14 WQHD-monitoren review: Full HD? Weg ermee!

Techniek

Het aantal fabrikanten van WQHD-panelen is beperkt. Alle panelen tot dusver hebben dezelfde diagonaal van 27-inch, goed voor een pixeldichtheid van 108 ppi. Lange tijd leverde alleen LG Display IPS-panelen met deze kenmerken, aanvankelijk met CCFL-backlight en tegenwoordig met LED-verlichting. Inmiddels produceert ook Samsung een eigen tegenhanger, PLS genaamd. Qua werking is deze zeer vergelijkbaar met IPS en de eigenschappen zijn dan ook vrijwel identiek.

IPS en PLS worden gekenmerkt door een goede kleurechtheid, mits de aansturende elektronica van het vereiste niveau is, uiteraard. Die kleurechtheid zie je ook wanneer je niet recht naar een scherm met zo’n paneel kijkt: de helderheid neemt dan wel af, maar de kleuren verschieten niet. Bij de meest toegepaste TN-techniek gebeurt dat wel, net als, in mindere mate, bij VA-panelen. Bij grotere formaten schermen is dat ook zichtbaar in de hoeken van het beeld. Verder zijn deze panelen doorgaans aanzienlijk helderder dan veel TN-schermen, maar de keerzijde is dat het bereiken van goede zwartwaardes van alle paneeltechnieken het lastigst is voor IPS en PLS. Dat zie je terug in relatief lage contrastratio’s bij gelijktijdige weergave van zowel heel heldere als heel donkere beelddelen.

IPS en PLS-panelen zijn er zowel in varianten met 8-bits kleurdiepte als met 10-bits kleurdiepte (feitelijk 8-bits met frame rate control ofwel kleurinterpolatie); in de praktijk zijn we tot dusver alleen 8-bits PLS-panelen tegengekomen. Voor gewone consumenten is dat ook ruimschoots voldoende. Het opzetten van een 10-bits workflow is technisch complex en biedt weinig meerwaarde, zolang je niet met kleurruimtes werkt die kunnen profiteren van de extra nuances. In deze test is een aantal schermen opgenomen met 10-bits kleurweergave én de mogelijkheid bijna 100% van de AdobeRGB kleurruimte weer te geven; die zijn overwegend hoger geprijsd, al valt het verschil soms mee. Desalniettemin, tenzij je op semi-professioneel niveau aan beeldbewerking doet, kan je beter een 8-bits scherm kiezen, ook al kunnen die ‘slechts’ de kleinere (maar nog altijd riante) sRGB-kleurruimte weergeven.

Aansluitingen

Ten slotte een woord over aansluitingen. Voor het weergeven van een resolutie van 2560x1440 pixels, ofwel 3.686.400 beeldpunten, is een dual-link DVI-D of een DisplayPort-aansluiting vereist. De meeste modellen in de test kunnen via HDMI maximaal 1920x1080 beeldpunten weergeven, al zijn daarop uitzonderingen: met een HDMI 1.4 ingang is de hogere resolutie wel mogelijk. Een videokaart die in staat is een dual-link DVI-signaal uit te sturen is dus vereist. Op de desktop is dat anno 2013 geen probleem en ook de chipsets in de meeste notebooks kunnen dit prima. Toch is het oppassen geblazen, want uit een vrij uitgebreide steekproef met diverse notebooks bleek dat niet alleen de HDMI-aansluiting vaak de uitgangsresolutie beperkt, maar dat zelfs modellen met DisplayPort-aansluiting niet altijd de volledige resolutie konden uitsturen. Controleer dus of je computer een WQHD-scherm kan aansturen op de native resolutie, voordat je er een aanschaft.