AMD Ryzen 7 3700X & Ryzen 9 3900X review: Intel voorbij?!

Conclusie

De derde generatie AMD Ryzen-processors markeert zowel de ingebruikname van een nieuwe core, Zen 2, als een nieuw productieproces: 7 nanometer. Wie zich Intels oude tick-tock-model nog herinnert: de Ryzen 3000-processors zijn in feite beide in één. Het resultaat mag er wezen: met de nieuwe Ryzens legt AMD de courante Intel-lineup het vuur aan de schenen.

Prestaties: leidend in multi-threaded, op gelijke hoogte in games

De prestaties in multi-threaded software was al sinds de eerste Ryzens een van de sterke punten van deze processors. Ook de Ryzen 7 3700X en Ryzen 9 3900X excelleren op het vlak foto- en videobewerking, rendering en elke andere taak die niet vies is van lekker veel cores. Neem x264-encoding, waar de 12-core Ryzen 9 3900X zelfs de 18-core Intel Core i9 9980XE voorbijstreeft, of de Adobe Photoshop-tests, waarin hij alle Threadrippers van de vorige generatie laat verbleken.

Waar op multi-threaded vlak de voorsprong slechts verder is uitgebouwd, heeft AMD zijn achterstand in single-threaded rekenwerk compleet omgebogen tot een voorsprong. Blijkens onze tests zijn de prestaties per kloktik van de Zen 2-cores zelfs hoger dan die van de snelste Intels. Aangezien de cpu's uit het blauwe kamp doorgaans nog hoger geklokt zijn - de i9 9900K boost bijvoorbeeld tot 5 GHz, de Ryzen 9 3900X 'maar' tot 4,6 GHz - levert dat in de meeste single-threaded tests een gelijkspel op. De benchmarks met audio-encoding en webbrowsing zijn daar goede voorbeelden van. Het is echt zoeken naar grafieken waarin Intel nog altijd ongeslagen is - het converteren van .docx naar .pdf is daar een van de weinige voorbeelden van.

Dan games - een groep programma's die doorgaans niet uitgesproken single- of multi-threaded zijn, en waar de eerdere Ryzens het soms moeilijk hadden. We durven wel te stellen dat die achterstand met de derde generatie Ryzen verleden tijd is. In spellen als The Witcher 3 en Battlefield 1 staan de zwarte balkjes van de Ryzen 7 3700X en Ryzen 9 3900X aan de top, waar ze wedijveren met Intels snelste gamingchips - de i7 9700K en i9 9900K. Zelfs in GTA V, tot nu toe absoluut geen vriendelijk spel voor AMD-processors, kunnen beide nieuwe Ryzens zich meten met de topmodellen van Intel. In enkele andere spellen blijft Intel de boventoon voeren, maar vrijwel zonder uitzondering komt Ryzen 3000 stukken dichterbij dan zijn voorganger. Het is daardoor veel minder waarschijnlijk dat je daar in die paar overgebleven games echt wat van merkt.

Verbruik en overklokken

Hoewel de Ryzen 3000-processors dus flink sneller zijn dan de oude cpu's, zorgt het 7nm-productieproces ervoor dat ze eigenlijk alleen maar zuiniger zijn geworden. De 8-core Ryzen 7 3700X is in Cinebench bijvoorbeeld zo'n 23% sneller dan de 2700X, maar verbruikt een krappe 35 watt minder. De Ryzen 9 3900X verbruikt met zijn 12 cores nog altijd 15 watt minder dan een Intel Core i9 9900K, ondanks dat hij maar liefst 48% hoger scoort in dezelfde test! Wel constateerden we dat het loadverbruik van de 3900X in de praktijk fluctueert tussen de 125 en 140 watt - aan het tdp van 105 watt houdt hij zich dus niet, maar dat is eigenlijk al enkele generaties gemeengoed bij beide fabrikanten.

Voor overklokkers beweert AMD goed nieuws te hebben, met onder meer een automatische overklokfunctie en verbeterde bios-menu's. Onveranderd is echter dat de fabrikant zelf al bijna het maximale uit de chips haalt, dus veel meer dan een extra paar honderd megahertz hoef je niet te verwachten. Voor geheugenoverklokkers is de 'divider' die de geheugen- en Infinity Fabric-snelheden loskoppelt een uitkomst, maar normale gebruikers kunnen het 't beste bij ddr4 met een snelheid van 3200 of 3600 MHz houden. Met de nieuwe snelkeuze-knop 'Geheugen voor Ryzen 3000' vind je in onze Prijsvergelijker eenvoudig een geschikte kit.

Investeren in X570 of toch betaalbaar X470?

