Wat moet er precies gebeuren voordat netcongestie tot het verleden behoort?
Hoewel we in dit artikel een aantal belangrijke oplossingen voor netcongestie besproken hebben, is er geen ‘one size fits all’; geen enkele oplossing kan in zijn eentje netcongestie oplossen. Maar hoe ziet de toekomst er dan uit? Hoelang blijft dit getouwtrek om netcapaciteit en het steeds weer wel en dan weer niet vol zitten van de verschillende netten voortduren?
Volgens Netbeheer Nederland is het van groot belang dat iedere netgebruiker – groot en klein – uiteindelijk energieondernemer wordt en dus zoveel mogelijk zelfvoorzienend. Als gebruikers zelf stroom opwekken en niet terugsturen naar het net, maar later zelf kunnen gebruiken, of kunnen geven aan anderen, hebben ze het net nog weinig nodig. Denk bijvoorbeeld aan oplossingen waarbij de buurman kan vragen of die wat groene stroom van je kan kopen, of energy hubs in het geval van bedrijven, waarbij ze één aansluiting delen.
Ook De Jong van TenneT ziet deze flexibiliteit als de meest duurzame oplossing. “Als consumenten moeten we echt het verschil maken. Elektriciteit is in de toekomst niet altijd beschikbaar, zoals nu wel het geval is. We stappen over van een systeem dat is gebaseerd op vraag, naar een systeem dat is gebaseerd op aanbod. Als er genoeg elektriciteit is kunnen we het gebruiken, en anders niet.” Dit hoeft overigens niet te betekenen dat consumenten steeds bewust efficiënt gebruik hoeven te maken van elektriciteit, want om zoveel mensen zover te krijgen, wordt een lastige opgave. Er moet eerder gedacht worden aan slimme apparaten die dit voor consumenten zoveel mogelijk automatisch regelen zodat ze er zelf niet over hoeven na te denken. Een simpel voorbeeld is een koelkast die niet aan een stuk door loopt te koelen, maar soms even uitgaat om elektriciteit te besparen.
Desalniettemin is er een grootschalige paradigmaverschuiving nodig, waarbij er niet langer blind vertrouwd wordt op het elektriciteitsnet, maar iedereen er slim en efficiënt gebruik van maakt. Want hoewel het net nog wel een tijd zal worden uitgebreid, gaat het nooit gebeuren dat deze bestand gaat zijn tegen de torenhoge, huidige pieken. Dat is ook niet gewenst, want dat zou betekenen dat er veel te veel hoogspanningslijnen aanwezig zijn. Netbeheerders zijn dus duidelijk: als iedereen slim gebruikmaakt van het net, zullen zulke pieken niet meer voorkomen. TenneT hoopt dat, als iedereen hun rol bij het flexibel gebruiken van het net snel oppakt gecombineerd met het Target Grid-plan, netcongestie nog voor het eind van de energietransitie tot het verleden kan behoren. Nog even doorbijten dus.
