Intel Core i7 2600K, i5 2500K, i5 2300 Sandy Bridge review

Het slechte nieuws: overklokken

Het integreren van GPU, geheugencontroller, PCI-Express controller en nog veel meer zaken binnen de processor is voor de meeste mensen goed nieuws. We schreven het al: computers kunnen kleiner, zuiniger en goedkoper worden. Het is slecht nieuws voor overklokkers. Alle onderdelen zijn immers ook gekoppeld aan de basisklokfrequentie van de CPU (bClk), die bij Sandy Bridge 100 MHz bedraagt. Verhoog je die bClk, dan gaat alles mee omhoog. Intel gaf al tijdens IDF aan dat een verhoging van 5% in de praktijk min of meer de max zal zijn, en 10% als je van heel goede huizen komt. Daarna zullen onder meer enkele onderdelen van de GPU als eerste gaan protesteren. En dat kunnen we bevestigen: bij de meeste CPU/moederbord combinaties die we hebben geprobeerd, blijkt de grens inderdaad rond een basisklok van 106 MHz te liggen. Ga je hoger, dan loopt je systeem onherroepelijk vast. Dat betekent in feite dat er voor overklokkers weinig lol te beleven gaat zijn met de nieuwe CPU's. Helaas.

Om overklokkers toch te vriend te houden, heeft Intel het beleid van gelockte multipliers wat versoepeld. Alle normale Sandy Bridge processors kun je in combinatie met de Intel P67 chipset (meer info daarover verderop) maximaal vier stappen (400 MHz dus) overklokken. Dat is toch op z'n minst zeer schappelijk te noemen. Verder komt Intel met twee K-processors, waarbij de multiplier niet gelocked is. Hier kun je dus naar hartelust overklokken door deze multiplier te verhogen. De goedkoopste K-processor zal een kleine 200 euro gaan kosten. Hoewel we daar op een later tijdstip uitgebreider onderzoek naar doen, lijkt het overklokpotentieel van die K-processors uitstekend te zijn. Zelfs met beperkte koeling kun je al snel richting de 5 GHz gaan. De tijden van een super-goedkope CPU kopen en die gigantisch overklokken lijken met de komst van Sandy Bridge echter helaas voorbij. Wedstrijdjes tussen die-hard overklokkers met vloeibare stikstof zouden met Sandy Bridge overigens ook snel beslecht kunnen worden. Wij zagen namelijk 57x als hoogst instelbare multiplier. Dan kom je op 57 x 100 = 5.7 GHz als je de bClk ongewijzigd laat en 57 x 106 = 6.04 GHz als je de basis clock maximaal verhoogt. Veel meer dan 6 GHz zit er dus simpelweg niet in.

Het feit dat je feitelijk alleen kunt overklokken met multipliers en niet met de bClk, heeft ook weer gevolgen voor de geheugenmarkt. Je kunt in feite alleen maar snellere geheugenfrequenties krijgen door die multiplier te verhogen. De hoogste memory-multiplier die wij vonden op de Sandy Bridge moederborden biedt DDR3-2400. Vooralsnog is dat gelukkig snel genoeg.

De vraag is ook wat voor effect dit gegeven gaat hebben op de markt voor moederborden. Traditiegetrouw brengen alle fabrikanten de meest waanzinnige overklokkersmoederborden uit voor de Sandy Bridge processors, maar in de praktijk zul je er slechts bij twee modellen echt profijt van hebben.

Alle Sandy Bridge processors zijn op een P67 bord "limited unlocked". De K-CPU's zijn volledig unlocked.