Niet alleen de nieuwe Ryzens, maar ook het bijbehorende X570-platform zit boordevol nieuwe technieken. Alle AMD X570-moederborden ondersteunen PCI-Express 4.0 met een verdubbelde bandbreedte - voorlopig vooral handig voor extreem snelle ssd's - en tal van snelle usb 3.1-poorten. Bovendien trekken de verschillende fabrikanten alles uit de kast om echt mooie moederborden rondom AMD's nieuwste platform op te tuigen - we zien deze generatie voor het eerst borden die net zo high-end zijn als die voor het Intel-platform bestaan.

Het gevolg is echter wel dat de goedkoopste X570-moederborden zullen beginnen rond de 200 euro, terwijl je een X470-moederbord al voor de helft kocht. Onze eerste ervaringen met een Gigabyte X470 Aorus Ultra Gaming zijn dat Ryzen 3000 prima werkt in oudere moederborden met een geschikte bios-update - qua processorprestaties laat je nauwelijks wat liggen. Wel profiteer je niet van PCI-Express 4.0 en de verbeterde geheugencompatibiliteit van de X570-borden. Als je een 12- of 16-core Ryzen 3000-processor continu zwaar gaat belasten, bijvoorbeeld met rendering of encoding, is investeren in een X570-bord met een betere stroomvoorziening wellicht toch een goed idee.

Belangrijk om in het achterhoofd te houden is dat je een oudere Ryzen nodig hebt voor het uitvoeren van een bios-update. Het aantal oudere borden met een functie om de bios te flashen zonder 'herkende' cpu is op een paar handen te tellen: alle Asus Crosshair Hero's en Extreme's, een sloot MSI B450-moederborden en de X470 Gaming M7 AC van hetzelfde merk. Veel webshops zijn echter bereid om voor een tientje de nieuwste bios voor je te flashen als je bijvoorbeeld een X470-moederbord bestelt - informeer daarvoor naar de mogelijkheden.

Een Asus RoG Strix X570-E Gaming-moederbord.

De Ryzen 7 3700X, Ryzen 9 3900X & de rest?!

De Ryzen 7 3700X laat zich onder de streep het beste vergelijken met de Core i7 9700K, die ongeveer 50 euro duurder is. Ze hebben allebei acht cores, zij het in het geval van de Intel zonder hyperthreading. AMD biedt duidelijk de betere cpu-prestaties: gemiddeld scoort de 3700X daarin 18% beter dan de i7 9700K. In games is Intel gemiddeld nog 5% sneller (3% in frametimes), waarmee het gat véél kleiner is dan voorheen. Bovendien is de processor onder belasting 30 tot 35% zuiniger - in idle blijft de Intel minder verbruiken.

De Ryzen 9 3900X zouden we kunnen vergelijken met de 12-core i9 7920X, maar die kost 1000 euro en vereist het dure socket 2066-platform - wie dat gaat winnen moge duidelijk zijn. De Core i9 9900K is vier tientjes goedkoper dan de 3900X en komt dus stukken dichter in de buurt qua prijs. In de cpu-benchmarks maakt de Ryzen 9 werkelijk gehakt van de Core i9: gemiddeld is hij 38% sneller, met meerdere uitschieters waarin AMD meer dan twee keer zo hoog scoort. In games komen we uit op een gelijkspel: Intel is 2% sneller qua fps, AMD zet 1% strakkere frametimes neer. Tegelijkertijd blijft het verbruik onder belasting in het voordeel van AMD uitvallen, ondanks dat die vier cores meer heeft.

Op beide prijspunten biedt AMD wat ons betreft de interessantere processor. De keuze voor AMD is een uitgemaakte zaak voor foto- en videobewerkers, 3D-tekenaars en zware Office-gebruikers: daarin is Ryzen 3000 met ruime marge sneller. Ook bij gaming komen de nieuwe Ryzens uitstekend mee - de Ryzen 9 3900X presteert op het niveau van de Core i9 9900K, tot nu toe de meest begerenswaardige processor voor gamers, de Ryzen 7 3700X komt daar dicht bij in de buurt maar is met zijn adviesprijs van € 349 aanmerkelijk goedkoper. We kunnen deze keer dus spreken van écht volwaardige Intel-concurrenten en belonen die prestatie met twee awards: een Excellent Choice voor de Ryzen 7 3700X, een uitstekende all-round processor, en een Ultimate Product voor de Ryzen 9 3900X: de beste keuze voor wie geen genoegen neemt met minder dan maximale prestaties.

Zoals je op de pagina over de complete Ryzen 3000 line-up hebt kunnen lezen, komen er nog meer processors beschikbaar die we vandaag nog niet getest hebbem. Vooral de 6-core Ryzen 5-processors lijken met hun prijzen van 219 tot 269 euro razend interessant. We proberen de andere nieuwe Ryzens zo snel mogelijk te pakken te krijgen - reviews lees je uiteraard zo snel als mogelijk op Hardware.Info.

AMD Ryzen 7 3700X

AMD Ryzen 9 3900X