Analyse
Al met al betekent meer bandbreedte niet automatisch dat je betere prestaties krijgt. Een bijna honderd procent verbetering in de bandbreedte leidt in veel gevallen tot slechts kleine of niet-bestaande verbeteringen van de prestaties. Dit hangt sterk af van het gebruiksdoel en het systeem in kwestie.
Allereerst is duidelijk dat de Intel Pentium G4620 veel meer profiteert van de grotere bandbreedte dan de Intel Core i7 5960X. Dit kan meerdere redenen hebben. De Pentium is uiteraard een veel zwakkere processor, en we hebben in het verleden gezien dat de geheugensnelheid bij een processor-bottleneck een veel grotere rol kan spelen. Wat ook mogelijk is, is dat de veel kleinere cache een bottleneck is. De Pentium heeft maar 3 MB aan cache, vergeleken met 20 MB van de 5960X. Bij een kleinere cache is de processor sneller genoodzaakt om data uit het geheugen te halen, wat de snelheid hiervan weer belangrijker maakt. Tot slot is het mogelijk dat er sprake is van diminishing returns: de stap van single naar dual channel levert significante prestatieverbetering op, maar het laaghangende fruit is geplukt bij de stap naar quad channel. Niet voor niets heeft AMD bij de nieuwe Zen-generatie gewoon gekozen voor dual channel, wat de processors minder ingewikkeld maakt en de moederborden goedkoper.
Bij games is er significante prestatieverbetering zichtbaar bij gebruik van de IGP. Dat is niet zo vreemd: een IGP heeft geen eigen videogeheugen en moet het systeemgeheugen hiervoor inzetten. Dat gaat niet op voor de GTX 1060. Het is ook mogelijk dat deze kaart simpelweg niet snel genoeg is om een overklokte Core i7 5960X bij te houden. Wellicht dat het effect met een snellere videokaart wat groter zou zijn, vanwege de grotere kans dat de processor daarbij de bottleneck is.
Bij een uitbreidbare desktop-PC zal je doorgaans eerder een aparte GPU plaatsen om je gameprestaties te verhogen, dan extra geheugen. Bij laptops en compacte desktops is dat niet altijd mogelijk, terwijl juist dit de productgroep is die vaak door fabrikanten wordt voorzien van een enkele geheugenmodule – ook als het platform in kwestie prima dual channel aankan. In de praktijk betekent dit dat je prestaties laat liggen. Reden genoeg om goed te kijken of een eventuele laptop die je aanschaft dual channel ondersteunt, of om een reepje bij te plaatsen als daar een mogelijkheid voor is.
