14 WQHD-monitoren review: Full HD? Weg ermee!

Waar zijn de hogeresolutie-monitoren?

Het is niet verwonderlijk dat men de wenkbrauwen optrekt over wéér een 27-inch monitor met full hd resolutie. Bij kleinere diagonalen is dat (of slechter) zelfs de enige optie. Bij notebooks is de situatie iets, maar niet veel beter: het merendeel van de aangeboden 15,6-inch modellen heeft 1366x768 pixels beschikbaar op het beeldscherm. Modellen die meer bieden zijn buitenproportioneel duur: de meerprijs is honderden euro’s. Daarvoor krijg je ook wel een betere, snellere laptop, maar de vraag blijft: waarom zijn er geen eenvoudiger modellen met een hogere resolutie beeldscherm? Voor het uitblijven van hogere resoluties op de desktop en laptop zijn meerdere verklaringen.

De HTC One: 4,7 inch en 1920x1080 beeldpunten, goed voor 469 pixels per inch.

De belangrijkste is dat het fabriceren van een beeldscherm met zoveel pixels per inch als bijvoorbeeld een HTC One al behoorlijk prijzig is voor een smartphone, maar voor een monitor ronduit onbetaalbaar zou worden. Het 4,7 inch grote schermpje van de genoemde smartphone kost al ongeveer net zoveel als een full hd monitor.

Een tweede reden is dat het voordeel van meer pixels (meer werkruimte) bij kleinere diagonalen al snel omslaat in een nadeel: alles op het scherm wordt erg klein, doordat beeldschermelementen een vaste grootte in pixels hebben. Méér pixels op hetzelfde oppervlak betekent altijd kleinere pixels. Op een afstand van 50-70 cm zijn individuele beeldpunten op een 27-inch scherm al bijna niet te zien, dus als een beeldelement (knop, menu, pictogram, etc.) al uit niet zoveel pixels bestaat, wordt het bijna onzichtbaar als die pixels te klein worden. Om deze reden vinden veel mensen een full hd resolutie op een laptopscherm, zelfs van 15,6-inch, eigenlijk al te kleine beeldelementen opleveren. Daar zijn oplossingen voor, maar die moeten door zowel het besturingssysteem als individuele programma's ondersteund worden. Tot dusver gebeurt dat amper.

Mede hierdoor is de meerwaarde van extra pixels voor veel mensen niet duidelijk. Tenzij je specifieke toepassingen gebruikt die het echt vereisen, volstaat voor de meeste doeleinden de standaardresolutie. Ja, je ziet kartels bij schuine lijnen en tekst, maar vanaf een scherpte van zo'n 72 ppi is daar voor de meesten prima mee te werken. Het wachten was op een ‘killer toepassing’ om de meerwaarde van hogere resoluties duidelijk te maken.

Het lijkt erop dat die is gevonden in het gebruik van de extra pixels om het beeld scherper te maken, in plaats van om meer beeldelementen tegelijk weer te geven. Apple past dit principe toe in de ‘Retina’-producten; zo heeft de 15-inch MacBook Pro een beeldscherm met 2880x1800 beeldpunten: exact het dubbele in beide richtingen van de 1440x900 resolutie die Apple eerst toepaste. Met vier pixels voor elke weergegeven beeldpunt zijn veel nauwkeuriger kleurnuances en kleurovergangen mogelijk, waardoor schuine lijnen en tekst er bijvoorbeeld veel mooier uitzien. Wie eenmaal de scherpte van een ‘Retina’, of liever een HiDpi-scherm heeft gezien, went maar moeilijk weer aan wat de norm is op standaard pc’s. Vooral bij tekst is het verschil goed zichtbaar, maar ook het verschil in detail in foto's is moeilijk te missen.

Er is een goede reden dat Apple kiest voor exact de dubbele resolutie in beide richtingen, en daarop gaan we op de volgende pagina in: schaling.