Intel Core i5/i3 Clarkdale/Arrandale test

Alles geïntegreerd

De integratie van de videokaart is Intels volgende stap om meer functionaliteit te integreren in de processor. In een jaar tijd is het snel gegaan. Met de introductie van de eerste Core i7 processors eind 2008 (de Bloomfield chips) integreerde Intel voor het eerste de geheugencontroller binnen de processor. Bij de in de tweede helft van 2009 geïntroduceerde Socket 1156 Lynnfield processors, kreeg ook de PCI-Express controller voor de videokaart(en) een plekje in de processor. Nu is het dus ook de beurt aan de videokaart. Dat heeft als resultaat dat de opbouw van een moederbord compleet anders is geworden, zoals te zien in onderstaande afbeelding: links zie je de opbouw van een systeem met Core 2 processor en chipset met geïntegreerde videokaart, rechts de opbouw van een modern systeem met Clarkdale CPU.

Links de opbouw van een Core 2 systeem, rechts de opbouw van een Clarkdale systeem.

Bij de conventionele opbouw (links) is de processors via de frontside bus verbonden met de north bridge van de chipset. Deze north brigde bevat de geheugencontroller, de PCI-Express controller en de eventuele geïntegreerde videokaart. De north bridge werd bij het Core 2 platform via de zogenaamde DMI bus verbonden met de south bridge chip. Deze bevatte ondermeer de controllers voor Serial ATA, USB, geluid, en zo verder.

In de nieuwe situatie (rechts) zijn, net als bij Lynnfield, de geheugenmodules en het PCI-Express slot voor de videokaar rechtstreeks verbonden met de processor. Op het moederbord vinden we niet langer een chipset, maar een losse chip die qua functionaliteit nog het meest overeenkomt met de conventionele south bridge. Intel spreekt tegenwoordig over PCH-chip, wat staat voor platform controller hub. Met de komst van Clarkdale en Arrandale heeft de PCH één extra functie gekregen, namelijk het aansturen van de monitor via VGA, DVI, HDMI of DisplayPort.

Naast een DMI-verbinding tussen de processor en de PCH is er in het nieuwe platform ook een verbinding die de beelden van de geïntegreerde videokaart transporteert. Intel spreekt over de FDI, ofwel flexible display interface. Via deze FDI gaan de geproduceerde beelden dus naar de PCH en die zet het beeld op zijn beurt door naar de monitor. Om van de in de nieuwe processors geïntegreerde videokaart gebruik te maken, heb je zodoende een moederbord nodig met een chipset die deze FDI bus ondersteund.

De integratie kent een aantal belangrijke voordelen: het aantal dure chips binnen een desktop of notebook PC wordt verminderd en daardoor worden systemen potentieel goedkoper, kleiner en zuiniger.

Socket 1156

Dat betekent dat alle bestaande Intel chipsets per definitie ongeschikt zijn voor de nieuwe processors. Gelukkig heeft Intel niet opnieuw een nieuwe processorvoet bedacht voor de nieuwe processors. De desktop varianten (Clarkdale) maken immers gebruik van exact dezelfde Socket 1156 processorvoet als de Lynnfield processors. Sterker nog: de nieuwe CPU's werken probleemloos op bestaande Socket 1156 moederborden met Intel P55 chipset, zij het dat je dan geen gebruik kunt maken van de geïntegreerde videokaart.

Om dat wél te kunnen doen heb je een bord met één van de nieuwe chipsets nodig, waaronder de Intel H55. Verderop doen we de eigenschappen van de bij Clarkdale en Arrandale behorende chipsets uitgebreid uit de doeken. Overigens werken de bestaande Lynnfield processors ook probleemloos op deze nieuwe moederborden, al blijven de monitoraansluitingen dan ongebruikt.

Doordat de socket hetzelfde is gebleven zijn alle CPU-koelers die geschikt zijn voor de Lynnfield processors ook direct geschikt voor de Clarkdale processors.