AMD Ryzen 7 1800X/1700X review: eindelijk weer concurrentie voor Intel

Ryzen Overclocking 101

Wie Ryzen wil overklokken, kan dat doen vanuit de BIOS, maar AMD heeft ook een speciale Windows utility getiteld AMD Ryzen Master beschikbaar gemaakt die werkt met alle moederborden. Met de utility kun je de huidige instellingen uitlezen, maar ook aanpassen en vier verschillende profielen opslaan.

Net als bij andere processors wordt bij Ryzen de klokfrequentie bepaald door multiplier x basisklokfrequentie. Die basisklokfrequentie, AMD noemt ‘m Reference Clock, maar wij houden in analogie met Intel maar bClk aan, bedraagt 100 MHz. Overklokken met de multiplier is het meest makkelijk en voor de hand liggend, de bClk hoef je enkel te veranderen als je specifieke geheugensnelheden wil bereiken die met standaard multipliers niet mogelijk zijn.

Zodra je in de BIOS of in de Ryzen Master software een multiplier hoger dan de multiplier van de standaard klokfrequentie instelt (dus in het geval van de 1800X hoger dan de 36x voor 3,6 GHz) worden Precision Boost en XFR automatisch uitgeschakeld en werkt de CPU vanaf dat moment op een vaste klokfrequentie. Ook het voltage zet zich vanaf dat moment automatisch vast op 1,3625V. De low-power C-states blijven wel actief in overklokmodus, tenzij je in de BIOS AMD Cool’n’Quiet uitzet. Dit uitzetten heeft overigens naar verluidt geen voordeel bij overklokken.

Het ligt voor de hand om in eerste instantie op zoek te gaan naar zo hoog mogelijke klokfrequenties bij het standaard voltage. Wie hoger wil moet het voltage verhogen. AMD geeft aan dat voltages tot 1,45V in principe veilig zijn, maar dat alle constante voltages boven de 1,35V wel een nadelige invloed hebben op de levensduur van de processor.

Overigens wordt het core-voltage in de meeste BIOS’en aangeduid met de term CPU Vcore. Daarnaast is er ook een CPU SoC voltage. Dat is het voltage waarop de in de processor aanwezig PCIe- en geheugencontrollers werken. Standaard is dit 0,99V. Dit voltage licht verhogen kan het overklokpotentieel van geheugen positief beïnvloeden.

Over geheugenoverklokken gesproken; de Ryzen CPU’s bieden geheugen multipliers voor alle gangbare DDR4-snelheden; -2133, -2400, -2667-, -2800, -2933, etc. Afwijkende geheugensnelheden kunnen zoals gezegd bereikt worden door de bClk aan te passen. Verhoog je deze van 100 MHz naar bijvoorbeeld 105 MHz, dan wordt ook de geheugensnelheid 5% hoger. Twee voltages spelen bij geheugenoverklokken op een Ryzen platform een rol: MEM_VDDIO is het daadwerkelijk voltage dat aan de geheugenchips wordt geleverd. MEM_VTT is het termination voltages en moet in principe op de helft van de waarde van MEM_VDDIO ingesteld worden. Let wel; in de meeste Ryzen borden zijn dit offset waardes. Een MEM_VDDIO instelling van +0,05V laat DDR4-geheugen met een standaard spanning van 1,5V zodoende op 1,55V werken.

In een toekomstige editie van Hardware.Info Magazine zullen we een uitgebreidere Ryzen overklokworkshop publiceren.

AMD geeft zelf aan dat klokfrequenties van 4,1 GHz à 4,2 GHz mogelijk moeten zijn met menig 1800X bij gebruik van goede (water)koeling. Een rondgang langs verschillende publicaties met 1800X samples bewijst dat dat vrij optimistisch is; als je een chip hebt die met alle cores acties 4,1 GHz doet heb je écht geluk, de meeste CPU’s lijken onder de 4 GHz te stranden. Verderop in dit artikel vind je onze eigen overklokresultaten.