Nut
Op dit moment zullen velen twijfelen aan het nut van meer kleuren, of eigenlijk: meer kleurprecisie. Wij wijzen dan maar op de overgang van de lange tijd standaard 16-bits kleur, waarbij 65.536 kleuren konden worden onderscheiden. Ten tijde van de opkomst van 24-bits videokaarten en beeldschermen werd eveneens gerept over het beperkte nut van ‘zoveel' kleuren, maar inmiddels is dat geluid verstomd. Het nut van de hogere kleurprecisie ligt vanzelfsprekend het mogelijk maken van subtielere kleurnuances. Dat betekent dat er meer detail in beelden mogelijk is. Stel je hebt bijvoorbeeld een heel donkere foto; bij 8-bit kleur bestaan er relatief weinig gradaties tussen zwart en heel donker grijs, terwijl dat er bij 10-bit veel meer zijn. Op die manier kunnen details die normaal zouden wegvallen, nu toch ineens zichtbaar blijven. Datzelfde geldt natuurlijk ook voor hele lichte foto's. Belangrijker nog is dat 10-bit kleur het mogelijk maakt om zonder trucs beelden te tonen waarbij er zowel hele donkere als hele lichte gedeeltes zijn met veel details. Lelijke kleurovergangen als gevolg van een beperkte kleurdiepte zullen ineens verleden tijd zijn. En het mooie is, dat veel software er al helemaal klaar voor is!
Photoshop
Zo kan de meeste (semi)professionele fotobewerkingssoftware, zoals bijvoorbeeld Photoshop, intern al met bijvoorbeeld 16 bits per kleur werken. Dat lijkt weinig nut te hebben, gezien het feit dat een dergelijke kleurdiepte niet op het scherm vertoond kan worden, maar dat is zeer zeker niet het geval.
Neem als voorbeeld eens een willekeurige foto in gedachte. Digitale camera's werken net als normale monitoren met 8-bit kleur, wat dus betekent dat de helderheid van iedere pixel 256 gradaties kan hebben, van 0 (zwart) tot 255 (wit). Wanneer je bij een bewerking de hele foto een stuk lichter maakt, moet alle beeldinformatie die vóór deze bewerking in de stappen 0 tot 255 zat, hierna met bijvoorbeeld 100 tot 255 worden verwerkt. Bij het lichter maken is in feite beeldinformatie weggegooid: wanneer je de foto later weer donkerder zou maken, zou je zien dat veel van het detail verdwenen is.
Door intern met méér bits te werken, worden bij dergelijke bewerkingen alle oorspronkelijke details gewoon bewaard en is deze informatie ook beschikbaar bij latere bewerkingen. Vandaar dat professionele Photoshoppers tijdens het bewerken van een foto altijd in 48-bits modus werken en hooguit het eindresultaat weer terugzetten naar 24-bits. De nieuwe generatie videokaarten, verbindingen en monitoren biedt hen de mogelijkheid om tijdens het bewerken van foto's een realistischer versie van het resultaat van hun bewerkingen te kunnen zien.
Photoshop kan intern zelfs rekenen met 16-bit of 32-bit
per kleurcomponent
3D-games
De extra kleuren zijn niet alleen ideaal voor foto- en videoprofessionals, maar ook voor gamers. Ook binnen 3D spellen lopen ontwikkelaar immers vaak tegen de beperkingen van 8-bit kleur op. Het verschil tussen donker en licht is in feite te klein om een echt realistische 3D-omgeving te tonen. Stel je maar eens voor dat je in een game in een relatief donkere kamer staat met een raam naar buiten. Wanneer buiten fel de zon schijnt, zal alles wat door het raam zichtbaar is, veel helderder zijn dan alles wat binnen de kamer zichtbaar is. Vanwege de beperkte mogelijkheden voor kleurnuances zal alles wat dicht in de buurt van wit komt, al snel ‘afgerond' worden tot helemaal wit - waardoor je dus eigenlijk niet zien wat er buiten gebeurt.
Gelukkig werken de meeste 3D-chips intern ook al met hoge kleurdieptes. Wanneer games gebruik maken van zogenaamde HDR (High Dynamic Range) rendering, kan er bij de nieuwste kaarten tot 128-bit kleurdiepte verwerkt worden. Daardoor zijn er ontelbare nuances tussen donker en licht mogelijk. Om het resultaat van HDR-rendering op dit moment zo goed mogelijk op 8-bit monitoren te krijgen, worden verschillende trucs toegepast; zo kan het verloop van donker naar licht niet lineair gemaakt worden, waardoor er juist meer bits voor de donkere en lichte kleurnuances zijn en juist minder voor de tussenliggende kleuren. Hierdoor zie je wel meer detail, maar ontstaat er wel een minder realistische kleurverdeling. Een andere truc is om objecten die lichter zijn dan het ‘witste wit' dat met 8-bit weergegeven kan worden te voorzien van een soort gloed, zodat ze lichter lijken dan ze daadwerkelijk zijn. Met de komst van 10-bit monitoren kunnen de trucs die nu toegepast worden bij HDR rendering achterwege worden gelaten, wat zal resulteren in nog veel realistischere 3D-beelden dan we tot nu toe gewend zijn.
Met trucs wordt bij 3D-games extra kleurdiepte nagebootst
