfeld en de concurrentie met meer videogeheugen kwam niet alleen van Nvidia's GTX 980 Ti met 6 GB, maar ook van AMD's eigen lager gepositioneerde R9 390X met 8 GB. Zelfs voor een doorgewinterde marketeer was lastig te verkopen dat de Fury X minder vram had dat het model eronder, en AMD's poging om te betogen dat het gebrek aan capaciteit goed werkt gemaakt door het surplus aan snelheid van hbm maakte op ons destijds weinig indruk. De tijd moest uitwijzen of het gebrek aan geheugen de Fury X parten ging spelen: nu is die tijd gekomen.

• Lees terug: AMD Radeon R9 Fury X review (24 juni 2015)