10-bit kleur (vervolg)
Voordat we duidelijk maken wat 10-bit kleur kan betekenen voor de zogenaamde Gamma Correctie, zal het voor een aantal mensen welkom zijn om eerst nog eens uiteen te zetten wat Gamma Correctie überhaupt is. Dat doen we aan de hand van onderstaande afbeelding:
CRT-Monitoren worden zoals bekend analoog aangestuurd door middel van verschillende voltages voor de drie primaire kleuren. De RAMDAC zet de kleur-indices voor een pixel om naar bijbehorende voltages: als we wederom naar één primaire kleur kijken betekent index 0 geen uitgangsvoltage, index 256 (of bij Matrox 1024) een maximaal uitgangsvoltage en index 128 (of bij Matrox 512) het halve uitgangsvoltages. Het probleem is nu echter dat een monitor niet lineair reageert op de binnenkomende voltages voor de aansturing van de kleuren. Dat zien we in het allereerste plaats op bovenstaande afbeelding. Als de monitor wordt aangestuurd met de helft van het maximale voltage, bereikt de monitor slechts circa 20% van de volledige helderheid.
Om deze bolling in de reactie van de monitor op het uitgangssignaal van de videokaart te compenseren is er Gamma Correctie nodig. Ofwel aan de uitgang van de videokaart moeten de kleuren dusdanig in een tegenovergestelde bolling gewijzigd worden (zie grafiek 2 in bovenstaande afbeelding), zodat de uiteindelijke weergave op de monitor gewoon lineair is, zoals te zien in grafiek 3 van bovenstaande afbeelding. Voor Windows PC's is normaal een gamma-correctie met een factor 2.2 goed om een juiste kleurweergave te krijgen. Onderstaande afbeeldingen laten zien wat er zou gebeuren als er geen gamma-correctie in de videokaart plaats vindt. Het linker plaatje moet goed zijn van kleur als je monitor goed is afgesteld. Het rechter plaatje laat dan zien hoe het geheel eruit zou zien als er geen gamma-correctie had plaats gevonden:
![]() |
![]() |
Gamma 2.2 | Gamma 1 |
Waarom is de 10-bit kleur nu belangrijk voor gamma-correctie? In onderstaande afbeelding zien we nogmaals die inverse kromme die de videokaart moet bewerkstelligen om een lineair kleurverband op de monitor te krijgen. We zien dat vooral aan het eind van intensiteits-spectrum een grote verscheidenheid van kleurtinten moet worden samengeperst tot een veel kleiner spectrum. Als er nu gebruik wordt gemaakt van slechts een 8-bits DAC, gaat er veel kleurinformatie verloren, aangezien er maar de 'keuze' is uit 256 voltage stappen. Bij een 10-bits DAC is er de keuze uit 1024 verschillende voltage stappen aan de uitgang van de videokaart, en kan de gamma-correctie stukken nauwkeuriger uitgevoerd worden. Bijstaand diagram laat dat zien.
Uniek is overigens dat de Matrox Parhelia afzonderlijke gamma correctie voor 2D, voor 3D en voor video heeft! In multi-monitor opstellingen kan ook voor alle monitoren apart de gamma-correctie afgesteld worden. Dit is zeer uniek en hierdoor wordt altijd de allerbeste kleurweergave bewerkstelligd. Zoals gezegd zullen vooral professionele grafici hierdoor meteen overstappen op de nieuwe Matrox kaart, maar ook DVD-liefhebbers die een PC gebruiken als middelpunt van een home-theater configuratie zullen het fijn vinden van gamma-correctie zo goed afzonderlijk in te stellen is, aangezien projectoren over het algemeen een andere gamma-correctie afstelling vereisen dan monitoren.