Analyse: AMD vs. Intel in de afgelopen 5 jaar

2017: De introductie van Zen, Intel naar zes cores

Het nieuwe jaar gaat dus van start met de introductie van Kaby Lake, maar dat hebben we hierboven reeds behandeld. Technisch was er hoe dan ook weinig nieuws te melden. De grootste launch van 2017 was echter zonder twijfel de eerste generatie Ryzen, in maart.

Zoals we hiervoor reeds schreven bleek de Zen-architectuur een nog grotere stap in prestaties dan AMD eerder had beloofd. De Ryzens boden meer cores dan gelijk geprijsde Intel-processors en concurreerden zodoende niet alleen met de mainstream Intels, waarbij destijds ruim de helft van het chipoppervlak aan de geïntegreerde gpu werd besteed, maar ook met de high-end cpu's van het blauwe kamp. Alleen de 10-core werd qua aantal rekenkernen niet gematcht door AMD, terwijl het Intel-platform door de quad-channel geheugencontroller en enorme sloot pcie-lanes erg duur was.

In maart 2017 was het dan eindelijk zover: de eerste Ryzens zagen het levenslicht.

Ryzen leidt tot blauw paniekvoetbal

De succesvolle lancering van Ryzen, zij het met nog de nodige kinderziekten qua compatibiliteit, leidde tot paniekvoetbal bij de blauwe concurrent. In juni bracht Intel de eerste generatie socket 2066-processors uit, met de Core i9 7900X als voorlopig topmodel met wederom 10 cores. Voorlopig, want het gonsde inmiddels van de geruchten over de Threadripper-serie waarin AMD twee 8-core Ryzen-processors samen ging voegen tot één 16-core.

In augustus was het zover en introduceerde AMD de Ryzen Threadripper 1950X en 1920X met respectievelijk zestien en twaalf cores. In workloads die goed schalen met veel threads dan wel geheugenbandbreedte, oftewel de applicaties waarvoor je een high-end desktopsysteem zou samenstellen, maakte AMD korte metten met de i9 7900X. Het had dus voor het eerst in tien jaar de snelste desktop-cpu in zijn assortiment.

Eind september pakte Intel met onder meer de 18-core i9 7980XE de koppositie in de benchmarkgrafieken terug. De wijze waarop was echter allesbehalve elegant: het stroomverbruik liep aardig uit de klauwen, tot niveaus waar de vrm's van veel eerste generatie X299-moederborden helemaal niet op berekend waren. Tegelijkertijd was de prijs van ruim tweeduizend euro voor het topmodel weinig competitief.

De vierde 14nm-generatie

Een paar dagen later was het alweer tijd voor de laatste grote lancering van 2017, namelijk de Coffee Lake-serie. Deze reeks was na Broadwell, Skylake en Kaby Lake de vierde die op 14nm werd gebakken. Intel noemde deze cyclus van drie generaties bij de launch van Kaby Lake 'tick-tock-optimization', maar aangezien er nog altijd geen werkende 10nm-processors van de band waren gerold, kon men niet anders dan nog een tussengeneratie toevoegen. Voor het eerst sinds de Core 2 Quad in 2007 kwamen er met Coffee Lake cores bij op het mainstream platform: de Core i7 8700K had zes in plaats van de gebruikelijke vier cores. Op het aantal cores na veranderde er wederom niets aan de architectuur, waardoor de ipc gelijk bleef en het stroomverbruik toenam.

De codenaam Coffee Lake leidde in elk geval tot creatieve inspiratie.