9 IPS notebooks review: laptops met beter beeld

Beeldkwaliteit - CalMAN 5

De beeldkwaliteit van de beeldschermen van de geteste IPS-notebooks meten we met een X-rite i1 Display Pro colorimeter en de CalMAN 5 analysesoftware van Spectracal. We kijken naar de maximale en minimale helderheid (ofwel het zwartniveau), het verschil daartussen (ofwel het contrast), de kleurtemperatuur van wit, de gemiddelde kleurafwijking en de gemiddelde grijswaardenafwijking, en het gamma.

Bij de meeste notebooks is het nauwelijks de moeite waard stil te staan bij de prestaties van het beeldscherm, want die zijn bijna uniform abominabel. Deze IPS-exemplaren brengen het er beter vanaf, maar dat wil beslist niet zeggen dat ze allemaal even goed zijn. Ook binnen IPS loopt de kwaliteit uiteen. Bovendien zijn notebookschermen niet te vergelijken met aparte monitoren, die immers veel minder beperkt zijn door de noodzaak zo zuinig mogelijk te zijn.

De maximale helderheid is (naast het contrast) van belang als je in fel verlichte ruimtes aan de slag gaat, of zelfs buiten. Voor gewoon gebruik is 200 candela per vierkante meter voldoende, voor kantoren wordt 250 of zelfs 300 aangehouden. Voor buiten is 400 het absolute minimum, maar dan nog zal je niet in direct zonlicht kunnen werken. Zeker niet als het scherm glimt.

De Dell XPS 13 doet het in dit opzicht extreem goed, 473 cd/m² is voldoende om buiten aan de slag te kunnen, zeker als het niet al te zonnig is. Ook de Sony Vaio Duo valt op met een enorme helderheid. De Acer S7 en de BTO zijn beslist niet slecht.

De minimale helderheid ofwel de zwartwaarde is van belang voor het contrast. De ASUS Zenbook UX31A doet het hier erg goed, evenals de Dell XPS 12 in beide geteste versies. De rest valt een beetje tegen, maar bij de laatste vijf kunnen we wel stellen dat het backlight te hoog staat afgesteld. Dat zorgt allicht ook voor de hoge helderheid, maar dit zal uiteindelijk ten koste gaan van het contrast.

Bij het contrast blijkt de ASUS het veld aan te voeren, maar de Dell XPS 13 laat zien dat als de helderheid maar hoog genoeg kan, de zwartwaarde weer minder uitmaakt. De verschillende uitvoeringen van de Toshiba U920T laten zien dat daar wat veel variatie zit in het paneel op dit vlak.

De kleurtemperatuur meten we om te zien of kleuren realistisch worden weergegeven. Een te hoge kleurtemperatuur zorgt voor een blauwzweem, een te lage voor een roodzweem. 6500 Kelvin is ideaal voor dagelijks gebruik en hoe dichter dat benaderd wordt, des te beter. Een score onder de 7000 K en boven de 6000 K is heel behoorlijk.

De meeste laptops doen het op dit vlak uitstekend, een enkele uitschieter daargelaten wordt het ideaal dicht benaderd.

De kleurafwijking wordt uitgedrukt als DeltaE, volgens de 1994 norm. Daarbij geldt dat een kleurafwijking kleiner dan 3 niet door het menselijk oog te detecteren is, terwijl een kleurafwijking kleiner dan 5 nog als heel goed valt te kwalificeren.

Op dit vlak valt een groot deel van de deelnemers toch door de mand: alleen de ASUS Zenbook en de Dell XPS 13 zijn echt goed, de Acer S7 kan er in één geteste uitvoering nog mee door. De rest vertoont afwijkingen die te groot zijn om deze notebooks bijvoorbeeld voor beeldbewerking aan te raden - daarvoor zou je de schermen eerst moeten kalibreren. Daarbij pas je in feite de aansturing door de videokaart aan, maar bij IPS-panelen is onze ervaring dat kalibratie naar een acceptabel niveau vrijwel altijd mogelijk is.

De gemiddelde grijswaardeafwijking is een stuk beter in orde!

De optimale gammawaarde is 2.2. Valt deze hoger uit, dan gaat detail in donkere delen verloren. Valt hij lager uit, dan gebeurt hetzelfde in lichte delen en worden donkere delen te licht weergegeven. Hier zijn de meeste waardes heel acceptabel, al benaderen alleen de Dell XPS 13 en een Toshiba U920T het ideaal echt. De Sony Vaio Duo is veel te donker afgesteld, mogelijk om de slechte zwartwaarde te compenseren.